Fabl

9. sınıf edebiyat ders kitabı sayfa 117, 120 ve 121'de aşağıdaki içerikler bulunmaktadır: 1. Sayfa 117: "Harname" adlı metnin yer aldığı "Masal Fabl" ünitesi. 2. Sayfa 120: İstiklal Marşı'nın yazarı Mehmet Âkif Ersoy'un marşı nasıl yazdığını anlattığı metin. 3. Sayfa 121: "Mantıku’t-Tayr, Martı, Küçük Prens ve Hayvan Çiftliği" adlı eserlerden alınan fabl türünün özelliklerini gösteren parçalar.

Fablın amacı, ders verme ve öğretici özellikler taşımasıdır. Bu tür, insanlar arasında yaşanan olayları hayvanlar, bitkiler veya cansız varlıklar arasında geçiyormuş gibi göstererek, okuyuculara ahlak ve ibret dersleri sunar.

Hayvan Çiftliği kitabında hayvanlar konuşabilmektedir çünkü bu, siyasi hiciv ve fabl tarzının bir gereğidir.

"Karanlığın Kahkahası" (Fantastic Fables) adlı eser, Amerikalı yazar ve gazeteci Ambrose Bierce tarafından kaleme alınmıştır. Kitapta anlatılan konular şunlardır: - 245 kısa öyküden oluşan eser, Bierce'ın istihza ve hiciv tarzının önemli örneklerini barındırır. - Fabl türünden olan öykülerde, politikacılar, işadamları, yargıçlar, doktorlar, dinadamları, kamu görevlileri ve toplumun önemli bir kesimini oluşturan daha birçok meslekten yozlaşmış insan tiplemeleri yer alır. - Hayvanlar, fikirler ve Bierce'ın yarattığı hayali karakterlerin de kişileştirildiği öykülerde, evrensel kurumlar ve değer yargıları sorgulanır.

Ağustos Böceği ile Karınca, Ezop'un fablında düşman değil, aksine farklı karakter özellikleri nedeniyle birbirleriyle çelişen iki arkadaş olarak tasvir edilir. Karınca, bütün yaz boyunca çalışıp yiyecek biriktirirken, Ağustos Böceği tembelce şarkılar söyleyip eğlenir.

Türkiye'de fabl türü kitaplar yasaklanmamıştır. Fabl, genellikle eğitici ve ahlaki dersler vermek amacıyla kullanılan bir edebi türdür ve Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir.

Azimli ve kararlı olan bir fabl örneği: Bir varmış bir yokmuş, yemyeşil bir ormanın derinliklerinde cesur ama bir o kadar da sabırsız bir genç kaplumbağa yaşarmış. Kabuğuır, her şeyi hızlıca yapmayı isteyen diğer hayvanlara özenirmiş. Bir gün Kabuğuır, ormandaki diğer hayvanların önünde cesaretini toplayıp yüksek sesle açıklamış: “Ben de tavşan Veli kadar hızlı koşabilecek duruma geleceğim ve bir gün ondan daha iyi olacağım!”. Bu açıklama herkes için şaşırtıcı olmuş. Kabuğuır, hedeflerine ulaşmak için her gün küçük adımlar atmaya karar vermiş. Başlangıçta diğer hayvanlar Kabuğuır’ın gayretlerini ciddiye almamış ve aralarında “Kabuğuır yine hayal kuruyor,” diyerek gülüşmüşler. Aylar sonra Kabuğuır artık çok daha hızlı ve çevikmiş. Bir gün büyük bir koşu yarışı düzenlenmiş. Herkes Kabuğuır’ın bir avuç bile koşamayacağını düşünürken, o ağır ama emin adımlarla yoluna devam etmiş. Bu olay, tüm orman halkına büyük bir ders olmuş: Hızlı olmak, her zaman galip geleceğin anlamına gelmez.

En çok okunan fabllardan biri, George Orwell'in yazdığı "Hayvan Çiftliği" adlı eserdir.

Alaaddin, La Fontaine masalları arasında yer almamaktadır. La Fontaine masalları genellikle hayvan karakterler üzerinden insan davranışlarını ele alan fabl türündedir.

"Aslan ile Fare" metni, fabl türünde bir hikayedir.

La Fontaine ve Ezop dışında fabl yazan bazı yazarlar şunlardır: Beydeba: "Kelile ve Dimne" adlı eseriyle tanınan Hintli yazar. Ahmet Mithat Efendi: Türk edebiyatında fabl türünde eserler vermiştir. Şinasi: "Kıssadan Hisse" adlı eserinde fabllara yer vermiştir. Ubeyd-i Zakanî: Fars edebiyatında toplumsal eleştirilerle ilgili fabllar yazmıştır. Muhammed Bakîr Meclisî: "Fare ile Kedi" adlı fabl eseriyle bilinir. Sadî: Gülistan ve Bostan adlı eserlerinde hayvan hikâyeleri anlatmıştır.

Ölüm ve insan kavramları fabl türünde doğrudan işlenmez. Fabl, genellikle hayvanlar veya doğa varlıkları aracılığıyla insanlara ahlaki bir ders vermeyi amaçlayan kısa hikayelerdir. Ancak, fabllarda yer alan bazı temalar, dolaylı olarak insan ve ölüm kavramlarıyla ilişkilendirilebilir. Örneğin, kurtuluş ve yenilgi temaları, fabllarda sıkça görülen ve güçlülerin zayıfları ezmesi veya adaletin yerini bulması gibi konuları işleyen mesajlar içerebilir.

"Akan su yosun tutmaz" atasözü ile ilgili bir fabl yazmak için aşağıdaki gibi bir hikaye oluşturulabilir: Fabl 1: Karıncaların Azmi Ormanda yangın çıkmış ve hayvanlar kaçmaya başlamış. Birden bir ses duymuşlar: Karıncalar nehirden aldıkları suyu yangına doğru taşıyorlar ve ateşe atıyorlarmış. Karıncaların azmi ve sebatı diğer hayvanları da harekete geçirmiş ve bütün hayvanlar su taşıyarak yangını söndürmüşler. Kral karıncalara teşekkür etmiş. Fabl 2: Küçük Kuş Ormanda bir kuş ailesi yaşarmış. Kardeşleri küçük kuş ile dalga geçmişler, "Sen kuş değilsin galiba" diyorlarmış. O sırada ormanda hızlı uçma yarışı yapılacakmış. Babası onun durumunu görünce şu öğüdü vermiş: "Azim ve sebat, insanların en büyük yardımcısıdır".

9. sınıf edebiyat ders kitabında 137. sayfada genellikle "Aslanla Fare" adlı fabl metni yer almaktadır. Ayrıca, bu sayfada farklı şiirlerden alınmış bölümler de bulunabilir ve bu şiirlerin içeriği ile ilgili çıkarımlar yapılması istenebilir.

"Ceylana Yardım Edenler" metni 6. sınıf Türkçe ders kitabı cevapları şunlardır: 1. Metnin Özeti: Kaplumbağa, karga ve fare sohbet ederken bir ceylan görürler ve onunla arkadaş olurlar. 2. Metnin Türü: Fabldır. 3. Ana Fikir: Dostluk ve vefanın önemi vurgulanır. 4. Cevaplanan Sorular: - Ceylanın dostlarıyla nasıl tanıştığı: Avcılardan kaçarken ormanda karşılaşırlar. - Kaplumbağanın neden endişelendiği: Ceylan, kaplumbağanın ağır hareket etmesi nedeniyle avcıdan kaçamayacağını düşünür. - Fare'nin planı: Ceylanın avcıyı aldatmasını ve kaplumbağanın iplerini kemirerek kurtarmayı planlarlar.

Fabllar yedi ana türe ayrılır: 1. Hayvan Masalları. 2. İnsanların Yer Aldığı Fabllar. 3. Bitki Fablları. 4. Mitolojik Fabllar. 5. Hareketsiz Nesnelerin Yer Aldığı Fabllar. 6. Agonal Fabllar. 7. Etiyolojik (Nedensel) Fabllar.

Karınca, Ağustos Böceği'nin düşmanı değildir, aksine Ezop'un "Ağustos Böceği ile Karınca" adlı fablında karınca, çalışkan ve sorumlu bir karakter olarak tasvir edilirken, Ağustos Böceği tembel ve hazırlıksız olarak gösterilir.

Nükteli hikayeler, fabl olarak da bilinir ve genellikle hayvanların başlarından geçen olayların insanlara ders verecek şekilde anlatıldığı kısa yazılardır. Bu tür hikayelerde: - Sonunda ders verme amacı güdülür. - Kahramanlar insanlar gibi düşünür, konuşur ve davranır. Örnek olarak, Richard Bach'ın "Martı" ve George Orwell'in "Hayvan Çiftliği" eserleri gösterilebilir.

La Fontaine'in fabllarının çevirisini İbrahim Şinasi yapmıştır.

Küçük Prens kitabı, fantastik kurgu ve fabl türünde yazılmıştır.