BilişselBeceriler

Beyin tümörleri, bilişsel becerileri çeşitli şekillerde etkileyebilir: Hafıza ve konsantrasyon: Hafıza kaybı, konsantrasyon güçlüğü ve kafa karışıklığı gibi semptomlar görülebilir. Konuşma ve dil: Konuşma zorluğu, kelime bulmada güçlük veya konuşmanın anlaşılmaması gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Duygusal düzenleme: Kişilik değişiklikleri, ruh hali değişimleri ve sosyal davranışlarda farklılıklar meydana gelebilir. Düşünme yetisi: Zihinsel karışıklık ve düşünme becerilerinde azalma gibi etkiler ortaya çıkabilir. Tümörün yerleşimi, bu tür belirtilerin ciddiyetini etkileyebilir. Beyin tümörü şüphesi durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Wechsler Zeka Testi, WISC-R (Wechsler Çocuklar için Zeka Testi) ve WAIS (Wechsler Yetişkinler için Zeka Ölçeği) olmak üzere iki ana bölümde uygulanır. WISC-R Testi Bölümleri: Sözel Bölümü: Genel bilgi, benzerlikler, aritmetik, sözcük dağarcığı, yargılama, sayı dizisi alt testlerini içerir. Performans Bölümü: Resim tamamlama, resim düzenleme, küplerle desen, parça birleştirme, şifre, labirentler alt testlerini içerir. WAIS Testi Bölümleri: Sözel Bölüm: Sözel muhakeme, ifade etme, kelime dağarcığı gibi becerileri ölçer. Performans Bölümü: Görsel dikkat, üç boyutlu algılama, işler hafıza gibi konuları değerlendirir. Testler, yalnızca psikolog, çocuk psikiyatristi veya psikolojik danışman gibi uzmanlar tarafından uygulanabilir.

2 yaşındaki bir çocuğun bilmesi gereken bazı kavramlar şunlardır: Dil ve iletişim: Yaklaşık 900 kelimeyi anlar, 500 kelime kullanabilir. İki-üç kelimelik cümleler kurar. "Ben", "sen" gibi kişi ayrımlarını bilir. "Bu", "şu", "o" gibi basit işaret sıfatlarını kullanır. "Kim?", "Nerede?" ve "Ne?" ile başlayan sorulara yanıt verir. Bilişsel gelişim: Nesneleri özelliklerine göre sınıflandırabilir. Tek basamaklı sayıları art arda sayabilir. Üç ila dört parçalı yapbozlar yapabilir. Resimli kitaplardaki nesneleri adlandırmaya başlar. Sosyal-duygusal gelişim: Engellendiğinde karşı çıkarak, öfke nöbetleri geçirebilir. İsteklerinin anında yerine getirilmesini bekler. İnatçı davranışlar sergileyebilir. Duygularını ifade etmeye başlar. Her çocuğun gelişim sürecinin farklı olduğunu unutmamak gerekir.

Duyusal regülasyon, bireyin duygularını fark etme, anlama, yönetme ve uygun şekilde ifade etme becerisi olarak tanımlanır. Temel bileşenleri: - Duygu farkındalığı: Kendi duygularını tanımak ve onları anlamlandırabilmek. - Duygu kabulü: Hissedilen duyguları yargılamadan kabul etmek ve onlarla mücadele etmemek. - Duygu yönetimi: Duyguları sağlıklı yollarla yönlendirmek ve ani tepkiler vermekten kaçınmak. - Duyguları uygun ifade etme: Hislerini bastırmadan, karşı tarafa yapıcı ve sağlıklı bir şekilde aktarabilmek. Duyusal regülasyon becerileri, stresle başa çıkma, sağlıklı ilişkiler kurma ve genel yaşam kalitesini artırma gibi alanlarda önemli rol oynar.

Dot to dot oyunu, yani "noktaları birleştir" oyunu, eğlenceli ve öğretici bir aktivite olarak çeşitli amaçlar taşır: 1. Görsel Algıyı Geliştirir: Oyuncuların gizli bir resmi ortaya çıkarmak için noktaları birleştirmesi, görsel algıyı ve dikkat konsantrasyonunu artırır. 2. Bilişsel Becerileri Teşvik Eder: Problem çözme, mantıksal düşünme ve el-göz koordinasyonu gibi bilişsel becerileri geliştirir. 3. Sanatsal İfade: Farklı temalardaki illüstrasyonları birleştirerek sanatsal bir ifade sunar. 4. Eğitim Amaçlı Kullanım: Genç öğrencilere sayıları ve sayısal düzeni öğretmek için kullanılabilir.

Hayvanların matematiksel becerileri çeşitli türlerde kendini gösterir: 1. Arılar: Doğadaki en matematiksel hayvanlardan biridir. 2. Kargalar: Araçları ve aletleri kullanarak matematiksel problemleri çözebilirler. 3. Sıçanlar: Labirentleri çözmek için matematiksel becerilerini kullanırlar. 4. Filler: Mükemmel bir hatırlama ve mekansal yönlendirme becerilerine sahiptirler, kilometrelerce uzaktaki su kaynaklarına ulaşabilirler. 5. Primatlar: Özellikle bonobo ve şempanzeler, sayıları tanıyabilir ve belirli sayıda nesnenin sayısını tahmin edebilirler. 6. Balıklar: Lepistesler, yiyecek miktarları hakkında yargıda bulunma yeteneğine sahiptir. 7. Yunuslar: Miktarları ayırt edebilir ve sayısal sıralama yapabilirler.

Çok yönlü düşünme becerisi, ıraksak düşünme olarak da bilinir ve olaylara farklı açılardan bakmayı gerektiren bir düşünme biçimidir. Bu beceri, karmaşık durumları analiz edebilme, mantıklı çıkarımlar yapabilme ve olayları çeşitli perspektiflerden değerlendirebilme yeteneklerini kapsar.

Üst düzey düşünme becerileri, Bloom'un bilişsel alanın altı aşaması temelinde şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Bilgi: Bilginin hatırlanması veya anlaşılması. 2. Kavrama: Anlama, çevirme, başka sözcüklerle anlatma, yorumlama yeteneği. 3. Uygulama: Bilgiyi kullanma ve bir ortamdan diğerine transfer etme. 4. Analiz: Ayrıntıları saptama ve bir durumun parçalarını ayrıştırma yeteneği. 5. Sentez: Parçaları birleştirerek büyük resmi oluşturma. 6. Değerlendirme: Bir değeri veya bilgiyi uygun kriterler kullanarak sorgulama.

Okuma becerisi ve dinleme becerisi aynı değildir, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Okuma becerisi, yazılı bir metni sesli veya sessiz bir biçimde çözümleme ve anlama sürecini içerir. Dinleme becerisi ise, anlamlı bilgilerin başka kişilerden veya başka ses araçlarından duyularak anlaşılması eylemidir.

Üst düzey bilişsel beceriler, Bloom'un taksonomisine göre altı ana kategoriye ayrılır: 1. Bilgi: Bilginin hatırlanması veya anlaşılması. 2. Kavrama: Anlama, çevirme, başka sözcüklerle anlatma veya yorumlama yeteneği. 3. Uygulama: Bilgiyi kullanma ve bir ortamdan diğerine transfer etme. 4. Analiz: Ayrıntıları saptama ve bir durumun veya bilginin parçalarını ayrıştırma ve bulma. 5. Sentez: Büyük resmi oluşturmak için parçaları birleştirme. 6. Değerlendirme: Bir değeri veya bilgiyi uygun kriterler kullanarak sorgulama. Ayrıca, üstbilişsel beceriler de üst düzey bilişsel beceriler arasında yer alır ve bu beceriler, kişinin kendi düşüncelerini fark etmesi ve zihinsel süreçleri kontrol edebilmesi ile ilgilidir.