DoğumKontrol

Kondom (prezervatif) iki ana amaçla kullanılır: 1. Gebelikten korunma: Kondom, erkeğin spermlerinin kadının yumurtalıklarına ulaşmasını engelleyerek istenmeyen hamilelikleri önler. 2. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma: Kondom, cinsel ilişki sırasında ten temasını önleyerek AIDS, hepatit, frengi ve bel soğukluğu gibi hastalıkların bulaşmasını engeller veya bulaşma riskini azaltır.

Prezervatif (kondom), iki ana amaca hizmet eden bir doğum kontrol yöntemidir: 1. Gebelik önleme: Erkeğin sertleşmiş penisine takılarak boşalmış meninin kadının vücuduna girmesini engeller, böylece gebeliği önler. 2. Hastalık önleme: Cinsel yolla bulaşan pek çok hastalığa karşı koruyucu bir bariyer görevi görür. Ayrıca, prezervatif kullanımı cinsel ilişkiyi daha güvenli ve konforlu hale getirir.

Cinsel ilişkide geciktirici etkili prezervatifler tercih edilebilir. Ayrıca, sperm öldürücü (spermisid) içeren prezervatifler de yüksek etkinlik sunar ve doğum kontrolü için uygundur. Prezervatif seçimi kişisel tercihlere ve ihtiyaçlara göre yapılmalıdır. En doğru bilgiyi almak için bir uzmana danışılması önerilir.

Yumurtlama günü, beklenen adet tarihinden 14 gün öncesi olarak hesaplanır. Örnek hesaplama: - 28 günde bir düzenli adet gören bir kadında, adetin başladığı günden itibaren sayıldığında adetin 14. günü yumurtlama olur. - 30 günde bir düzenli adet gören kadında ise adetin 16. günü yumurtlama gerçekleşir. Ancak, her kadında yumurtlama günü değişebilir ve 1-2 günlük sapmalar olabilir. Bu nedenle, kesin yumurtlama gününü önceden bilmek mümkün değildir.

Her cinsel ilişkide prezervatif kullanmak, gebelikten ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için önerilir. Prezervatif, ejakülasyon sırasında spermlerin vajinaya dökülmesini engelleyerek gebeliği önler ve AIDS, Hepatit B, Hepatit C gibi hastalıkların bulaşmasını azaltır. Ancak, hiçbir doğum kontrol yönteminin %100 etkili olmadığını unutmamak gerekir.

Spiralin koruma süresi, kullanılan türüne göre değişir: - Bakır spiraller: Yaklaşık 5-10 yıl koruma sağlar. - Hormonlu spiraller: Genellikle 3-7 yıl arasında etkilidir. Koruma süresi, kadının sağlık durumu ve spiralin doğru yerleşip yerleşmediğine bağlı olarak değişebilir.

Zevk suyundan hamile kalma şansı %40 civarında olarak kabul edilmektedir.

Doğum kontrol için en etkili yöntem, tüp ligasyonu yani kadının tüplerinin bağlanması olarak kabul edilir. Diğer etkili doğum kontrol yöntemleri arasında ise doğum kontrol hapları, deri altı implant ve spiral kullanımı yer alır. En uygun doğum kontrol yönteminin seçimi için bir uzmana danışmak önemlidir.

Spiral takılması 5-8 dakika kadar sürer.

Ella, istenmeyen gebelikleri önlemek için kullanılan bir acil doğum kontrol ilacıdır. Ne işe yarar: - Korunmasız veya korunmanın başarısız olduğu cinsel ilişki sonrasında hamileliği önlemek için kullanılır. - Yumurtlamayı erteleyerek spermlerin yumurtaya ulaşmasını engeller. Kullanım şekli: - İlişkiden sonraki en geç 5 gün (120 saat) içerisinde ağız yoluyla bir tablet olarak alınır. Önemli notlar: - Düzenli bir doğum kontrol yöntemi yerine geçmez. - Mevcut bir gebeliği sonlandırmak için kullanılmamalıdır. - Yan etkiler arasında bulantı, baş ağrısı ve adet düzensizliği bulunabilir. - Kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası en kısa sürede alındığında 72 saat (3 gün) koruma sağlar. Ancak, bazı ilaç firmaları tarafından üretilen hapların bu süreden daha kısa ya da daha uzun koruma sağlayabileceği belirtilmiştir. Ertesi gün hapının etkinliği, kullanım zamanına bağlı olarak azalır; ilk 24 saat içinde kullanıldığında gebelik oluşumunu engelleme oranı %90-98, 48. saatte ise %75'tir. Hap kullanmadan önce mutlaka prospektüsün okunması ve bir doktora danışılması önerilir.

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası gebeliği önlemek amacıyla kullanılan acil bir doğum kontrol yöntemidir. İşe yaradığı durumlar: - Yumurtanın rahme tutunmasını engelleyerek; - Döllenmeyi zorlaştırarak. Önemli notlar: - Sık kullanımı önerilmez, düzenli doğum kontrol yöntemlerinin yerini tutmaz; - Gebeliği sonlandırmak için kullanılmaz; - Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz.

Spiralin doğru takılıp takılmadığını anlamak için ultrasonla kontrol yapılması önerilir. Ayrıca, spiralin takıldığını gösteren bazı belirtiler şunlardır: - Ağrı: Spiral takılırken adet sancısına benzer bir ağrı olabilir, ancak bu ağrı kısa sürelidir. - İplerin hissedilmesi: Spiralin ucunda bulunan ipler, rahim ağzından sarkar ve bu ipler elle hissedilebilir. Spiral taktırdıktan sonra herhangi bir sorun yaşanması durumunda bir jinekologla görüşmek önemlidir.

Evet, vasektominin geri dönüşü mümkündür. Vasektomi geri döndürülebilir bir doğum kontrol yöntemidir ve vazovazostomi adı verilen bir işlemle sperm kanalları tekrar bağlanabilir ve kanal oluşturulabilir. Ancak, geri dönüş ameliyatı her zaman başarılı olmayabilir ve maliyetlidir.

Adetten sonra hamile kalma riski, adet döngüsünün düzenine bağlı olarak değişir. Genel olarak, adetten iki hafta sonra, yani 14. ile 16. günler arasında hamile kalma ihtimali oldukça yüksektir. Ayrıca, adet döngüsü kısa olan kadınlarda yumurtlama dönemleri arasında daha az zaman olduğu için, bu dönemdeki korunmasız cinsel ilişkiler de gebelikle sonuçlanabilir. Hamilelikle ilgili kesin sonuçlar için bir doktora danışmak önemlidir.

Zevk suyu ile hamile kalma şansı kesin bir yüzdeyle ifade edilemez, ancak mümkündür. Yapılan bilimsel araştırmalar, zevk suyunda canlı ve hareketli spermlerin bulunabileceğini ortaya koymuştur. Hamile kalma olasılığını artırmak veya azaltmak için kadının yumurtlama dönemi gibi faktörler de önemlidir.

Vasektomi, kalıcı bir doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilir ve ömür boyu koruma sağlar.

Ella ilacı, acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanılır. Ella'nın etken maddesi ulipristal asetattır ve progesteron hormonuna benzer şekilde çalışarak yumurtlamayı geciktirir veya engeller. Ella'yı düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanmak önerilmez. Ella kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışmak gereklidir.

Doğum kontrol çipi olarak bilinen deri altı implant, hormonal bir doğum kontrol yöntemidir ve %99'a kadar etkili olabilir. Bu yöntem, küçük ve ince bir çubuğun cildin altına yerleştirilmesiyle uygulanır ve progestin hormonu sayesinde rahim ağzında bulunan mukusun kalınlaşmasını önleyerek gebeliğe engel olur. Ancak, doğum kontrol yöntemlerinin etkinliği kullanım şekline ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. En uygun doğum kontrol yöntemi için bir uzmana danışılması önerilir.

Adetten kaç gün sonra hamilelik testi yapılması gerektiği konusunda kesin bir zaman dilimi yoktur. Genel olarak, kan testi adet gecikmesinden sonraki 11. günde yapılması önerilir. Testin doğruluğunun netleştirilmesi için 48 ila 72 saat sonra tekrarlanması tavsiye edilir.