Çarpışma

Momentum, bir nesnenin kütlesi ve hızının çarpımıdır (p = mv). Çarpışma katsayısı hakkında bilgi bulunamadı. Momentumun korunumu ilkesine göre, kapalı bir sistemde (herhangi bir dış kuvvetin etkisi altında olmayan) toplam momentum sabit kalır. İki tür çarpışma vardır: 1. Esnek çarpışmalar: Toplam momentum ve kinetik enerji korunur. 2. Esnek olmayan çarpışmalar: Toplam momentum korunur, ancak kinetik enerji korunmaz.

Hareket eden iki cisim çarpıştığında şu durumlar meydana gelebilir: Elastik çarpışma. Esnek olmayan çarpışma. Tamamen esnek olmayan çarpışma. Gerçekte, makroskobik çarpışmaların çoğu esnek değildir.

Momentum korunumu, yalıtılmış bir sistemin çarpışmadan önceki toplam momentumunun, çarpışmadan sonraki toplam momentumuna eşit olması durumudur. Bu durum, iki parçacıklı bir sistemde şu şekilde ifade edilir: p1i + p2i = p1s + p2s. Momentum korunumu, özellikle çarpışan parçacıklardan oluşan sistemlerin davranışlarının açıklanmasında önemli bir rol oynar. Momentum korunumu, çarpışmanın türüne bağlı olarak kinetik enerjinin korunup korunmamasına göre iki ana kategoriye ayrılır: Elastik çarpışma: Momentum ve kinetik enerji korunur. Esnek olmayan çarpışma: Momentum korunur, ancak kinetik enerji korunmaz.

90.000 km/s hızla dünyaya çarpan bir göktaşının ne olacağına dair bilgi bulunamadı. Ancak, bir göktaşının Dünya'ya çarpmasının olası etkilerinden bazıları şunlardır: Krater oluşumu. İklim değişiklikleri. Canlılar üzerindeki etkiler. Bilim insanlarına göre, 96 kilometre genişliğinde bir göktaşı çarpması, Dünya'daki yaşamı tamamen yok edebilir. Göktaşı çarpması gibi doğal afetlerin tahmin edilmesi ve önlenmesi mümkün değildir.

Momentum ve kinetik enerji korunumu, farklı türdeki çarpışmalarda farklı koşullarda gerçekleşir: Esnek çarpışmalarda hem momentum hem de kinetik enerji korunur. Esnek olmayan çarpışmalarda momentum korunur, ancak kinetik enerji korunmaz. Momentumun korunumu, dış kuvvetin olmadığı her durumda geçerlidir.

Çarpışma 18. bölümde Ivan, acımasız bir saldırı planı yapar ve bu planda Cansız da yer alır. Diğer gelişmeler: Haydar, Kadir'i Ivan'ın hem Veli'yi hem de kendisini öldürmeye geldiği konusunda uyarır. Kadir, gözaltına alınan Zeynep'in suçsuzluğunu ispatlayacak delillerin peşine düşer. Yakup, Kerem'e Meral'in darp edilmiş fotoğrafını gönderir ve Kerem, Yakup ile bir kez daha karşı karşıya gelir.

Çarpışma dizisinde Veli Cevher'in katili Kadir Adalı'dır. Final bölümünde Kadir, Cansız'ı öldürdükten sonra, Cansız'ın suçunu üstlenerek cezaevine girmiştir.

Çarpışma dizisinin 13. bölümü, 7 Mart 2019 tarihinde yayınlanmıştır.

Theia gezegeni, yaklaşık 4,5 milyar yıl önce Dünya ile çarpışması sonucu yok olmuştur. "Büyük Çarpışma Hipotezi"ne göre, Mars büyüklüğünde olan Theia, Dünya’yla çarpışarak gezegenimizin tarihini sonsuza kadar değiştirmiştir.

Çarpışma dizisinde Kadir'in babası Arif Karaca (Cansız)'dır.

Esnek çarpışma, çarpışan cisimlerde çarpışma sonrasında şekil değişikliğinin olmadığı, çizgisel momentumun ve kinetik enerjinin korunduğu çarpışmadır. Gerçekte, tam elastik çarpışmalar günlük yaşamda deneyimlenmez. Esnek çarpışma türleri: Merkezî esnek çarpışma: Çarpışan cisimlerin kütle merkezleri çakışacak şekilde gerçekleştiğinde. İki boyutta esnek çarpışma: Hareket doğrultuları değişecek şekilde gerçekleşen çarpışmalar. Esnek çarpışmalara örnekler: Bilardo topu çarpışmaları; Herhangi bir sıcaklıkta hava moleküllerinin duvarla çarpışması; Sert bilardo topları veya Newton beşiğindeki topların çarpışması.

Hayır, esnek olmayan çarpışmada kinetik enerji korunmaz. Esnek olmayan çarpışmalarda, kinetik enerjinin bir kısmı sürtünme, ses ve ısıya dönüşür.

Esnek çarpışma, çarpışan cisimlerde çarpışma sonrasında şekil değişikliği olmayan ve kinetik enerjinin de korunduğu çarpışmadır. Merkezi çarpışma, çarpışan cisimlerin hareket doğrultusunun, cisimlerin merkezlerini birleştiren doğru üzerinde olduğu çarpışmalardır. Merkezi olmayan çarpışma hakkında bilgi bulunamamıştır. Not: Gerçek yaşamda tam esnek çarpışmalar nadirdir; ancak, bilardo topları veya bir Newton beşiğindeki toplar gibi örnekler, makroskopik boyutta yaklaşık olarak esnek çarpışma kabul edilir.

Elastik ve inelastik arasındaki temel fark, kinetik enerjinin korunumu ve çarpışmadan sonra nesnelerin davranışında yatmaktadır. Elastik Çarpışma: Hem momentum hem de kinetik enerji korunur. Enerji, ısı veya ses gibi diğer enerji formlarına dönüştürülmez. Çarpışmaya katılan nesneler kalıcı bir deformasyona uğramadan birbirlerinden sekerler. İnelastik Çarpışma: Momentum korunur, ancak kinetik enerji korunmaz. Kinetik enerjinin bir kısmı ısı, ses veya iç enerji gibi diğer enerji formlarına dönüştürülür. Çarpışmadan sonra nesneler birbirine yapışabilir veya kalıcı deformasyonlarla ayrı hareket edebilir. Gerçek dünyada görülme sıklığı: Elastik çarpışmalar makroskopik gerçek dünyada nadirdir ve genellikle idealize senaryolardır.

Merkezi esnek olmayan çarpışma, bir boyutta gerçekleşen esnek olmayan çarpışmalara verilen addır. Bu tür çarpışmalarda: Çizgisel momentum korunur. Kinetik enerji korunmaz; bir kısmı ısıya, sese veya materyalin deformasyonuna dönüşür. Cisimler birbirine yapışmayabilir, ancak kinetik enerjinin bir kısmı kaybedilir. Örnek olarak, sürtünmelerin ihmal edildiği yatay bir düzlemde, m kütleli bir cismin 10v büyüklüğünde hızla durmakta olan 2m kütleli bir cisme merkezi olarak çarpması verilebilir. Merkezi esnek olmayan çarpışmalar, tamamen esnek olmayan çarpışmalar olarak da adlandırılabilir.

Çarpışma dizisinin final bölümü 24. bölümdür.

Çarpışma dizisinin 24. (final) bölümünde yaşanan bazı olaylar şunlardır: Kadir, Zeynep’i hızla hastaneye getirir ve Zeynep ölümün kıyısındadır. Cansız’a olan nefreti artan Kadir, onunla bağlantılı kişilerin isimlerini öğrenir ve izini sürer. Veli de Cansız’ın peşindedir. Kadir ve Veli, iki ayrı koldan Cansız’a doğru ilerlerler. Cansız, adamlarına Aylin’i kaçırmaları talimatını verir. Cansız, Aylin’in hayatına karşılık Kadir’den Veli’yi öldürmesini ister. Cansız, sözünde durmaz ve Kadir’den kendisini öldürmesini ister. Tam bu sırada gelen bir telefon, Kadir ile Cansız arasındaki hesaplaşmanın seyrini değiştirir. Yolun sonuna gelinmiştir ve ikisinden biri için ölüm kaçınılmazdır.

Esnek olmayan çarpışmada momentum bulmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Momentum Korunumu: Esnek olmayan çarpışmalarda momentumun korunduğu, ancak kinetik enerjinin korunmadığı unutulmamalıdır. 2. Momentum Denklemi: Çarpışmadan önceki toplam momentum, çarpışmadan sonraki toplam momentuma eşittir. 3. Formül: - Tamamen esnek olmayan çarpışmalar için: m₁v₁ + m₂v₂ = (m₁ + m₂)v. - Kısmen esnek olmayan çarpışmalar için: Momentum korunumu kullanılarak cisimlerin ortak hızı bulunabilir. Örnek: 5 kg kütleli bir cisim, 1 m/s hızla 2 kg kütleli başka bir cisme çarptığında ve 5 kg kütleli cismin hızı durduğunda, 2 kg kütleli cismin hızını bulmak için: - Momentum denklemi: 5(1) + 2(0) = 5(0) + 2v₂'. - Çözüm: 5 = 2v₂' ⇒ v₂' = 2,5 m/s. Daha karmaşık durumlarda, iki boyutlu çarpışmalar için farklı formüller ve yaklaşımlar gerekebilir.

Çarpışma dizisinde Zeynep karakteri, 24. final bölümünde ölmüştür.

Sürtünmenin olmadığı bir ortamda bisiklet ve kamyonet çarpıştığında, bisiklete etki eden kuvvet daha büyük olmaz. Çünkü sürtünme kuvveti, hareket eden cisimlerin yavaşlamasına ve durmasına neden olan bir kuvvettir. Daha hafif olan bisiklet, kamyonetle aynı momentuma sahip olabilmesi için çok daha yüksek bir hıza sahip olmalıdır. Ancak, bu durumda bile kuvvetlerin büyüklüğü eşit olacaktır.