DoğumKontrol

Tüp bağlandıktan sonra adet düzeni bozulmaz. Tüp ligasyonu işlemi, fallop tüplerinin cerrahi yöntemlerle bağlanmasıdır ve bu işlem sırasında kişinin üreme veya endokrin sistemine müdahale edilmez.

Rahim kazımasından (kürtaj) sonra hamile kalmak için en az 2-3 ay beklenmesi önerilir. Ancak, her kadının iyileşme süreci farklı olabilir ve bu konuda kesin kararı vermek için bir uzmana danışmak önemlidir.

3 aylık doğum kontrol iğnesi, sağlık personeli tarafından kas içine (kol veya kalçaya) enjekte edilerek yapılır. Uygulama adımları: 1. Danışmanlık: 3 aylık iğne kullanmaya başlamadan önce bir sağlık kuruluşundan danışmanlık alınmalıdır. 2. Uygulama zamanı: İlk iğne, adet kanamasının ilk 5 günü içinde yapılmalıdır. 3. İğne sonrası: İğne yeri ovulmamalıdır. 4. Periyodik uygulama: İğneler, her 3 ayda bir zamanında ve düzenli olarak tekrarlanmalıdır. Yan etkiler arasında adet kanamalarında değişiklik, kilo artışı, baş ağrısı ve depresyon gibi durumlar bulunabilir. Kimler için uygun değildir: Meme kanseri, nedeni bilinmeyen vajinal kanama, aktif karaciğer hastalığı gibi durumları olanlar bu iğneyi kullanmamalıdır.

"Birazervatif" ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Prezervatif: Cinsel ilişki sırasında kullanılan ve iki ana işlevi olan bir bariyer doğum kontrol yöntemidir. İşe yaradıkları: - Gebeliği önler. - Bel soğukluğu, frengi ya da AIDS gibi cinsel yolla bulaşan hastalıkları engeller. 2. Kutu İçecek Kılıfı: Kutu içecekler için tasarlanmış, dayanıklı ve tekrar kullanılabilir bir koruma sağlar. İşe yaradıkları: - İçeceğin içeriğini gizleyerek her ortamda özgürce tüketme imkanı sunar.

En az yan etkisi olan doğum kontrol yöntemi olarak, hormon içeren spiraller (örneğin, Mirena) ve implantlar öne çıkmaktadır. Diğer doğum kontrol yöntemlerinin de yan etkileri olabilir, bunlar arasında: - Prezervatif: Lateks alerjisi gibi bireysel yan etkiler. - Doğum kontrol hapları: Kilo alımı, baş ağrısı, memelerde hassasiyet gibi yan etkiler. - Vazektomi (erkekler için): Geri dönüşü olmayan ve nadir görülen yan etkiler. Doğum kontrol yöntemi seçerken, kişisel sağlık durumu ve doktor tavsiyesi önemlidir.

Cinsel ilişki kavramı, insanlık tarihi kadar eski olup, antik çağlarda bile çeşitli yöntemlerle denenmiştir. Prezervatif gibi doğum kontrol yöntemlerinin icadı ise daha yenidir. İlk prezervatif tariflerinin 16. yüzyılda İtalya'da ortaya çıktığı ve 18. yüzyılda kauçuk prezervatif üretiminin başladığı bilinmektedir.

Asya'da doğum kontrolü için çeşitli yöntemler kullanılmıştır ve günümüzde de kullanılmaya devam etmektedir. İşte bazı örnekler: 1. Pesserler: Antik Çin'de ve Hindistan'da, rahim içine yerleştirilen hayvan dışkısı gibi malzemelerden yapılan pesserler kullanılarak gebelik önlenmeye çalışılmıştır. 2. Bitkisel Yöntemler: Çin ve Japonya'daki kadınlar, yağlanmış bambu kâğıt diskleri ve bitkisel çorbalar gibi doğal yöntemler kullanmıştır. 3. Prezervatif: Rönesans döneminden itibaren daha gelişmiş prezervatifler kullanılmaya başlanmış ve bu yöntem Asya'da da yaygınlaşmıştır. 4. Doğum Kontrol Hapları: Günümüzde hormonal kontraseptifler, özellikle doğum kontrol hapları, Asya'da sıkça tercih edilen yöntemler arasındadır. 5. Rahim İçi Araç (RİA): Bakır veya hormon içeren spiraller, Asya'da kalıcı doğum kontrol yöntemleri olarak kullanılmaktadır.

Erkeklerde tüp bağlatma işlemi, vazektomi olarak adlandırılır ve sperm kanallarının cerrahi yöntemlerle bağlanmasıyla gerçekleştirilir. İşlem adımları şu şekildedir: 1. Hazırlık: Hasta aç olmalıdır ve genellikle ameliyattan en az 8 saat önce yemek yememesi istenir. 2. Anestezi: Ameliyat sırasında ağrıyı engellemek için lokal, sedasyon veya genel anestezi uygulanır. 3. Cerrahi Erişim: Cerrah, karın bölgesine küçük kesikler yaparak sperm kanallarına ulaşır. 4. Tüplerin Bağlanması: Kanallar kesilip bağlanır veya klemp yardımıyla kapatılır. 5. İyileşme: Ameliyat tamamlandığında kesiler dikişlerle kapatılır ve hasta iyileşme sürecine alınır. Vazektomi, kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir ve geri dönüşümü zor olabilir. Bu nedenle karar vermeden önce bir uzmana danışılması önerilir.

Doğum kontrol spirali (RİA), gebelikten korunmak amacıyla aşağıdaki durumlarda kullanılır: Adet kanaması sırasında ve genellikle kanamanın 3-4. gününde takılır. Doğumdan 40 gün sonra, muayenede bir patoloji yoksa takılabilir. Daha önce sezaryen veya miyom gibi ameliyat geçirmiş kadınlar spiral kullanabilir. Spiral kullanımı bazı durumlarda uygun olmayabilir: Aktif pelvik enfeksiyonu olan kişilere. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar açısından riskli grupta bulunanlara. Rahim anomalisi olanlara. Spiral takılmadan önce bir sağlık uzmanıyla görüşmek ve spirale uygunluğun değerlendirilmesi önemlidir.

Doğum kontrol hapı, regl kanamasının başlamasının ilk 5 günü içerisinde, hatta mümkünse 1. ile 2. günlerde alınmaya başlanmalıdır.

Ertesi gün hapı çeşitleri iki ana kategoriye ayrılır: 1. Levonorgestrel İçeren Haplar: Bu tür haplar, korunmasız cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saat içinde etkilidir. 2. Ulipristal Asetat İçeren Haplar: Bu haplar, korunmasız ilişkiden sonra 5 gün (120 saat) boyunca etkili olabilir. Ayrıca, kombine doğum kontrolü olarak adlandırılan ve hem progestin hem de östrojen içeren haplar da acil doğum kontrolü için kullanılabilir.

Spiral takılması, bir sağlık profesyoneli tarafından yapılmalıdır. Spiral takma işleminin temel aşamaları şunlardır: 1. Muayene ve danışma: Doktor, hastanın genel sağlık durumunu değerlendirmek ve doğru spiral türünü seçmek için bir muayene yapar. 2. Rahim ölçümü: Rahmin boyutu ölçülür ve hangi boyutta spiral kullanılması gerektiği belirlenir. 3. Hazırlık: Hasta, jinekolojik muayene masasına alınır ve genital bölge steril bir şekilde temizlenir. 4. Rahim ağzının genişletilmesi: Rahim ağzı bir alet kullanılarak genişletilir. 5. Spiral takılması: Spiral, özel bir aplikatör veya tüp aracılığıyla rahim içine yerleştirilir ve kolları açılır. 6. Yerleşimin kontrol edilmesi: Sağlık profesyoneli, spiralin doğru bir şekilde yerleştiğini ve rahim içinde olması gereken konumda olduğunu doğrular. 7. Son kontrol ve izlem: Hasta bir süre dinlendirilir ve herhangi bir rahatsızlık veya komplikasyon olup olmadığı izlenir. Spiral takıldıktan sonra dikkat edilmesi gerekenler: - Doktorun önerdiği takip randevularına uyulmalıdır. - Aşırı vajinal kanama, enfeksiyon belirtileri veya diğer rahatsızlıklar doktora bildirilmelidir. - Cinsel ilişkiye ne zaman başlanabileceği konusunda doktorun önerileri takip edilmelidir.

Spiral takıldıktan sonra 1 hafta cinsel ilişki yasağı uygulanır çünkü: Rahim kasılarak atmaya çalışabilir. Enfeksiyon riski vardır.

Evlilikte ilk gece korunma yöntemleri şunlardır: 1. Doğum Kontrol Hapları: Bu yöntem, cinsel birliktelikten en az 2 ay önce başlanıldığında yüksek koruma sağlar. 2. Prezervatif: Yaygın bir korunma yöntemidir, ancak tam koruma garantisi vermez. 3. Vajinal Spiral ve Deri Altı İmplantı: Yüksek korunma oranı sağlayan diğer yöntemlerdir. Korunma yöntemi seçimi, çiftin kararına ve ihtiyaçlarına bağlıdır.

Oral kontraseptiflerin (doğum kontrol haplarının) bazı yan etkileri şunlardır: 1. Mide Bulantısı: Hapın yemekle birlikte alınması bu etkiyi azaltabilir. 2. Göğüs Hassasiyeti: Hormonal değişiklikler nedeniyle meme hassasiyeti oluşabilir, bu genellikle birkaç ay sonra geçer. 3. Adet Değişiklikleri: Haplar adetleri daha hafif veya daha yoğun hale getirebilir ya da adet görmeyi önleyebilir. 4. Duygu Değişiklikleri: Bazı insanlar duygu dalgalanmaları yaşayabilir, ancak bu genellikle hafif ve geçicidir. 5. Kilo Alımı: Hafif ve anlamlı olmayan bir kilo alımı rapor edilmiştir. 6. Baş Ağrıları: Şiddetli baş ağrısı, görme bozukluğu gibi durumlarda doktora başvurulmalıdır. Ciddi yan etkiler arasında kan pıhtılaşması, inme ve kalp krizi riski de bulunmaktadır, özellikle sigara içen veya hipertansiyon gibi sağlık sorunları olan kadınlarda. Doğum kontrol haplarını kullanmadan önce bir doktora danışmak önemlidir.

Spiral taktırdıktan sonra dikkat edilmesi gerekenler: 1. İlk günlerde ağır egzersizlerden ve cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. 2. Hijyen kurallarına dikkat edilmeli ve enfeksiyon belirtileri gözlemlenmelidir. 3. Spiral ipi kontrol edilerek yerinde olup olmadığı kullanıcı tarafından zaman zaman takip edilmelidir. 4. İşlem sonrası vajinal temizlik ürünlerinden kaçınılmalı, pamuklu iç çamaşırı tercih edilmelidir. 5. Havuz/deniz aktivitelerinden bir süre uzak durulmalıdır. 6. İlk kontrol muayenesi 1 ay içinde yapılmalı, daha sonra yıllık kontroller devam etmelidir. Acil durumlarda ağrı, yoğun kanama veya yüksek ateş gibi belirtiler varsa doktora başvurulmalıdır.

Adetliyken hamile kalma olasılığı düşüktür ancak imkânsız değildir. Genel olarak, adet döneminin ilk günlerinde hamile kalma şansı çok düşükken, son günlerinde biraz daha artar. Hamileliği önlemek için, adet dönemi boyunca da doğum kontrol yöntemlerinin kullanılması önerilir.

Kadın hamile kalmak istemiyorsa, erkek doktora gitmesi gerekmez. Hamile kalmak istemeyen kadınların, kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurması önerilir.

Teyzeniz, doğum kontrolü konusunda size aşağıdaki yöntemleri anlatıyor olabilir: 1. Prezervatif (Kondom): Cinsel yolla bulaşan hastalıkları da önleyen, gebeliğe karşı etkili bir yöntemdir. 2. Doğum Kontrol Hapları: Östrojen ve progesteron hormonu içeren haplar, yumurtlamayı engelleyerek gebeliği önler. 3. Spiral: Rahim içine yerleştirilen, bakır teller veya hormon salgılayan bir alet olup, spermlerin yumurtalığa ulaşmasını engeller. 4. Takvim Yöntemi: Adet döngüsü ve yumurtlama günlerini takip ederek, bu günlerde cinsel ilişkiden kaçınmayı içerir. 5. Deri Altı İmplantı (İmplanon): Progesteron hormonu salgılayarak hamileliği engelleyen, kol altına yerleştirilen bir çubuktur. Bu yöntemlerin her birinin yan etkileri ve uygulama şekilleri farklılık gösterebilir. En uygun yöntemi belirlemek için bir doktora danışmak önemlidir.

Okey prezervatiflerinin bazı özellikleri şunlardır: Tırtıklı ve kabartmalı yapı: Partnerlere ayrı hazlar vererek cinsel ilişkiyi zirveye taşır. Kayganlaştırıcı içerik: Rahatça takılmasını ve çıkarılmasını sağlar. Doğal lateks kauçuk: Etkin bir doğum kontrol yöntemidir ve hamilelik ile cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlar. Çeşitli tipler: Vanilya kokulu, rezervuar uçlu, ultra ince gibi farklı özelliklere sahip prezervatifler mevcuttur. Prezervatif kullanmadan önce bir uzmana danışılması önerilir.