Fetihler

Yavuz Sultan Selim, Osmanlı İmparatorluğu'na şu toprakları kattı: Doğu Anadolu, Kuzey Irak, Lübnan, Suriye, Filistin, Mısır ve Hicaz. Kıbrıs (Venedikliler, Memlûklere ödedikleri vergiyi Osmanlı'ya ödemeye başladı). Ayrıca, İpek ve Baharat Yolları da Osmanlı kontrolüne geçti.

1453-1520 yılları arasında Osmanlı Devleti'nin bazı siyasi faaliyetleri şunlardır: İstanbul'un Fethi (1453). Sırbistan'ın alınması (1454). Amasra'nın alınması (1459). Mora'nın alınması (1460). Sinop ve Trabzon'un alınması (1461). Eflak'ın alınması (1462). Bosna ve Hersek'in alınması (1463). Venedik ile mücadele (1463-1479). Otlukbeli Muharebesi (1473). Kırım'ın Fethi (1475). Boğdan'ın alınması (1476). Arnavutluk'un alınması (1479). İtalya Seferi (1480). İspanya'daki Yahudilerin Osmanlı ülkesine getirilmesi (1492). Şahkulu İsyanı (1511). Çaldıran Muharebesi (1514). Turnadağ Muharebesi (1515). Mercidabık Muharebesi (1516). Ridaniye Muharebesi (1517).

Akıncıların hangi fetihlerde bulunduğuna dair bazı örnekler şunlardır: 1479 Erdel Akını: 43.000 akıncının katıldığı bu akın, bölgedeki altın ve gümüş madenlerinin ele geçirilmesini hedef almıştır. Birinci Kosova Savaşı: Akıncı mevcudunun 20.000 olduğu bu savaş kaydedilmiştir. Viyana Kapıları: 15. yüzyılda Turan Bey, Viyana kapılarına kadar ulaşarak Osmanlı'nın batıya yayılma politikasına katkı sağlamıştır. Akıncılar, Osmanlı İmparatorluğu'nun Rumeli ve Balkanlar'daki genişlemelerinde önemli rol oynamış, düşman ordularını zayıflatmış, ikmal hatlarını kesmiş ve halk arasında korku yaratmışlardır.

Küfe, Türk Dil Kurumu'na göre genellikle söğüt veya başka ağaç dallarından örülen, yük taşımaya yarayan, kaba ve dayanıklı bir sepettir. Kûfe ise, Irak'ın Necef ilinde yer alan ve İslam tarihinde önemli bir şehirdir. Kûfe'nin önemi şu noktalarda toplanabilir: Kuruluş Amacı: Kûfe, askerî bir kamp ve garnizon olarak kurulmuş, zamanla bölgenin idari, ticari ve kültürel açıdan gelişmesine katkıda bulunmuştur. Başkent Olarak Kullanımı: Dördüncü halife Ali ve ilk Abbasi halifeleri, Kûfe'yi başkent olarak seçmiştir. Abbasi Mücadelesi: Abbasiler, Emevilere karşı ilk mücadeleyi Kûfe'den başlatmış ve ilk Abbasi halifesi Seffah, 749 yılında halifeliğini burada ilan etmiştir. İlmi Faaliyetler: Kûfe, tefsir, hadis, dil, tarih, fıkıh ve kıraat gibi ilimlerde birçok alimin yetiştiği bir merkez olmuş ve Kûfe merkezli ilmi ekoller ortaya çıkmıştır.

Kanuni Sultan Süleyman'ın zamanı, Osmanlı İmparatorluğu'nun en parlak dönemlerinden biri olarak kabul edilir. Süleyman'ın hükümdarlığı sırasında gerçekleşen bazı önemli olaylar: Seferler: Süleyman, 13 kez sefere çıktı ve saltanatının büyük bir kısmını seferlerde geçirdi. Toprak Genişlemesi: Süleyman, Osmanlı Devleti'nin topraklarını 6 milyon 557 bin kilometreden 14 milyon 983 bin kilometreye çıkardı. Hukuki Reformlar: Ebussuud Efendi ile birlikte çalışarak Osmanlı hukukunda düzenlemeler yaptı. Mimari ve Kültürel Gelişmeler: Süleymaniye Camii, Şehzadebaşı Camii ve Kırkçeşme su sistemi gibi önemli yapılar bu dönemde inşa edildi. Avrupalılar tarafından "Muhteşem Süleyman" ve "Büyük Türk" lakaplarıyla anılan Süleyman, adalet anlayışı ve kanunlara bağlılığıyla da tanınırdı.

Melikşah döneminde yapılan bazı yenilikler şunlardır: 1. Başkent Değişimi: Melikşah, başkenti Rey'den İsfahan'a taşıdı. 2. İmar Faaliyetleri: İsfahan'da ve şehrin etrafında kale ve köşkler inşa etti. 3. Eğitim Reformu: Nizamülmülk'ün telkinleriyle medreselerde Şafi öğrencilerin de eğitim almasına izin verdi. 4. Fetihler: Suriye'nin fethini tamamlayarak Suriye Selçuklu Melikliği'ni kurdu ve Doğu Arabistan'ı Selçuklu idaresine bağladı. 5. Devlet Düzenlemeleri: Devlet kurumlarını ve orduyu düzene soktu, düzenli bir divan (hükümet) teşkilatı kurdu.

Fatih Sultan Mehmet döneminde Anadolu siyasi birliği, çeşitli fetihler ve beyliklerin Osmanlı topraklarına katılması yoluyla sağlanmıştır. Bu süreçte gerçekleştirilen bazı önemli faaliyetler şunlardır: Cenevizlilerden Amasra'nın alınması. Candaroğulları'ndan Sinop'un alınması. Trabzon Pontus Rum Devleti'nin yıkılması ve Karadeniz'in Türk gölü haline getirilmesi. Karamanoğulları'ndan Konya ve Karaman'ın alınması. Otlukbeli Savaşı'nda Akkoyunluların mağlup edilmesi ve Osmanlı sınırlarının Doğu Anadolu'ya kadar genişlemesi. Bu fetihler, Anadolu'nun büyük bir kısmının Osmanlı egemenliği altına girmesini ve dolayısıyla siyasi birliğin sağlanmasını mümkün kılmıştır.

Beylikten devlete geçiş sürecinde Osmanlı'da yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır: 1. Koyunhisar Savaşı (1302): Osman Gazi liderliğindeki Osmanlı kuvvetlerinin Bizans ordusunu yenmesiyle sonuçlandı ve Osmanlı'nın Bizans'a karşı ilk büyük zaferi oldu. 2. Bursa'nın Fethi (1326): Orhan Gazi döneminde gerçekleşen bu fetih, Osmanlı Devleti'nin ilk başkenti olarak Bursa'nın kurulmasını sağladı. 3. İznik ve İzmit'in Fethi (1331-1337): Bu fetihler, Osmanlı'nın Marmara Bölgesi'nde hakimiyet kurmasını ve Bizans'ın denizle bağlantısını kesmesini sağladı. 4. Karesioğulları Beyliği'nin İlhakı (1345): Bu olay, Osmanlı'nın Anadolu'daki gücünü artırdı ve ilk deniz kuvvetlerini oluşturmasını sağladı. 5. Çimpe Kalesi'nin Alınması (1353): Osmanlı'nın Rumeli'ye geçişini sağlayan ve Balkan fetihlerinin önünü açan bir gelişmeydi. 6. İlk Medrese'nin Açılması (1331): İznik Medresesi'nin kurulmasıyla Osmanlı'da eğitim ve bilimsel faaliyetler gelişmeye başladı. 7. İlk Düzenli Ordunun Kurulması (1328): Orhan Gazi döneminde Yaya ve Müsellem ordusunun kurulmasıyla Osmanlı'nın askeri yapısı güçlendi.

Kanuni Sultan Süleyman döneminde dış politika, Osmanlı İmparatorluğu'nun hem doğuda hem de batıda önemli fetihler gerçekleştirdiği aktif ve fetihçi bir politika olarak öne çıkmıştır. Başlıca dış politika gelişmeleri şunlardır: Macaristan ve Rodos'un Fethi. Safevi Devleti ile İlişkiler. Avusturya ile İlişkiler. Diplomatik İlişkiler. Ayrıca, Kanuni Sultan Süleyman döneminde deniz gücü de artırılmış, bu da Osmanlı İmparatorluğu'nun deniz ticaretindeki hakimiyetini güçlendirmiştir.

Osmanlı İmparatorluğu'nun dünyanın en büyük devletlerinden biri olarak kabul edilmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Fetihler ve Toprak Genişlemesi: Osmanlılar, fetihler yoluyla Anadolu ve Rumeli'deki toprakları birleştirmiş, İpek Yolu'nun kontrolünü ele geçirmiş ve Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayan ticaret yolunu kendilerine kazandırmışlardır. 2. Merkeziyetçi Devlet Yapısı: Osmanlı, merkeziyetçi bir devlet yapısına sahipti ve bu sayede iç karışıklıkları ve taht kavgalarını en aza indirebilmiştir. 3. Kültürel ve Bilimsel Gelişmeler: Fatih Sultan Mehmet döneminde İstanbul, medeniyetin ve dünyanın en yüksek merkezi haline gelmiş, önemli bilim insanları ve sanatçılar bu şehirde toplanmıştır. 4. Cihan Hakimiyeti Anlayışı: Osmanlı sultanlarının davaları, "nizam-ı âlem" (dünya barışı) üzerine kurulmuş ve bu, imparatorluğun uluslararası alanda en kudretli ve cihanşümûl bir siyasî varlık olmasını sağlamıştır.

Fütuhat kelimesi, zaferler ve fetihler anlamına gelir. Fütuhatın anlattığı konular arasında: - İslam tarihinin erken dönemlerinde gerçekleştirilen askeri seferler ve bu seferlerin bölgesel genişleme ile olan ilişkisi; - Fethedilen topraklarda yapılan imar, iskân faaliyetleri ve toprak reformları; - Farklı kültürlerin etkileşimi ve İslam kültürünün yayılması; - Dini inançların yayılması ve İslam'ın öğretilerinin geniş kitlelere ulaştırılması.

Osmanlı Devleti, topraklarını çeşitli fetihlerle genişletmiştir: 1. Batı Cephesi: - Belgrad Seferi (1521): Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın fethi. - Mohaç Meydan Muharebesi (1526): Macaristan'ın Osmanlı hakimiyetine girmesi. - Viyana Kuşatması (1529): Habsburg'un başkenti Viyana'nın kuşatılması (başarısız). - Almanya Seferi (1532): Kutsal Roma Germen İmparatorluğu'na karşı sefer. 2. Doğu Cephesi: - Irakeyn Seferi (1534-1535): Bağdat'ın fethi, Osmanlı'nın Doğu'daki gücünün artması. - Safeviler'e Karşı Tebriz Seferleri (1548 ve 1554): Doğu Anadolu ve Azerbaycan bölgesinde Osmanlı hakimiyetinin pekişmesi. 3. Akdeniz: - Rodos Seferi (1522): Rodos Adası'nın fethi, Akdeniz ticaret yollarının kontrol altına alınması. - Preveze Deniz Savaşı (1538): Haçlı donanmasının yenilmesi ve Akdeniz'deki egemenliğin ilan edilmesi. - Trablusgarp Seferi (1551): Kuzey Afrika'daki Trablusgarp'ın Osmanlı topraklarına katılması. 4. Kuzey Afrika: - Cezayir'in Osmanlı'ya Katılması (1519-1533): Barbaros Hayreddin Paşa önderliğinde Cezayir'in fethi. - Tunus Seferi (1534): Kuzey Afrika'daki hakimiyetlerin genişletilmesi.

Osman Bey'in yaptığı bazı önemli fetihler şunlardır: 1. Söğüt ve Çevresi: Osman Bey'in beyliğin merkezi olarak belirlediği yer. 2. İznik (Nikaia): Bizans İmparatorluğu'nun başkentlerinden biri olan İznik, 1331 yılında fethedilerek Osmanlıların Anadolu'daki varlığı güçlendirildi. 3. Bursa: 1326 yılında fethedilen Bursa, Osmanlı İmparatorluğu'nun ilk başkenti oldu. 4. Yenişehir: Batı Anadolu'daki genişlemeye katkı sağlayan önemli bir şehir. 5. İnegöl: Osmanlı İmparatorluğu'nun Batı Anadolu'daki genişlemesinde stratejik bir rol oynayan şehir. Ayrıca, Koyunhisar Savaşı (1302) ile Bizans'a karşı kazanılan zafer, Osmanlıların İzmit yolunu açmasını ve Bursa'yı üç taraftan kuşatmasını sağladı.

15. ve 16. yüzyıllarda Osmanlı Devleti'nde yaşanan bazı önemli gelişmeler şunlardır: İstanbul'un Fethi (1453). Karadeniz'in Türk Gölü Olması (1475). Otlukbeli Savaşı (1515). Doğu Anadolu'nun Osmanlı Topraklarına Katılması. İpek Yolu'nun Kontrolünün Ele Geçirilmesi. Celali ve Yeniçeri İsyanları. Karlofça Antlaşması (1699).

Kuruluş dönemi padişahları olan Osman Gazi, Orhan Gazi, I. Murat ve Yıldırım Bayezid, Osmanlı Devleti'nin temellerini atarak önemli fetihler gerçekleştirmişlerdir: 1. Osman Gazi: Bilecik'i başkent yaptı, Koyunhisar Savaşı'nı kazandı ve ilk Osmanlı parasını bastırdı. 2. Orhan Gazi: Bursa'yı fethederek başkent yaptı, Karesioğulları Beyliği'ni aldı ve ilk deniz kuvvetlerini kurdu. 3. I. Murat: Edirne'yi alarak başkent yaptı, Sırpsındığı Savaşı'nı kazandı ve ilk defa "sultan" unvanını kullandı. 4. Yıldırım Bayezid: İstanbul'u iki kez kuşattı, Niğbolu Savaşı'nda Haçlılar'ı yendi ve Anadolu'da siyasi birliği sağladı.

Fransa, tarih boyunca en çok fetih yapan ülke olarak kabul edilmektedir.

Medler, MÖ 11. yüzyıldan itibaren Kuzeybatı İran'da yaşayan eski bir İran halkıdır. Fetihleri: - Asur İmparatorluğu'nu Yıktı: MÖ 612 yılında Medler, Ninova'yı kuşatarak Asur İmparatorluğu'na son verdiler. - Lidya'yı Fethetti: MÖ 585'te, Kral Siyaksares komutasındaki Med Ordusu, Lidya'yı fethetmek için yola çıktı ve Kızılırmak dolaylarında Lidya ordusunu yenerek barış antlaşması yaptı. - İran Coğrafyasının Büyük Bir Bölümünü Ele Geçirdi: Med Kralı Astyages döneminde, Mezopotamya, Anadolu, Kafkasya ve İran coğrafyasının büyük bir bölümüne egemen oldu.

Osmanlı'da Moğollar dönemi, XIII–XV. yüzyıllar arasında, Moğolların Anadolu ve çevresindeki bölgelere yaptıkları fetihler ve etkiler ile karakterizedir. Moğolların Osmanlı'daki faaliyetleri şunlardır: 1. Fetihler: Cengiz Han liderliğinde Moğollar, Orta Asya'nın büyük bir kısmını ele geçirdi ve bu topraklar arasında Anadolu da yer aldı. 2. Yönetim ve Ekonomi: Moğollar, ticaret yollarının güvenliğini sağlayarak ticaretin yeniden canlanmasına katkıda bulundular. 3. Kültürel Etkileşim: Moğolların gücü, batıdan gelen bilgi ve kültürel etkilerin alışverişini teşvik etti. 4. Osmanlı'nın Politikaları: Osmanlı İmparatorluğu, Moğolların ardından Anadolu'da etkinlik göstermeye başladı ve yerel hanedanlar ile hükümdarlar üzerinde etkili olmaya çalıştı.