Elektronika

Voltmetre ile sinyal ölçülmez, voltmetre yalnızca bir elektrik devresinin iki noktası arasındaki potansiyel farkı (gerilim) ölçmek için kullanılır. Sinyal ölçümü için ise osiloskop gibi farklı ölçüm cihazları kullanılır.

Genlik modülasyonu (GM), taşıyıcı dalganın genliğinin bilgi sinyali ile orantılı olarak değiştirilmesiyle oluşturulan modülasyon tekniğidir. GM'de, bant genişliği bilgi sinyalinin iki katıdır.

Ampermetrenin yanlış ölçüm yapmasının birkaç nedeni olabilir: Kalibrasyon eksikliği veya hatası. Yanlış bağlantı. Uygun olmayan ölçüm aralığı. Cihazın iç elemanlarında arıza veya değer kaybı. Yüksek akım değerleri. Ampermetrenin doğru ve güvenli bir şekilde kullanılması için kullanım kılavuzunda belirtilen adımlar izlenmeli ve gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.

Kontaktöre filtre takılmasının birkaç nedeni vardır: Geri EMF (elektromotor kuvvet) bastırma: Kontaktörün bobin enerjisi kesildiğinde oluşan yüksek gerilimin, devredeki entegreleri ve transistörleri zarar vermesini önlemek için ters paralel bir diyot bağlanır. Harmonik bozulma: Şönt reaktörlerin kesme eylemi sırasında oluşan büyük voltaj aşımlarını kısıtlamak ve güvenli bir şekilde sönümlendirmek için şönt reaktörlere paralel RC sönümlendirme filtresi kullanılır. Bu filtreler, kontaktörün ve bağlı olduğu devrenin güvenli ve verimli çalışmasını sağlar.

Temel kontrol devreleri şu şekilde sınıflandırılabilir: Açık devre kontrol: Sistem çıktısı kontrol edilmez, baştan yapılan öngörülerin tamamen doğru olması gerekir. Kapalı devre kontrol: Kontrol edilen değişken sürekli ölçülür ve referans değerle karşılaştırılır, farka göre düzeltici işlem yapılır. Adaptif kontrol: Sistem, değişen koşullara göre kendini ayarlar. Kendinden ayarlamalı kontrol: Kontrol elemanı, istenen değerde çalışması için önceden belirlenen set değerine göre işlem yapar. Bazı temel kontrol devreleri: Mekanik butonlu devreler: Butonlar, bir sürecin başlamasını ve kontrolünü sağlar. Termostat kontrollü devreler: Sıcaklık kontrolü, termostat tarafından otomatik olarak yapılır. Basınç prosestat kontrollü devreler: Basınç değişimlerine göre pompa veya kompresörün devreye girip çıkmasını sağlar.

Data logger (datalogger) çeşitli fiziksel, elektriksel ve kimyasal ölçümler yapabilir, bunlar arasında: Sıcaklık; Nem; Basınç; Voltaj; Su seviyesi; Işık; Titreşim. Data loggerlar, bu ölçümleri belirli aralıklarla kaydeder ve ihtiyaç duyulduğunda raporlanabilir.

Sınıf D komütasyon, güç devrelerinde kullanılan bir komütasyon yöntemidir ve yardımcı komütasyon olarak da adlandırılır. Komütasyon, doğru akım (DC) elektrik makinelerinde, endüvideki bir bobinde, kolektör dilimleri ve fırçalar yardımıyla akımın yön değiştirmesi olayıdır.

Monostable (tek kararlı) multivibratör, tetikleme sinyali ile konum değiştiren ve belirlenen süre sonunda tekrar eski konumlarına geri dönen multivibratör çeşididir. Bu tür multivibratörlerde transistörlerden biri sürekli kesimde, diğeri ise sürekli iletimdedir.

DC motor hız kontrol devreleri genellikle lineer değildir. Bu devreler, hız kontrolü için genellikle PWM (Darbe Genişlik Modülasyonu) veya voltaj düşürmeye dayalı yöntemler kullanır. Örneğin, L293D gibi motor sürücü entegreleri, PWM sinyalleri göndererek hız kontrolü sağlar. Dolayısıyla, DC motor hız kontrol devreleri genellikle lineer olmayan sistemlerdir.

AC ve DC makinelerin bağlantısını yapmak için hangi devrenin kullanıldığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, AC-DC dönüştürücü devreler ve DC motor bağlantıları hakkında bilgi verilebilir. DC motor bağlantısı için aşağıdaki adımlar izlenir: 1. Güvenlik tedbirleri alınır. 2. Motor, uygun bir zemine oturtulur. 3. Motor akımına uygun ampermetre ve motor gerilimine uygun voltmetre seçilir. 4. Sigortalı şalter, uyartım ve yol verme dirençleri seçilir. 5. Devre şemasına uygun olarak bağlantı yapılır. AC-DC dönüştürücü devreler ise genellikle diyot köprüsü, kapasitör ve voltaj regülatörü gibi bileşenlerden oluşur.

Basit bir mikrofon devresi oluşturmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Gerekli malzemelerin temini: kamera mikrofonu; 9V pil; stereo jack ve çoğaltıcısı. 2. Devrenin kurulması: Kamera mikrofonunun anfisi zaten içinde bulunduğu için, bu devreyi kullanarak anfi yapma gerekliliğini ortadan kaldırabilirsiniz. Bu devre, yaklaşık 5 TL maliyetle gerçekleştirilebilir. Daha karmaşık devreler için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube. 320volt.com. kontrolkalemi.com. tr.amen-technologies.com.

UHF (Ultra High Frequency) frekansları, 300 MHz ile 3 GHz arasında değişir ve bu frekanslardaki dalga boyu 1 metre ile 10 santimetre arasında olur. Bu nedenle, UHF frekanslarının santimetre cinsinden değeri, frekansa bağlı olarak 1 cm ile 30 cm arasında değişir.

Voltaj ölçümü yaparken dikkat edilmesi gerekenler: Güvenlik: Yüksek voltajlı devrelerle çalışırken elektrik çarpması riskine karşı dikkatli olunmalı ve gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır. Doğru aralık seçimi: Multimetrenin ölçüm aralığı, ölçülecek voltaj değerinden büyük olmalıdır. Prob uçlarının doğru bağlanması: Kırmızı probun pozitif, siyah probun ise negatif veya toprak uç noktasına bağlanması önemlidir. Parazit ve gürültü: Elektriksel gürültü veya parazit, ölçüm sonuçlarını etkileyebilir. İzolasyonlu problar: Şebeke elektriğinde çalışırken izolasyonlu problar tercih edilmelidir. Kişisel koruyucu ekipman: Yüksek gerilimli sistemlerde eldiven ve ayakkabı gibi kişisel koruyucu ekipman kullanılmalıdır.

Duty cycle'ın (görev döngüsü) yüzde kaç olması gerektiği, kullanım amacına ve sistemin gereksinimlerine bağlıdır. Örneğin: LED kontrolü: LED parlaklığını ayarlamak için duty cycle kullanılır. Motor kontrolü: Motor hızını düzenlemek için duty cycle değiştirilir. Otomotiv yakıt enjeksiyon sistemleri: Yakıt enjektörünün görev döngüsü, valf darbelerinin süresine bağlı olarak değişir. Duty cycle, genellikle yüzde olarak ifade edilir ve toplam döngü süresi içinde sinyalin aktif olduğu sürenin oranını temsil eder.

Kısa devrenin diğer adı elektrik kaçağı veya aşırı akım olarak da kullanılabilir. Normal kısa devre, topraklama kaçak kısa devresi gibi özel türleri de bulunmaktadır.

TDA2030 anfi devresinin gücü, kullanılan versiyona göre değişiklik göstermektedir: TDA2030A. TDA2030. TDA2030'un çıkış gücü, besleme gerilimine bağlı olarak da değişir.

THD (Total Harmonic Distortion - Toplam Harmonik Bozulma) ve distorsiyon aynı kavramı ifade eder, ancak THD daha spesifik bir ölçüm yöntemidir. Distorsiyon, bir ses veya elektrik sinyalinin orijinal formunun bozulması anlamına gelir. Bu nedenle, THD distorsiyonun bir türü olarak düşünülebilir, ancak distorsiyon daha geniş bir kavramı, THD ise bu kavramın spesifik bir ölçüm yöntemini tanımlar.

Ses, elektrik sinyaline mikrofonlar aracılığıyla çevrilir. Mikrofonların çalışma prensibi, ses dalgalarının bir diyaframı titreştirmesi esasına dayanır. Gelen hava basıncının büyüklük ve küçüklüğüne göre ileri-geri titreşen diyaframın bu titreşimi, elektrik enerjisine şu yöntemlerle çevrilir: Dinamik mikrofonlar. Kapasitif mikrofonlar. Diğer mikrofon türleri. Bu dönüşüm sonucunda, mikrofondan çıkan sinyal, gerçek ses dalgasıyla orantılı olan bir voltaj veya akım biçimindeki bir analog sinyaldir.

Elektriksel alan ölçümünde kullanılan bazı sensörler şunlardır: Termal sensörler: Isı akışı ve sıcaklıkları ölçer. Manyetik sensörler: Alan yoğunluğu, akı yoğunluğu, manyetik moment ve geçirgenlik gibi manyetik alana bağlı değişkenleri ölçer. Elektriksel sensörler: Voltaj, akım, direnç, endüktans, kapasitans, dielektrik katsayısı, polarizasyon, elektrik alanı ve frekans gibi elektriksel değerleri ölçer. Optik sensörler: Işık şiddetine prensibine göre çalışır, LDR (foto direnç), foto diyot, foto transistör ve opto kuplör (opto izalatör) gibi türleri vardır. Ayrıca, kalibratörler de elektriksel ölçüm cihazlarının doğruluğunu kontrol etmek ve ayarlamak için kullanılır.

İntermodülasyon, frekansları yakın olan iki veya daha fazla sinyalin birbirlerinin genliğini ve fazını değiştirmesine neden olan etkileşimiyle oluşur. İntermodülasyonun oluşma nedenleri: sistemdeki doğrusal olmama durumları; frekans kararsızlığı; çok yollu etkiler. Pasif intermodülasyon, iki veya daha fazla yüksek güçteki sinyalin, kablo, anten gibi pasif cihazlarda bulunan ve farklı metallerin birleşim yerleri gibi doğrusal olmayan noktalarda karışmasıyla oluşur. Aktif intermodülasyon, aktif bileşenlerin (amplifikatörler, devreler) doygunluğa ulaşması ve ek sinyal gücünün, istenen taşıyıcı sinyal yerine istenmeyen intermodülasyon ürünlerine dönüşmesiyle meydana gelir.