Ay

Havaların çok soğuk olduğu üç aya kış ayları denir: Aralık, Ocak ve Şubat.

Ay'da ve Dünya'da aynı şeylerin görülmesinin nedeni, kütleçekim kilidi (senkronize dönüş) olarak adlandırılan bir durumdur. Bu durum, bir gök cisminin kendi ekseni etrafındaki dönüş süresi ile yörüngesinde bulunduğu diğer cisim etrafındaki dolanım süresinin eşit olması anlamına gelir. Aynı durum, Dünya için de geçerlidir; ancak Dünya'nın kütleçekim kilidi altında görünen bir "karanlık yüz"ü yoktur, çünkü Dünya'dan görünmeyen kısım, Ay'ın aksine, Güneş'ten ışık alır ve aydınlanır.

Ay'ın tam yuvarlak olduğu hale "dolunay" denir. Dolunay evresinde, Ay'ın Dünya ile Güneş'in tam zıt tarafında olduğu zamana denk gelir.

Ters C şekli, Ay'ın hilal evresinde görülür.

Nisan ayında 4 hafta vardır.

Trakonya balığı, haziran ve temmuz aylarında tehlikeli olarak kabul edilir.

Ay'ın kendi ekseni etrafındaki bir tam dönüşü yaklaşık 27,3 gün sürer. Bu süre, Ay'ın Dünya etrafında dönüş süresiyle de aynıdır, bu durum "eşzamanlı dönüş" (tidal locking) olarak adlandırılır ve Ay'ın her zaman aynı yüzünü Dünya'ya göstermesine neden olur.

Theia gezegeni, 4,5 milyar yıl önce Dünya ile çarpışması sonucu yok oldu.

Ay'ın görünmeyen yüzü, ilk kez 1959 yılında Sovyet uzay aracı Luna 3 tarafından keşfedildi. Daha sonra, 2019 yılında Çin'in Chang'e 4 misyonu, Ay'ın uzak tarafındaki Aitken Havzası'nı inceleyerek bu bölgeye yapılan ilk görevi gerçekleştirdi.

Ay'ın yarım daire şeklinde görünmesinin sebebi, ilk dördün evresinde olmasıdır. İlk dördün evresinde, Ay'ın Dünya'dan sol yarısının aydınlık gözüktüğü görülür. Ay'ın evreleri, Ay'ın Dünya etrafındaki hareketi ve Güneş'ten aldığı ışığın Dünya'dan nasıl göründüğüne bağlıdır.

İskitlerde ay ve güneş farklı anlamlar taşır: - Güneş, İskit mitolojisinde ateş ve ocağın tanrıçası olan Tabiti ile ilişkilendirilir ve evrenin yaratılışından önce var olan temel öz olarak kabul edilir. - Ay, gizemli ve saklı olanı simgeler ve geceyi aydınlatan rehber olarak kabul edilir.

Ay'ın 14'ünde dolunay olmasının nedeni, dolunayın Ay'ın Dünya ile Güneş arasındaki konumundan kaynaklanmasıdır. Dolunay, şu durumlarda gerçekleşir: Ay, Dünya'ya en yakın konumundadır. Güneş, Ay'ın bir yüzeyini aydınlatırken, Dünya da Ay'ın öteki yüzeyine ışık saçar. Ay, Dünya'nın tam karşısında, Güneş ve Dünya arasında bulunur. Bu sayede Güneş ışınları, Ay'ın yüzeyinden en yoğun şekilde yansır ve Ay, tüm gece boyunca gökyüzünde parlak bir şekilde görünür.

İlk dördün evresi, Ay'ın evrelerinden biridir ve Ay'ın sağ tarafının aydınlık, sol tarafının karanlık olduğu evredir. Bu evre, yeniay evresinden yaklaşık 7 gün (1 hafta) sonra görülür.

Ay'ın yüzeyinin tozlu olmasının birkaç nedeni vardır: Meteor çarpışmaları. Güneş rüzgarı. Isı farklılıkları. Ay'ın yüzeyi, bu nedenle "regoлит" adı verilen ince bir toz tabakası ile kaplıdır.

"Aydede" ifadesi, iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Aydede (film): 2018 yapımı bir Türk dram filmi olan "Aydede"de, küçük Bekir'in dedesinin ölümünden sonra Ay'da yaşadığına inanması ve Ay'a gitmek için bisiklet almaya çalışması konu edilmektedir. Bu nedenle, Aydede filmde Ay'a gitmiş gibi düşünülen bir dede olarak tasvir edilmektedir. 2. Ay'ın mitolojik anlamı: Eski Türk inancına göre, Ay tanrısı olarak kabul edilen Ay Ata veya Ay Dede, göksel dünyanın altıncı katında yaşar.

Aralık ayının 30 gün çekmesi mümkün değildir. Aralık ayı her yıl 31 gün çeker, yıllara göre bir farklılık göstermez. 30 gün çeken aylar Nisan, Haziran, Eylül ve Kasım aylarıdır.

Günler en kısa Aralık ayında olur.

2025 yılı Aralık ayında bir dolunay bulunmamaktadır. 2025 yılı için planlanan dolunay tarihleri şu şekildedir: 14 Ocak 2025, Dolunay, Yengeç; 12 Şubat 2025, Dolunay, Aslan; 14 Mart 2025, Dolunay (Ay Tutulması), Başak; 13 Nisan 2025, Dolunay, Terazi; 12 Mayıs 2025, Dolunay, Akrep; 11 Haziran 2025, Dolunay, Yay; 10 Temmuz 2025, Dolunay, Oğlak; 09 Ağustos 2025, Dolunay, Kova; 07 Eylül 2025, Dolunay (Ay Tutulması), Balık; 07 Ekim 2025, Dolunay, Koç; 05 Kasım 2025, Dolunay, Boğa; 20 Kasım 2025, Dolunay, Akrep. Aralık ayında planlanan bir dolunay etkinliği bulunmamaktadır.

Ay, ara evrelerde C şeklinde görünür çünkü bu evreler hilal ve şişkin ay olarak adlandırılır. - Hilal evresinde Ay, Güneş'in doğusunda kalır ve Dünya'dan bakıldığında ters "C" şeklinde görünür. - Şişkin ay evresinde ise Ay'ın uzanım açısı 90° ile 180° arasında olur ve Ay'ın büyük bir kısmı görünür, bu da "C" şeklinde bir görünüm oluşturur. Bu görünümler, Ay'ın Dünya ve Güneş'e göre konumuna bağlı olarak değişir.

Ay'ın kendi ekseni etrafında ters yönde dönmesi durumunda meydana gelecek bazı değişiklikler: Dünya'dan görünüş: Ay'ın her yüzü periyodik olarak görünür hale gelirdi. Gelgitler: Ay ve Dünya arasındaki kütleçekimsel etkileşim ve sürtünme artar, bu da Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızının yavaşlamasına ve günlerin uzamasına neden olurdu. Atmosfer ve iklim: Atmosferdeki rüzgarların yönü değişir ve Dünya'nın iklimi etkilenebilirdi. Ay tutulmaları: Ay tutulmalarında Ay'ın farklı bölgeleri kararırdı. Bu değişikliklerin gerçekleşebilmesi için Ay'ın kütlesine ve yörünge hızına bağlı olarak farklı koşullar gerekebilir.