Arkeoloji

"Zamanın Ötesinde" (Predestination), zamanda seyahat edip olmuş ya da olası olayların önüne geçmeye veya suçluları yakalamaya çalışan bir zamansal ajanın hikayesini konu eder. Filmin özeti şu şekildedir: 1945 yılında doğan Jane, bir yetimhaneye bırakılır. Gizemli bir adamla tanışır ve hamile kalır. Doğum sırasında ciddi bir sağlık sorunu yaşar ve artık çocuk sahibi olamaz. Doktorlar, Jane’in vücudunda erkeklik özelliklerinin baskın olduğunu fark eder. Jane, cinsiyet geçişi sonrası hayatına erkek olarak devam eder. Bebeği doğumdan sonra hastaneden kaçırılır. Yıllar sonra, 1970 yılında, artık bir erkek olan Jane bir barda tanımadığı biriyle konuşur. Bardaki adam, onu 1963 yılına götürebileceğini ve geçmişteki “kendinden” intikam almasını sağlayabileceğini söyler. Zaman yolculuğu sırasında Jane, gençliğindeki kadın halini görür ve onunla birlikte olur. Hamile bıraktığı kadın aslında kendisidir. Dahası, barda konuştuğu adam da yüz ameliyatı geçirmiş olan kendi geleceğidir. Bebeği 1945 yılına götürüp yetimhaneye bırakansa yine kendisidir. Yani Jane, hem kendi annesi, hem babası hem de çocuğudur. Sonsuz bir döngünün içindedir. Film, aynı zamanda kimlik, kader, özgür irade ve zaman algısı üzerine bir felsefi sorgulamadır.

Stonehenge'in neden yapıldığının bilinmemesinin birkaç nedeni vardır: İnşaatın Aşamalı Olması. Taşların Uzaklardan Getirilmesi. O Dönemin Aletlerinin Yetersizliği. Farklı Teorilerin Olması. Stonehenge'in kesin yapım amacı hala bir gizemdir ve bu konuda araştırmalar devam etmektedir.

Hierapolis'in önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihi ve arkeolojik değer: M.Ö. 2. yüzyılda Bergama Krallığı tarafından kurulan Hierapolis, iyi korunmuş antik yapılarıyla dikkat çeker. Termal kaynaklar: Hierapolis, termal suları ve Pamukkale'deki travertenleriyle ünlüdür. Dini önem: Hristiyanlık açısından kutsal bir yerdir; çünkü Hz. İsa'nın 12 havarisinden Aziz Philip'in burada çarmıha gerilerek öldürüldüğü kabul edilir. UNESCO Dünya Mirası: Hem Hierapolis antik kenti hem de Pamukkale travertenleri, UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Miras Listesi'nde yer alır.

Pazırık Halısı, M.Ö. 5. yüzyılda Altay bölgesinde yaşayan Hun kavmine aittir. Bazı batılı kültür ve sanat tarihçileri, halının Asya Hunları'na ait olabileceğini belirtmişlerdir. Halının Türk kökenli olduğunu destekleyen bazı unsurlar şunlardır: Dokuma tekniği: Halı, Türk düğümü olarak bilinen Gördes düğümüyle dokunmuştur. Motifler: Halıda yer alan figürler ve desenler, Türk mitolojisi ve yaşam tarzıyla ilişkilidir. Kültürel benzerlikler: Halının bulunduğu bölgedeki kültürel özellikler, Türk kültürüyle benzerlik göstermektedir.

Hatay Arkeoloji Müzesi'nde Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik, Tunç Çağı, Hitit, Helenistik, Roma, Doğu Roma, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait birçok önemli eser bulunmaktadır. Bazı öne çıkan eserler: Kral Şuppiluliuma Heykeli: Geç Hitit Krallığı dönemine ait, bazalt taşından yapılmış devasa bir heykel. Antakya Lahdi: Roma dönemine ait, üzerinde figürler bulunan ve mezarın saygın birine ait olduğu düşünülen bir lahit. Tanrıça İştar Heykelciği: Geç Tunç Çağı'na tarihlenen, Lapis Lazuli taşından yapılmış bir heykelcik. Venüs'ün Doğuşu Mozaiği: Dünyanın en büyük mozaiği olarak bilinen, Venüs'ün doğuşunu tasvir eden mozaik. Kem Göz Evi Mozaiği: Mitolojik motifler içeren bir mozaik. Müzede ayrıca 14 bine yakın sikke, binden fazla mühür, 120'ye yakın eşsiz mozaik ve sivriltilmiş kafatasları gibi birçok eser sergilenmektedir.

4D dedektör, genellikle 3D zemin taraması ve yeraltı yapılarının tespiti gibi amaçlarla kullanılan çok amaçlı bir define ve boşluk dedektörüdür. 4D dedektörün işe yarar yönleri: Hazine avı: Kayıp hazineler, sikkeler, mücevherler ve değerli metallerin bulunmasında yardımcı olur. Arkeolojik çalışmalar: Tüneller, mağaralar, odalar ve mezarlar gibi yeraltı boşluklarının tespitinde kullanılır. Veri analizi: Ölçüm verilerini 3D olarak görselleştirir ve analiz eder, bu da hedeflerin konum ve derinliklerinin belirlenmesini sağlar. Mineral taraması ve manyetik ölçüm: Ek modlara sahiptir. Ayrıca, Zirve 1 4D Pulse dedektör gibi modeller, yer altı görüntüleme teknolojisiyle yer altındaki metal objelerin etrafındaki elektromanyetik verileri toplayarak, bu verileri görsel bir harita üzerinde sunar.

Hierapolis'in hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Kuruluş: Hierapolis, Bergama Kralı II. Eumenes tarafından MÖ 2. yüzyıl başlarında kurulmuştur. Antik Dönem: Hierapolis, Roma İmparatoru Neron dönemindeki MS 60 yılındaki büyük depreme kadar özgün dokusunu korumuş, ardından tamamen yenilenerek tipik bir Roma kenti görünümünü almıştır. Hristiyanlık Merkezi: MS 4. yüzyıldan itibaren Hristiyanlık merkezi olması ve MS 80'de havari Aziz Philip'in burada öldürülmesi, Hierapolis'in Bizans döneminde de önemli bir dinsel merkez olmasını sağlamıştır. Termal Sağlık Merkezi: Roma döneminde Hierapolis, cehennemin girişi olduğuna inanılan Ploutonium ile bir termal sağlık merkezi olarak işlev görmüştür. Türk Hakimiyeti: Hierapolis, 12. yüzyıl sonlarına doğru Anadolu Selçukluları'nın, ardından Türklerin eline geçmiştir. Günümüzdeki Durum: Günümüzde Hierapolis, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almakta ve her yıl yaklaşık iki milyon turist çekmektedir.

Indiana Jones ve Kader Kadranı, emekliliğe hazırlanan Indiana Jones'un, tarihin gidişatını değiştirebilecek antik bir nesne olan Kader Kadranı'nın peşinde düştüğü bir macerayı anlatıyor. Filmde, bu kadranın peşinde eskiden düşman olan Nazi ordusunun temsilcilerinin de olduğu belirtiliyor. Ayrıca, filmde geçen Kader Kadranı, aslında Antikythera mekanizması olarak bilinen ve gerçek bir tarihi nesne olan bir mekanizmaya atıfta bulunuyor. Film, genel olarak nostaljik bir hava taşırken, sonlara doğru aksiyonu artırıyor.

Piramitin Laneti (The Pyramid, 2014) filmi, bir grup Amerikalı arkeoloğun Mısır çöllerinde antik bir piramidi gün yüzüne çıkarmasını ve ardından piramidin içindeki gizli güçler tarafından tek tek avlanmalarını konu alır. Filmin özeti: NASA uydu teknolojisi ile 5000 yıldır çölün altında gömülü olan üç taraflı bir piramit keşfedilir. Dr. Nora Holden ve babası Miles liderliğindeki ekip, piramidi araştırmak için içeri girer. Ekip, piramidin içinde kaybolup yolunu kaybeder ve gizli güçler tarafından avlanmaya başlanır.

2017 yapımı Iceman (Buzadam - Der Mann aus dem Eis) filmi, 5300 yıl önce Ötztal Alpleri'nde geçen ve bir Neolitik kabile liderinin, halkının katledilmesi ve kutsal emanetinin çalınmasının intikamını almasını konu alır. Filmde konuşma yoktur; bu nedenle hem Türkçe dublaj hem de Türkçe altyazılı izlenebilir.

Taşlanmış yüzey, aşındırma yöntemi ile malzemenin yüzeyinde talaş kaldırılmasıyla elde edilen yüzeydir. Bu terim, paslanmaz çelik yüzey kalitelerinden biri olan ve çok ince bir şekilde taşlanmış yüzeyi ifade eden "HL (Hairline)" için de kullanılır.

Indiana Jones: Kamçılı Adam (Indiana Jones and the Temple of Doom) filmi, Şangay’da bir gece kulübündeki kargaşadan son anda kurtulan Indiana Jones’un, uzakdoğulu küçük yardımcısı ve kader birliği ettiği genç ve çekici şarkıcı Willie ile birlikte Hindistan’a gelmesini ve burada yaşadığı olayları anlatıyor. Jones, Hindistan’da küçük bir köyde Thuggee tarikatının zulmüne maruz kalan çocukları kurtarmak için harekete geçer. Filmin konusu şu şekilde özetlenebilir: Şangay'daki bir gece kulübünde Lao Che'nin adamlarından kaçan Indiana Jones, şans eseri Lao Che'nin sevgilisi Willie Scott'u da yanında bulur. Jones, küçük yardımcısı ve Scott birlikte bindikleri uçakla Himayala Dağları'nın üstündeyken uçakları küçük bir köyün yakınlarına düşer. Burada Thuggee isimli bir tarikat gizlice küçük çocuklara işkence edip onları zorla çalıştırıyordur. Üçlü, tarikatın olduğu sarayda konaklamaya başlar ve örgütün akılalmaz törenine şahit oldukları sırada tarikat lideri Mola Ram'ın adamları tarafından yakalanırlar. Jones'a da çocuklara verdikleri zehirden içiren örgüt, Indy'nin yardımcısı ufaklığı da kırbaçlar. Zorla çalıştırılan ufaklık, çalıştığı yerden kaçarak Jones'un yanına gider. Willie Scott'ı öldürmeye çalışan örgüt, bu işi etki altındaki Jones'a yaptırır. Ancak ufaklık, Indy'yi kendine getirir ve üçlü oradan kaçar. Bir köprüye geldiklerinde Mola Ram ve adamları tarafından kıstırılan Jones, köprünün iplerinden birini keser. Yukarıya çıkmaya çalışan Mola Ram ve Jones mücadeleye başlarlar. Ram, rakibinin kalbini çıkarmaya çalışırken, Indy söylediği sözler ile elmasların ısınmasına neden olur ve bunları yakalamaya çalışan Mola Ram düşerek timsahlara yem olur. Kaçırılan çocukları kurtaran Jones, Willie Scott ile öpüşür ve film son bulur.

Indiana Jones ve Kristal Kafatası Krallığı (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull) filminde Ephod taşı bulunmaktadır. Dış İlişkiler Konseyi, kutsal hazineyi bulabilmek için Ephod taşını ele geçirmek ister.

1984 yapımı Iceman filmi, buz içinde donmuş halde bulunan tarih öncesi bir Neandertal mağara adamının bilim insanları tarafından hayata döndürülmesini ve sonrasında yaşananları konu alır. Filmin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Antropolog Stanley Shephard, kaşifler donmuş halde bir Neandertal cesedi bulduğunda bir kutup üssüne getirilir. Bilim insanları cesedi çözüp otopsiyi gerçekleştirdiklerinde EEG monitöründe beyin dalgaları tespit ederler ve adamı başarıyla hayata döndürürler. Şaşkınlık içindeki Neandertal, cerrahi maskeli bilim insanlarını görünce korkar, ancak Shephard maskesini çıkararak ona insan olduğunu gösterir ve Neandertal huzurlu bir şekilde uyumaya başlar. Bilim insanları, adamı incelemek için onu yapay bir ortama yerleştirir, ancak o, evinden çok uzakta olduğunu fark eder. Shephard, adamın kültürünün insan vücudunun uyum sağlama yetenekleri hakkında ipuçları verebileceğini düşünür. Shephard, adamın bir insan olarak kabul edilme hakkını savunur. Adam kaçtıktan sonra, Shephard ona yardım eder ve vahşi doğaya kaçmasını sağlar. Film, bilimsel altyapısındaki hatalara rağmen, insani duyguları ön plana çıkaran bir yapım olarak değerlendirilir.

Indiana Jones ve Kristal Kafatası Krallığı (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull), 1957 yılında geçen bir hikayeye sahiptir. Arkeolog Indiana Jones, Meksika'da Sovyetler tarafından kaçırılır ve El Dorado olarak bilinen Akator'un Kristal Kafatası'nın gücünü ele geçirmek için onların planına dahil olur. Jones, yeni yardımcısı Mutt ile birlikte, Profesör Harold Oxley'in bıraktığı ipuçlarını takip ederek kafatasının peşine düşer. Film, Jones'un Kristal Kafatası'nı kötü ellerden uzak tutma çabası ve aynı zamanda Oxley'i bulma mücadelesini konu alır.

Jackie Chan Efsanesi filmi, bir arkeolojik kazı sırasında gizemli bir antik şaman yeşimi bulan Profesör Fang'in hikayesini anlatıyor. Rüyalarında cesur ve yetenekli Han generallerine dönüşerek, uçsuz bucaksız Hexi çayırlarında savaşıp, ülkelerini korumak için Xiongnu’ya karşı süvari birliklerini yönetirler ve Xiongnu prensesi Meng Yun ile binlerce yıl sürecek bir geçmiş yaşam ilişkisi başlatırlar. Gerçeği ortaya çıkarmak için Profesör Fang ve asistanı, yakın arkadaşları Lei Zhen'i de yanlarına alarak on bin yıllık buzullara gider ve gökyüzüne kurban sunmak için kutsal yeri bulmaya çalışarak, bu bilinmeyen efsanevi hikayeyi gün yüzüne çıkarmak isterler. Film, aksiyon, komedi ve macera türündedir. Ayrıca, 1960'larda geçen ve Jackie Chan'in hayatını konu alan Jackie Chan Efsanesi adında bir köşe yazısı da bulunmaktadır.

Atiye Göbeklitepe olayı, Netflix'te yayınlanan Atiye dizisinin konusuyla ilgilidir. Atiye, genç ressam Atiye’nin Göbeklitepe’de yapılan bir keşif sonrası geçmişine dair sırların peşine düşmesini anlatır. Ancak, Atiye dizisi kurgusal bir yapım olup, Göbeklitepe’deki gerçek bilgilerle bazı farklılıklar içermektedir.

2005 yapımı "Efsane" (The Myth) filmi, arkeolog Jack'in büyük güçlere sahip bir taşı arayışını ve rüyalarındaki prensesle gerçek hayatta karşılaşmasını anlatıyor. Jack, yardımcısıyla birlikte taşı bulmak için dünyayı dolaşırken, rüyalarında Çin Hanedanı'nın baş generali Meng-yi olarak bir prensese aşık olur. Ulaştığında ise onu zor bir durum beklemektedir.

Pembe Piramit'in pembe olmasının sebebi, batan güneşin ışınlarında pembe bir renk alan taş blokların rengiyle ilişkilendirilir. Ancak Pembe Piramit her zaman mevcut rengine sahip değildi.

Arkeolojik kazılarda bulunan testilerin kullanım amaçları, bulundukları döneme ve bağlamına göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, Karabük'ün Eskipazar ilçesindeki Hadrianopolis Antik Kenti'nde bulunan bir testi, kumbara olarak kullanılmış olabilir. Arkeolojik kazılarda testilerin kullanılabileceği diğer amaçlar arasında su veya yiyecek depolama, pişirme gibi işlevler yer alabilir. Testilerin arkeolojik kazılarda kullanım amaçlarının kesin olarak belirlenmesi için genellikle arkeobotanik analizler, polen analizi, bitki izotop analizi ve karbon-14 tarihleme yöntemi gibi çeşitli laboratuvar teknikleri kullanılır.