Cumhuriyet

Cumhuriyet, 29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından ilan edildi. Bu süreçte yaşanan bazı önemli olaylar şunlardır: - 1 Kasım 1922: Saltanatın kaldırılmasıyla cumhuriyetin önündeki en büyük engel aşıldı. - 27 Ekim 1923: İcra Vekilleri Heyeti'nin istifası ve yeni bir hükümetin kurulamaması üzerine Mustafa Kemal Paşa, cumhuriyetin ilan edilmesi gerektiğini düşündü. - 28 Ekim 1923: Mustafa Kemal Paşa, Çankaya Köşkü'nde arkadaşlarına "Yarın cumhuriyeti ilân edeceğiz." dedi ve İsmet Paşa ile birlikte 1921 Anayasası'nın bazı maddelerini değiştiren kanun tasarısını hazırladı. - 29 Ekim 1923: TBMM'de yapılan oylamada "Türkiye Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir." hükmü kabul edilerek cumhuriyet ilan edildi.

Cumhuriyetin ilanı ile birlikte birçok alanda önemli değişiklikler gerçekleşti: 1. Siyasi Alanda: Osmanlı İmparatorluğu'nun mutlak monarşi sistemi yerini halk egemenliğine dayanan bir cumhuriyete bıraktı. 2. Toplumsal Yaşamda: Şapka ve kıyafet devrimi ile geleneksel kıyafetler modern giyime bırakıldı. 3. Kültür ve Sanatta: Batı'dan gelen yenilikler Türk sanatçılarına yeni ufuklar açtı ve milli bir bilinç oluşturulmaya çalışıldı. 4. Ekonomide: Tarımda makineleşmeye önem verildi, sanayi alanında yatırımlar teşvik edildi. 5. Hukukta: İsviçre Medeni Kanunu örnek alınarak modern bir hukuk sistemi oluşturuldu.

Kırklareli, tarih boyunca farklı idari birimlere bağlı olmuştur. Osmanlı döneminde Edirne Vilayeti'ne bağlı bir kaza (ilçe) olarak yer almıştır. 1924 yılında il statüsüne kavuştuktan sonra, Kırklareli'nin bağlı olduğu ilçeler şu şekildedir: Babaeski, Demirköy, Kofçaz, Lüleburgaz, Pehlivanköy, Pınarhisar ve Vize.

Onuncu Yıl Marşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 10. yılı kutlamaları kapsamında, 29 - 31 Ekim 1933 tarihleri arasında üç gün süren Cumhuriyet Bayramı törenlerinde ilk kez seslendirilmiştir. Bu törenler, cumhuriyetin kazanımlarını ve heyecanını paylaşmak amacıyla düzenlenmiş ve marş, gösterilerde ve resmi kutlamalarda çalınmıştır.

5 TL madeni paranın ilk basımında 100 milyon adet basılmıştır. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, 2024 yılında da 5 TL madeni para basmayı planlamış ve ilk etapta 450 milyon adet basım yapılacağını duyurmuştur.

1923 ve 1938 yılları arasında Türkiye'de yaşanan bazı önemli gelişmeler şunlardır: Cumhuriyet'in İlanı: 29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti ilan edildi. İnkılaplar: Halifeliğin kaldırılması, öğretimin birleştirilmesi, Şer'iye ve Evkaf ile Erkan-ı Harbiye-i Umumiye bakanlıklarının kaldırılması ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kurulması gibi devrimler gerçekleştirildi. Ekonomik Gelişmeler: Devletçilik ilkesi benimsendi, I. Beş Yıllık Sanayileşme Planı uygulandı, birçok fabrika ve üretim tesisi kuruldu. Toplumsal ve Kültürel Değişiklikler: Tekke ve zaviyelerin kapatılması, uluslararası saat ve takvim sistemine geçiş, şapka iktisası, kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınması gibi değişiklikler yapıldı. II. Dünya Savaşı: Türkiye, II. Dünya Savaşı'na katılmadı ancak savaş, ekonomik ve toplumsal sıkıntılara yol açtı. Bu dönemde Türkiye, Atatürk liderliğinde önemli bir dönüşüm süreci yaşadı.

Mustafa Kemal Atatürk, 29 Ekim 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin ilan edilmesi üzerine Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir. Aynı gün, Atatürk'ün önderliğinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Cumhuriyetin ilanıyla birlikte alınan kararlar arasında Türkiye'nin resmi adının Türkiye Cumhuriyeti olduğu ve hükümetin ve devletin yönetim şeklinin cumhuriyet olduğu belirtilmiştir. Atatürk, 29 Ekim 1933'te yapılan kutlamalarda Cumhuriyet Bayramı'nın önemi konusunda Onuncu Yıl Nutku'nu vermiştir.

Koç Holding'in yeni logosu, Cumhuriyet'in 100. yılını kutlamak amacıyla "Çok" olarak değiştirilmiştir.

“Cumhuriyet’in İlk Sabahı” kitabı, Şermin Yaşar ve İlber Ortaylı tarafından yazılmış olup, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecini bir çocuğun gözünden anlatmaktadır. Kitapta anlatılan hikaye özetle şu şekildedir: Küçük bir çocuk, Ankara sokaklarında şerbet satarak geçimini sağlar. Bir gün, Atatürk’ün yanına gittiğinde, Atatürk ona “Senin baban bundan böyle Cumhuriyet’tir, çocuk” der. Kitap, tarihi gerçeklerle harmanlanmış bir kurgu anlatıma sahiptir ve çocuklara vatanseverlik, mücadele, dayanışma gibi değerleri aşılamayı amaçlar.

Mustafa Kemal Atatürk'ün 1881-1938 yılları arasındaki hayatı kısaca şu şekilde özetlenebilir: 1881: Selanik'te doğdu. 1893: Askeri bir okul olan Selanik Askeri Rüştiyesi'ne kaydoldu. 1902: Teğmen rütbesiyle Harp Akademisi'ne girdi. 1905: Kurmay yüzbaşı olarak mezun oldu. 1919: 19 Mayıs'ta Samsun'a çıkarak Kurtuluş Savaşı'nı başlattı. 1920: 23 Nisan'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni açtı. 1923: Cumhuriyet'i ilan etti ve ilk cumhurbaşkanı seçildi. 1938: 10 Kasım'da İstanbul'da hayatını kaybetti.

Cumhuriyetin ilanı ile saltanat ve padişahlık sistemi sona erdi.

Cumhuriyet'in ilk yıllarında şiirde işlenen başlıca konular şunlardır: 1. Kurtuluş Savaşı ve Atatürk Devrimleri: Şiirler, bu iki konu ile doğrudan ya da dolaylı olarak bağlantılıdır. 2. Memleket Sevgisi ve Anadolu: Anadolu'nun güzellikleri, halkı ve sosyal hayatı şiirlerde sıkça yer almıştır. 3. Didaktik Temalar: Gurbet, milli duygu ve heyecanlar, kahramanlık gibi temalar işlenmiştir. 4. Sade Dil Kullanımı: Şiirlerde günlük konuşma dili tercih edilmiş, aruz ölçüsünün yerini hece ölçüsü almıştır. 5. Gerçekçi Anlayış: Şiirde daha çok toplumcu ve gerçekçi bir anlayış hakimdir.

Cumhuriyet'in ilk sayısı 7 Mayıs 1924 tarihinde çıktı.

"Üç İstanbul" romanı, Mithat Cemal Kuntay tarafından 1938 yılında yazılmış olup, Osmanlı Devleti'nin son dönemi ve Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki İstanbul'u anlatır. Roman, üç ana bölümde İstanbul'un üç farklı dönemini ele alır: 1. İstibdat Dönemi: II. Abdülhamid döneminde yaşanan siyasi ve sosyal çalkantılar. 2. İttihat ve Terakki Dönemi: I. Dünya Savaşı'nın gölgesinde geçen ve Adnan'ın subay olarak savaşa katıldığı dönem. 3. Mütareke Dönemi: Yeni bir düzen kurulmaya çalışılırken yaşanan karmaşa ve Adnan'ın bürokrat olarak görev aldığı dönem. Bu dönemlerde Adnan'ın hayatı ve çevresindeki insanların yaşadıkları, romanın ana temasını oluşturur.

Türk arşivlerinde bulunan bazı belge türleri: Yazışmalar ve dosyalar. Resmi ve özel zarflar. Mahkeme ve yargı organları belgeleri. Anket formları ve istatistikler. Raporlar ve benzerleri. Basılı evraklar. Fotoğraf, film, ses ve görüntü bantları. Türkiye'de arşiv terimi geniş bir anlam taşır ve her türlü dokümantasyonu kapsar. Bazı önemli arşivler: Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri. TBMM Arşivi. Başbakanlık Osmanlı Arşivi.

"Atatürk3" ifadesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Mustafa Kemal Atatürk'ün bazı sözleri ve anlatımları hakkında bilgi verilebilir: Kendi hayatını anlatımı: 10 Ocak 1922'de Vakit Gazetesi'nde yayımlanan, gazetenin başyazarı Ahmet Emin'e verdiği mülakatta kendi hayatını anlatmıştır. Sözleri: "Akıl ve mantığın halledemeyeceği mesele yoktur" veya "Az zamanda çok ve büyük işler yaptık" gibi birçok sözü bulunmaktadır. Devletçilik anlayışı: "Devletçilik, milletin genel ve ortak çıkarlarına ait politik ve ekonomik işlerde devletin aktif rol almasını savunan bir görüştür" şeklinde tanımlamıştır.

Pembe Köşk'ün iki farklı hikayesi bulunmaktadır: 1. İstanbul Pembe Köşk: Bu köşk, Sarıyer ilçesinde yer almakta olup, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1635'te İran topraklarına doğru çıktığı seferde fethedilen Revan Kalesi'nin kumandanı Emirgüneoğlu Yusuf Han tarafından yaptırılmıştır. 2. Ankara Pembe Köşk (İsmet İnönü Evi): Bu köşk, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı ve ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından 1925 yılında satın alınmıştır. 1988 yılında müze ev olarak düzenlenen köşk, İnönü Vakfı'na bağlı olup, her yıl 23 Nisan ve 29 Ekim tarihlerinde ziyaretçilere açıktır.

Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti'ni 29 Ekim 1923'te ilan ederek, 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi'ne karşı "mazlum bir milletin ahını, intikamını" ilan etmek istemiştir. Atatürk, bu seçimi 1925 yılında Cumhuriyet Bayramı kutlamaları sırasında Fahrettin Altay Paşa'ya şu şekilde açıklamıştır: > "Mütarekenin ilk günlerini hatırlarsın. Saray ve hükümet teslimiyeti kabul etmişti. Hükümet sarayın, saray da İtilaf Devletleri'nin elinin altına girmişti. Saray bu halinden memnundu. Fakat ben bunu kabul edemezdim. Buna karşı koymakla bir çıkış yolunu temin ederek, bu mazlum milleti tarih sahnesinden silmek, ortadan kaldırmak isteyenlere karşı harekete geçmek için kendimi vazifeli saymıştım. Mütareke 30 Ekim 1918'de imzalanmıştı. Vatan parçalanmış, istilaya uğramıştı. Peki, 30 Ekim 1918'den bizim İzmir'e girdiğimiz tarih olan 9 Eylül 1922'ye kadar kaç yıl geçti? Dört yıl. 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'i ilan ettik. > İşte beş yıla sığdırdığımız büyük inkılap, bizim yaşadığımız şartlara duçar olmuş, hangi milletin tarihinde vardır? Bu mazlum millet kendisinin hakkı olan yere ulaşmıştır, çektiğimiz acıların, sıkıntıların en büyük mükâfatı işte budur. Bütün dünya bunu görmüştür. Daha da görecekleri vardır. Beni en çok mesut eden hadise, bu mazlum milletin hak ettiği bu yere gelmesidir. Sen benim 30 Ekim 1918 sonrası günlerdeki çektiğim azabı bilirsin. Yanımdaydın. Mondros 30 Ekim'dir. Cumhuriyet 29 Ekim. İşte bu da, mazlum bir milletin ahıdır. Sanırım ki o zamanki devletler bunu anlamışlardır."

İşte cumhuriyet ile ilgili 5 örnek cümle: 1. "Cumhuriyet, halkın egemenliğine dayanan bir yönetim biçimidir". 2. "Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'tür". 3. "Cumhuriyet bayramı kutlamakları için sahne çıkacağım". 4. "Cumhuriyet, fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister" (Mustafa Kemal Atatürk). 5. "Yaşasın Cumhuriyet!".

Tarih soruları, genellikle aşağıdaki konulardan çıkar: 1. İslamiyet Öncesi Türk Tarihi: Türklerin ana yurdu, Göktürkler, Uygurlar ve diğer Türk devletleri. 2. Türk-İslam Tarihi: Karahanlılar, Gazneliler, Büyük Selçuklu Devleti, Türklerin İslamiyet’i kabulü ve etkileri. 3. Osmanlı Devleti Tarihi: Osmanlı’nın kuruluşu, yükselişi ve duraklama dönemi, gerileme ve dağılma dönemi, ıslahat hareketleri. 4. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi: Milli Mücadele ve Kurtuluş Savaşı, Atatürk ilkeleri ve inkılapları, Cumhuriyetin ilk yıllarında yaşanan gelişmeler. 5. Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi: II. Dünya Savaşı ve sonrası gelişmeler, Soğuk Savaş dönemi, Türkiye’nin çağdaş dünyadaki yeri. Ayrıca, TYT ve AYT sınavlarında ilk uygarlıklar, İslam tarihi, Avrupa’daki gelişmeler gibi daha genel tarih konuları da yer alır.