Aşiretler

Metinan Aşireti'nin nüfusu hakkında farklı bilgiler bulunmaktadır. 1,5 milyon. 2 milyon. Aşiretin nüfusuyla ilgili uzlaşılmış bir rakam bulunmamaktadır.

Milas'ın en büyük aşireti hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'nin en büyük aşiretleri arasında Milli Aşireti ve İzol Aşireti bulunmaktadır. Milli Aşireti, 5 milyon gibi büyük bir nüfusa sahiptir ve hem Türkiye'de hem de diğer coğrafyalarda kendi içinde farklı aşiretlere bölünmüştür. Aşiretlerin büyüklükleri zamanla değişebilir, bu nedenle güncel bilgiler için güvenilir kaynaklara başvurulması önerilir.

Sinikan aşiretinin nüfusu hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bazı kaynaklara göre Türkiye'deki Sinikan aşireti nüfusunun 1 milyonun üzerinde olduğu belirtilmektedir. Sinikan aşireti, çoğunlukla Mardin ilinin Kızıltepe, Şanlıurfa ilinin Merkez-Hilvan-Siverek-Suruç-Bozova-Viranşehir-Ceylanpınar ilçelerinde yaşamaktadır.

Lolan Aşireti, tarih boyunca farklı kaynaklarda çeşitli kökenlerle ilişkilendirilmiştir: Orta Asya Kökenleri: Bazı kaynaklara göre, Lolan Aşireti, Orta Asya'da bir zamanlar büyük bir imparatorluk kurmuş olan Hun İmparatorluğu dönemine kadar uzanan bir tarihe sahiptir. İran-Irak-Türkiye Kesişimi: Aşiretin, İran-Irak-Türkiye topraklarının kesiştiği bölgeden geldiği ve bu bölgede halen Lolan ismini taşıyan birçok mezra ve kazanın bulunmasının bunu kanıtladığı öne sürülmektedir. Türkmen Kökenleri: Aşiretin Türkmen kökenli olduğuna ilişkin iddialar da bulunmaktadır. Lolan Aşireti, tarih boyunca Dersim, Erzincan, Varto gibi bölgelerde yerleşmiştir.

Xerzani (Xerzan) aşireti, yaklaşık 500.000 ile 600.000 nüfusa sahiptir. Bu nüfus, aşiretin 3 ana koldan (Beleki, Sarmi, Musi) oluşması ve her bir kolun birçok alt aşiret ve kabileden meydana gelmesiyle hesaplanmıştır.

Yusuf Halaçoğlu'nun "Anadolu'da Aşiretler, Cemaatler ve Oymaklar (1453-1650)" adlı kitabı, Osmanlı belgelerine dayanarak 1453-1650 yılları arasında Anadolu'daki aşiret, cemaat ve oymakların yapısını ve dağılımını ele alır. Kitapta anlatılan bazı konular: 41.209 cemaatin (oymak) tespiti ve bunların 39.028’inin Türkmen, 264’ünün Kıpçak, 148’inin Moğol, 201’inin Arap, 1.542’sinin Kürt, 5’inin Kıbti, 3’ünün Ermeni, 2’sinin de Çingene olduğunun ortaya konması. Konar-göçer yaşam tarzının Anadolu'nun sosyal yapısına etkisi. Birçok aşiretin, günümüzde de lakap veya soyadı olarak varlığını sürdürmesi. Kitabın ana kaynağı, 1453 ila 1650 yılları arasına ait Osmanlı Tahrir Defterleri'dir.

Uzunyayla'da bulunan bazı aşiretler: Cerit Türkmenleri. Avşarlar. Lek Aşireti. Delikanlı, Çelikanlı, Diricanlı ve Reyhanlı Aşiretleri. Ayrıca, 1860 yılı ve sonrasında Uzunyayla, Kafkaslardan Ruslar tarafından göçürülen Kafkas kökenli ailelerin yerleşim alanı olmuştur.

Taşova'nın en büyük aşireti hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'nin en büyük aşiretleri arasında Milli Aşireti, İzol Aşireti ve Bucak Aşireti gibi isimler öne çıkmaktadır. Milli Aşireti: 5 milyon gibi büyük bir nüfusa sahiptir. İzol Aşireti: 3 milyon nüfusa sahip olduğu tahmin edilmektedir. Bucak Aşireti: Şanlıurfa'nın Siverek ilçesinde etkili bir aşirettir. Bu bilgiler, genel bir değerlendirme olup, Taşova özelinde bir bilgi içermemektedir.

Kemah'ta bulunan bazı aşiretler: Koçgiri: Osmanlı arşivlerinde "Koçgiri" adıyla Sivas Eyaleti, Rumeli, Dersim Sancağı ve Bozok Eyaleti'nde yaşadıkları belirtilmektedir. Keçel (Bozukan): Erzincan'ın Kemah ilçesine bağlı Herdif, Hoğus, Babo, Terkilohi Sinigi, Sırpığı köylerindedir. Arslanuşağı: Aşiret üyeleri, Erzincan'ın Kemah ilçesine bağlı Karnı, Tavginir, Tortan, Hoğut köylerindedir. Kemah'ta ayrıca Şıh Ahmet Ocağı ve Derviş Cemal Pir Ocağı gibi önemli mürşit ve pir ocakları bulunan Şeyhhasan Aşiret Federasyonu da yer almaktadır.

Serdar Gökhan, Oğuzların Kayı boyundan gelmektedir.

Siirt'te 40'a yakın büyük aşiret bulunmaktadır.

Osmanlı döneminde Anadolu'da yaşayan bazı aşiretler: Rişvanlu Aşireti: Doğu ve güneydoğu Anadolu'da yaygın olarak bulunmuştur. Uluyörük ve Dulkadirli Türkmenleri: Anadolu'nun büyük bir kısmında, özellikle Tokat, Sivas, Çorum, Kırşehir, Ankara gibi bölgelerde yaşamışlardır. Fettahoğulları: Adana, Mersin, Gaziantep, Kilis bölgelerinde Yörük olarak bilinmişlerdir. Avşarlar: Kayseri'de yaşamışlardır. Bozulus Türkmenleri: Diyarbakır, Urfa, Mardin, Erzurum ve Kars civarında bulunmuşlardır. Çepniler: Trabzon, Giresun, Gümüşhane ve Balıkesir'de yaşamışlardır. Osmanlı döneminde Anadolu'da 41.297 aşiret, cemaat, kabile ve oymak bulunduğu belirtilmiştir.

Sipki Aşireti'nin hem Türkiye'de hem de yurt dışında 2 milyon kişiye sahip olduğu belirtilmektedir.

Çorum Uğurludağ'da yer alan aşiretler hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Çorum'un bazı ilçelerindeki aşiretler şu şekildedir: Mecitözü: Kayı (Kürt ve çevre Alevi köylerden Türk), Totali ve Yeşilova köyleri Kürt-Alevi'dir. Sungurlu: Kısmen Kürt-Sünni yerleşimi. Çorum Merkez: Canbeg Aşireti (Türkmen Alevi). Çorum'daki aşiretlerin tam listesi ve dağılımları hakkında daha fazla bilgi için yerel tarih kaynaklarına başvurulması önerilir.

Viranşehir'de birçok aşiret bulunmaktadır. Bunlardan bazıları: Şeyhan (Şeyhanlı) Aşireti: Merkez, Suruç, Siverek ve Viranşehir'de otururlar, Kürtçe konuşurlar ve Şafidirler. Cebikan (Cemıkan) Aşireti: Kürtçe konuşurlar ve Hanefi-Şafidirler. Beggare Aşireti: Kürtçe konuşurlar, Hanefi ve Şafidirler. Behriman (Behman) Aşireti: Arapça konuşurlar ve Hanefidirler. Divan Aşireti: Ezidi ve Hanefidirler. Bu bilgiler, 2023 ve 2024 yıllarına ait kaynaklarda yer almaktadır.

Zeyve aşiretinin kökeni, 13. yüzyılda Moğol istilası sonrasında Anadolu'ya göç eden Herdi aşiretine dayanmaktadır. Zeyve adı, Akdemir (Şeyhan) köyünde bulunan Şeyh Musa Herdi Zâviyesi’nden gelmektedir. Zeyve aşireti, 18. yüzyılın başlarında Rakka Eyaleti’ne bağlı olan Urfa Sancağının Harran Nahiyesine zorla iskân edilmek istenmiş, bunun üzerine aşiretin önemli bir kısmı esas yurtlarını terk ederek Anadolu’nun muhtelif taraflarına dağılmıştır. Zeyve aşireti mensupları, günümüzde Elazığ'ın Baskil ilçesinde yaşamaktadır.

Xelikan aşireti, 1848 yıllarında Adıyaman, Uria ve Diyarbakır bölgelerinden Orta Anadolu'ya göç etmiştir.

Kütahya'nın en büyük aşireti hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Türkiye'nin en büyük aşiretleri arasında İzol, Milli ve Ertoşi aşiretleri bulunmaktadır. İzol Aşireti: Özellikle Şanlıurfa merkezli olup, 300 kanaat lideri bulunmaktadır ve nüfusu 3 milyon olarak tahmin edilmektedir. Milli Aşireti: Türkiye'nin dört bir yanına yayılmış durumda olup, nüfusunun 5 milyon olduğu tahmin edilmektedir. Ertoşi Aşireti: Van ve Hakkari bölgelerinde yoğunlaşmış olup, 12 aşiret ailesinden oluşmaktadır.

Şeyhanlılar, Kınık boyuna mensuptur. Kınık boyu, Oğuz Türklerinin bir boyudur ve Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluşunda rol oynamıştır. Şeyhanlılar ayrıca, Şanlıurfa, Siverek, Mardin gibi bölgelerde yaşayan ve Hz. Hüseyin'in soyundan geldiklerine inanılan bir aşirettir.

Antalya yörükleri, çeşitli aşiretlere mensuptur. Bu aşiretlerden bazıları: Karakoyunlu; Akkoyunlu; Tekeli; Karakeçili; Sarıkeçili; Töngüşlü; Çakal; Honamlı; Karahacılı; Farsak. Antalya yörükleri, genellikle Teke Sancağı'ndaki yörük grupları arasında yer alır. Yörükler, zamanla yerleşik hayata geçmiş ve evlenme yoluyla yeni akrabalıklar kurmuşlardır, bu nedenle aşiretler özgün hallerini yitirmiştir.