Antlaşmalar

Avrupa Birliği'ne (AB) neden Avrupa Topluluğu dendiğine dair bazı nedenler: Tarihsel Gelişim: 1951 yılında kurulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT), 1957'de Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) adını aldı. Yapısal Özellikler: Maastricht Antlaşması ile birlik, ekonomik ve parasal birlik, ortak dış işleri ve güvenlik politikası, adalet ve dış işleri politikası gibi üç temel sütun üzerine kuruldu. Entegrasyon Aşaması: Topluluk, üye ülkeler arasında malların, hizmetlerin, sermayenin ve insanların serbest dolaşımını sağlamayı amaçlıyordu. 2009 yılında yürürlüğe giren Lizbon Antlaşması ile Avrupa Topluluğu'nu kuran antlaşmanın adı "Avrupa Birliği'nin İşleyişi Hakkında Antlaşma" olarak değiştirildi ve birlik resmi olarak Avrupa Birliği (AB) olarak anılmaya başlandı.

Kars Antlaşması ve Moskova Antlaşması, Doğu Cephesi'nde imzalanmıştır.

Osmanlı Devleti, San Remo Konferansı'nda hazırlanan antlaşmayı kabul etti çünkü Yunan ordusunun ilerlemesi ve Trakya'yı ele geçirmesi, padişah ve sadrazam tarafından daha da ilerlemesinden çekinilerek antlaşmanın imzalanmasının gerekli görülmesine yol açtı. Ayrıca, Osmanlı Hükümeti, Sevr Antlaşması'nın imzalanmasıyla Anadolu'daki varlığının devam edebileceğini düşünüyordu.

Berlin Antlaşması ve Berlin Memorandumunun ortak amacı, Balkanlar'daki krizi çözmek ve bölgedeki durumu istikrara kavuşturmak idi. Berlin Memorandumu, 1876 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri müdahaleye son vermesini ve Balkanlar'da reformların uygulanmasını talep etmek için hazırlanmıştı. Berlin Antlaşması ise, 1878 yılında Ayastefanos Antlaşması'nın yerine geçerek, Balkanlar'daki sınırları yeniden çizmiş ve bölgedeki devletlerin bağımsızlığını tanımıştır.

Boğdan'ın Osmanlıya bağlanması, Kasr-ı Şirin Antlaşması ile gerçekleşmiştir.

I. Dünya Savaşı, 11 Kasım 1918 tarihinde imzalanan Rethondes Ateşkes Antlaşması ile son bulmuştur. Savaşın resmen sona ermesi ise, 28 Haziran 1919'da Paris yakınlarındaki Versailles Sarayı'nda imzalanan Versay Barış Antlaşması ile gerçekleşmiştir.

Gümrü Antlaşması'na "ilk antlaşma" denmesinin nedeni, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Hükümeti'nin uluslararası alanda imzaladığı ilk antlaşma olmasıdır.

Türkiye'nin sınırları, çeşitli antlaşmalar ile çizilmiştir: 1. Ankara Antlaşması (1926): Türkiye ve Irak arasındaki siyasi sınırları belirlemek amacıyla İngiltere ve Türkiye tarafından Ankara'da imzalanmıştır. 2. Kars Antlaşması (1921): Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan arasında imzalanarak Doğu sınırının kesin olarak çizilmesini sağlamıştır. 3. Gümrü Antlaşması (1920): Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında imzalanarak Doğu Cephesi'ndeki çatışmaların sona ermesini ve Kars ve çevresinin Türkiye'ye katılmasını sağlamıştır. 4. Lozan Antlaşması (1923): Türkiye'nin bugünkü sınırlarını büyük ölçüde belirleyerek, ülkenin uluslararası düzeyde siyasi ve ekonomik bağımsızlığını sağlamıştır.

20. yüzyıl siyasi tarihini şekillendiren bazı temel gelişmeler şunlardır: I. ve II. Dünya Savaşları. Soğuk Savaş. Sovyetler Birliği'nin yükselişi ve çöküşü. Avrupa'da nasyonalizm, liberalizm ve sosyalizm akımları. Truman Doktrini, Marshall Planı ve NATO'nun kuruluşu. Kore Savaşı, Vietnam Savaşı ve SEATO'nun kuruluşu. Orta Doğu'daki çatışmalar: İsrail'in kuruluşu, Arap-İsrail savaşları. Bağdat Paktı, Süveyş Buhranı ve Eisenhower Doktrini. Çin'de komünizmin yükselişi. Helsinki Deklarasyonu ve silahsızlanma çabaları.

İstanbul Boğazlar Antlaşması, 18 Mart 1915 tarihinde I. Dünya Savaşı çerçevesinde Üçlü İtilaf arasında imzalanan gizli bir antlaşmadır. Antlaşmaya göre, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti olan İstanbul da dahil olmak üzere İstanbul ve Çanakkale Boğazları Rusya'ya bırakılmıştır. Antlaşmanın diğer şartları şunlardır: - Rusya, Britanya ve Fransa'nın Orta Doğu üzerindeki planlarına karışmayacaktır. - İstanbul'da, tarafların eşit haklarla kullanabileceği bir serbest liman bulunacaktır. Ancak, antlaşma, Britanya'nın Çanakkale Savaşı'nda zafer kazanması halinde yürürlüğe girecekti ve savaşın kaybedilmesi nedeniyle akim kaldı.

Lozan Antlaşması'nın tam metni, Türk Tarih Kurumu'nun resmi web sitesinde bulunmaktadır.

Petrograd Antlaşması, I. Dünya Savaşı sırasında 1916 yılında İngiltere, Fransa ve Rusya arasında yapılan bir gizli antlaşmadır. Bu antlaşma ile Rusya'nın sıcak denizlere inmesi amaçlanmış ve Erzurum, Bitlis, Trabzon ile Muş, Siirt ve Türk-İran sınırları Rusya'ya verilmiştir.

Mudanya Ateşkes Antlaşması ile ilgili şu yorumlar yapılabilir: 1. Askeri Zaferin Diplomatik Teyidi: Türk ordusunun sahada kazandığı zafer, Mudanya Ateşkes Antlaşması ile diplomatik olarak da teyit edilmiştir. 2. Lozan Barış Görüşmelerinin Başlangıcı: Antlaşma, Lozan Barış Görüşmelerinin başlamasına zemin hazırlamıştır. 3. Osmanlı'nın Sonu: İstanbul ve Doğu Trakya'nın yeniden Türk yönetimine geçmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun sonunu hızlandırmış ve yeni Türk devletinin temellerini atmıştır. 4. Batı Tarafından Tanınma: İtilaf Devletleri, Mudanya Ateşkes Antlaşması ile Türkiye'nin Batı sınırlarını tanımış ve bağımsızlık mücadelesine resmî bir zemin hazırlamıştır. 5. Barış Süreci: Antlaşma, Türkiye ve Yunanistan arasındaki silahlı çatışmaları sona erdirmiş ve kalıcı barış görüşmelerinin önünü açmıştır.

1613 ve 1618 yılları arasında yaşanan bazı önemli olaylar: - 1613: Rusya'da Mihail Romanov'un çar olması ve Romanov hanedanının başlaması. - 1618: Otuz Yıl Savaşları'nın başlaması. - 1618: Osmanlı padişahı I. Mustafa'nın tahttan indirilmesi ve yerine Genç Osman'ın (II. Osman) geçmesi. - 1618: Osmanlı Devleti ile Safeviler arasında imzalanan Serav Antlaşması ile 15 yıldır süren savaşın sona ermesi.

1829 Edirne Antlaşması'nın maddeleri şunlardır: 1. Yunanistan'ın bağımsızlığı: Yunanistan, Osmanlı Devleti'nden bağımsız olacak. 2. Eflak ve Boğdan'a özerklik: Bu bölgelere özerklik tanınacak. 3. Sırbistan'ın özerkliğinin genişletilmesi: Sırbistan'ın özerkliği daha da artırılacak. 4. Rus ticaret gemilerinin Boğazlardan serbest geçişi: Rus ticaret gemileri, Boğazlardan serbestçe geçebilecek. 5. Doğuda kalelerin Rusya'ya verilmesi: Ahıska, Poti ve Anapa gibi kaleler Rusya'ya verilecek. 6. Savaş tazminatı: Osmanlı Devleti, Rusya'ya savaş tazminatı ödeyecek. 7. Prut Nehri sınırı: Prut Nehri, Osmanlı ile Rusya arasındaki sınır olarak kabul edilecek.

Lizbon Antlaşması, Avrupa Birliği'nin kurumsal yapısı ve işleyişinde önemli değişiklikler getirdi. İşte bazıları: Avrupa Birliği'nin tüzel kişiliği. Avrupa Parlamentosu'nun yetkileri. Karar alma süreci. Avrupa Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi. Ulusal parlamentoların rolü.

Ziştovi Antlaşması'nın önemi şu şekilde özetlenebilir: 1. Osmanlı-Avusturya Savaşını Sonlandırması: 1788-1791 yılları arasında Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında yaşanan savaşı sona erdirmiştir. 2. Toprakların İadesi: Antlaşma ile Avusturya, işgal ettiği Osmanlı topraklarını geri vermek zorunda kalmıştır. 3. Dostluk Dönemi: Antlaşmadan sonra Osmanlı İmparatorluğu ve Avusturya arasında uzun süreli bir dostluk dönemi başlamıştır. 4. Rusya'nın Yalnız Kalması: Avusturya'nın savaştan çekilmesi, Osmanlı Devleti'nin Rusya'ya karşı yalnız kalmasını sağlamış ve bu durum 1792 yılında Yaş Antlaşması'nın imzalanmasına yol açmıştır.

Türkiye ile SSCB arasında 16 Mart 1921 tarihinde Moskova Antlaşması imzalandı.

Kapitülasyonların sürekli hale getirilmesi, 28 Mayıs 1740 tarihinde imzalanan Belgrad Antlaşması ile olmuştur.

Osmanlı-Rus savaşında kaybedilen topraklar, 1711 yılında imzalanan Prut Antlaşması ile geri alındı.