Attilaİlhan

Attila İlhan'ın "Sana Ne Yaptılar" şiiri, bir genç kızın/kadının yaşadığı işkenceyi ve sonraki yaşamında meydana gelen büyük, incitici, sakatlayıcı değişikliği anlatır. Şiirin kime yazıldığına dair spesifik bir bilgi bulunmamaktadır.

Attila İlhan, şiirlerini bireysel duyguların yanı sıra toplumsal olaylara da değinmek amacıyla yazdı. Şiirlerinde işlediği temalar arasında aşk, yalnızlık, yaşamın anlamı gibi evrensel konular yer alır. İlhan, şiirlerinde deneysel bir yaklaşım sergileyerek, çağdaş sanat akımlarını takip etti ve klasik şiir biçimlerini modern unsurlarla harmanladı.

Attila İlhan'ın 12 adet şiir kitabı bulunmaktadır.

"Gözlerin gözlerime değince felâketim olurdu ağlardım" dizeleri, Attila İlhan'ın "Üçüncü Şahsın Şiiri" adlı şiirinden bir bölümdür.

Attila İlhan'ın bazı şiir kitapları: Duvar (1948); Sisler Bulvarı (1954); Yağmur Kaçağı (1955); Ben Sana Mecburum (1960); Bela Çiçeği (1962); Yasak Sevişmek (1968); Tutuklunun Günlüğü (1973); Böyle Bir Sevmek (1977); Elde Var Hüzün (1982); Korkunun Krallığı (1987). Ayrıca, "Kimi Sevsem Sensin" ve "Ayrılık Sevdaya Dahil" gibi eserler de şiir kitapları arasında yer almaktadır.

"Nisan değilse Mayıs" dizesi, Attila İlhan'ın "Belma Sebil" adlı şiirinde yer almaktadır. Şiirin tamamı şu şekildedir: > seni ben kallavi sokağı’nda gördüm sen beni görmedin görmedin kapıları çaldım adını sordum söylemediler öğrenemedim seni ben kallavi sokağı’nda gördüm bir daha görmedim bilmedim belma sebil adını yakıştırdım aklima geldikçe her sefer gözlerinin mavisini bitirdim saçlarının siyahına başladım kallavi sokağı’nda güvercinler benim karanlık istanbul’um bir esnaf kahvesine oturdum belma sebil ya geçti ya geçer rüzgarını içime doldururum kallavi sokağı’nda güvercinler bunca yıl sönmemiş umudum nisan değilse mayıs perşembe değilse pazar ben belma sebil’i bulurum.

Attila İlhan'ın "Böyle Bir Sevmek" şiiri ve kitabı, insanı tüm boyutlarıyla ele alır. Şiirde ayrıca imkansız aşklar ve kent aşkları da işlenir. "Böyle Bir Sevmek" adlı şiir, Ahmet Kaya tarafından bestelenmiştir.

Attila İlhan'ın solcu olmasının birkaç nedeni vardır: İkinci Dünya Savaşı öncesi politik bölünmeler. Komünist hareket. Eğitim hayatı. İlhan, solcu bir Atatürk tasavvuruna da sahipti ve milli mücadeleyi anti-emperyalist bir savaş olarak ele alıyordu.

Attila İlhan'ın eserlerinin okuma sırası, yazarın eserlerine ve edebi kariyerine göre şu şekilde önerilebilir: Şiirler: "Duvar", "Sisler Bulvarı", "Yağmur Kaçağı", "Ben Sana Mecburum", "Bela Çiçeği", "Yasak Sevişmek", "Tutuklunun Günlüğü", "Böyle Bir Sevmek", "Elde Var Hüzün", "Korkunun Krallığı", "Ayrılık Sevdaya Dahil". Romanlar: Sokaktaki Adam ve Zenciler Birbirine Benzemez Üçlemesi: "Sokaktaki Adam" (1953), "Zenciler Birbirine Benzemez" (1957). Aynanın İçindekiler Serisi: "Bıçağın Ucu" (1973), "Sırtlan Payı" (1974), "Yaraya Tuz Basmak" (1978), "Dersaadet'te Sabah Ezanları" (1981), "O Karanlıkta Biz" (1988), "Allahın Süngüleri: Reis Paşa" (2002), "Gazi Paşa" (2006). Diğer Romanlar: "Kurtlar Sofrası" (1963), "Fena Halde Leman" (1980), "Haco Hanım Vay" (1984), "O Sarışın Kurt" (2007). Deneme ve Eleştiri Kitapları: "Hangi Sol" (1971), "Gerçekçilik Savaşı" (1980), "Hangi Atatürk" (1981), "Batı'nın Deli Gömleği" (1982), "İkinci Yeni Savaşı" (1983). Okuma sırası, yazarın eserlerinin yayın tarihine göre de belirlenebilir. Eserlerin tam listesi ve detaylı bilgi için Attila İlhan'ın Wikipedia sayfasına başvurulabilir.

Attila İlhan'ın "Sana Ne Yaptılar" şiirinin hikayesi, şiirde işkenceye maruz kalmış bir insanın yaşayabileceklerinin ve geçirdiği fiziksel ve ruhsal dönüşümlerin anlatılmasıdır. Şiir, 1977 yılında yayımlanmış olup, Türkiye'nin birkaç sene önceki darbenin etkisini henüz atlatamadığı, sağ ve sol görüş ayrılıklarının keskin olduğu bir dönemde yazılmıştır. Şiirde, bir genç kızın/kadının yaşadığı işkence ve bunun ardından yaşamında meydana gelen büyük, incitici ve sakatlayıcı değişiklikler, az sayıda dizeyle etkileyici bir şekilde anlatılmaktadır.

"Ne Kadınlar Sevdim Zaten Yoktular" şiiri, Attila İlhan'a aittir.

Attila İlhan'ın "Duvar" şiiri, II. Dünya Savaşı'nın insanlık üzerindeki etkilerini ve bu savaşın getirdiği hürriyet sevgisi, esaret ve ölüm gibi toplumsal temaları işler. Şiirde, insanlığın geleceği için barış, hürriyet ve mutluluk özlemleri de dile getirilir. Ayrıca, "Duvar" şiiri, Attila İlhan'ın şiir yolculuğunu anlamak için de önemli bir eserdir.

Attila İlhan'ın "Mahur Beste" şiirinin hikayesi şöyledir: 6 Mayıs 1972 sabahı, Attila İlhan, İzmir'de radyodan Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan ve Yusuf Aslan'ın idam edildiğini öğrenir. İlhan, Karşıyaka'dan İzmir'e dönmek için vapura biner. Şiirde geçen "müjgan", aslında İlhan'ın kirpikleridir. "Mahur Beste", önce Ergüder Yoldaş tarafından mahur makamında, ardından Ahmet Kaya tarafından nihavent makamında bestelenmiştir.

Attila İlhan'ın "İlk Defa Seviyorum" şiiri, şairin birine karşı derin ve samimi bir aşk yaşadığını anlatır. Şiirde, bu aşkın nedenleri ve hissettirdikleri şu şekilde ifade edilir: Fikirler ve konuşma güzelliği: Kişi, sadece dış görünüşünden dolayı değil, fikirleri ve konuşma şekliyle de sevilmektedir. Her kalp atışında hissedilen varlık: Aşkın, kişinin tüm vücudunda hissedilmesi. Zor anlarda yaşanan duygular: Kış gecelerinde birlikte uyunması, yaz sıcağında uykusuz kalınması ve rüyalarda buluşulması gibi durumlar. Gelecekteki buluşma anları: Islak dudaklarla sevildiğini söyleme anlarının hayal edilmesi. Şiirde ayrıca, bu yoğun duygunun getirdiği korkular da dile getirilir: sevgiyi layıkıyla yaşayamama, karşı tarafın sevgisini kaybetme gibi endişeler.

"Gece Buluşması" şarkı sözleri, Attila İlhan'a aittir.

"Yüreğime vurdular kelepçe" dizelerinin kimin şiirine ait olduğu bulunamadı. Ancak, "yüreğime kelepçe vuruyorlar" dizelerini içeren bazı şiirler şunlardır: Oktay Çekal'ın "Yokluğun Yüreğimi Vurulmuş Bir Kelepçe Yalnızlığımı Saran" şiiri. Savaş Karaduman'ın "Ters Kelepçe Vuruyorlar Yüreğime" şiiri.

Attila İlhan, Türk şair, romancı, düşünür, deneme yazarı, gazeteci, senarist ve eleştirmen olup, 15 Haziran 1925'te İzmir, Menemen'de doğmuştur. Mavi Akımı, 1 Kasım 1952'de yayımlanmaya başlanan "Mavi" adlı derginin etrafında, Attila İlhan öncülüğünde toplanan edebi bir topluluktur. Mavi Akımı'nın bazı özellikleri: Şiir anlayışı: Şiirin basit değil, zengin benzetmelerle derin olması gerektiğini savunmuşlardır. Toplumcu yaklaşım: Bireyselliğin yanı sıra toplumsal meselelere de vurgu yapmışlardır. Edebi bağımsızlık: Herhangi bir edebi gruba bağlı kalmamış, sanatın ve edebiyatın bağımsızlığını savunmuşlardır. Etkiler: Eserlerinde Batı edebiyatının modernist unsurları ile Doğu'nun klasik şiir anlayışına ait derin imgeler yer almıştır. Mavi Akımı, 1952-1956 yılları arasında çıkmış, 36. sayısından sonra yayım dünyasına veda etmiştir.

"Kirpi Gibisin Çocuk" şiiri, zorluklar ve acılarla dolu bir durumu anlatır. Şiirde, çocuğun her tarafının dikenlerle dolu olduğu ve herkesin ona yaklaştığında yaralanacağı, ayrıca çocuğun da kan içinde olduğu ifade edilir. Şiirin yazarı Attila İlhan'dır.

Attila İlhan'ın Paris yılları, sosyal-siyasal gözlemlerle dolu geçmiştir. 1949 yılında ilk kez Paris'e giden İlhan, Nazım Hikmet'i kurtarma hareketine katılmıştır. 1951 yılında, Gerçek gazetesinde yazdığı bir yazı nedeniyle soruşturmaya uğrayınca yeniden Paris'e gitmiştir. 1960 yılında, sosyalizm ve televizyonculuğu incelemek için tekrar Paris'e dönmüştür. Bu dönemlerde İlhan, Fransızcayı ve Marksizm'i öğrenmiştir. Attila İlhan, Paris'te kaldığı süre boyunca sinema senaryoları da yazmıştır. İlhan, Paris yıllarını, İstanbul ve İzmir ile dönüşümlü olarak geçirmiştir.

Attila İlhan'ın "Ben Sana Mecburum" şiiri, ilk kez 1960 yılında yayımlanmıştır.