AdetDöngüsü

Adetliyken cinsel isteğin artmasının nedeni, adet öncesi dönemde östrojen hormonunun yükselmesidir.

Adetten yaklaşık 10-14 gün sonra ovulasyon testi yapılmaya başlanabilir. Düzenli adet döngüsü olan kadınlarda, yumurtlama genellikle adetin ortasına denk gelir.

Adet düzensizliği olan kadınların yumurtlama dönemlerini hesaplaması için birkaç yöntem bulunmaktadır: 1. Takvim Metodu: Adet kanamasının başladığı ilk gün ve son gün işaretlenerek kişinin kendi adet döngüsünün süresi belirlenir. 2. Bazal Vücut Isısı Takibi: Kadınlar, adetlerinin ikinci gününden itibaren yataktan kalkmadan önce ve aynı saatlerde vücut ısılarını dil altından ölçüp, gün be gün bunu kayıt altına alırlarsa, ısıda yaklaşık 0,5-1 derecelik artışı tespit edebilirler. 3. Vajinal Mukus Değerlendirmesi: Yumurtlamadan hemen önce artan östrojen düzeyleri, vajinal mukusun miktarını artırır ve kadınların bunu saptadığı andan itibaren gebe kalabilme olasılıkları yükselir. 4. Elektronik Kitler: İdrardaki LH hormon atılımının arttığı anı yakalamak için evde kullanılabilecek elektronik kitler bulunmaktadır. Adet düzensizliği ve yumurtlama dönemlerinin kesin hesaplanması için bir jinekologla görüşmek önemlidir.

Adet öncesi vücutta yaşanan değişiklikler genellikle premenstrüel sendrom (PMS) olarak adlandırılır. Fiziksel belirtiler arasında: - göğüslerde hassasiyet ve şişlik; - baş ve karın ağrısı; - mide ve bağırsak şikayetleri; - el ve ayaklarda şişme; - ciltte sivilcelenme; - çok sık yemek yeme ihtiyacı ve kilo artışı. Duygusal belirtiler ise: - öfke patlamaları ve ağlama nöbetleri; - kaygı, konsantrasyon bozukluğu ve uyku problemleri; - sosyal geri çekilme ve cinsel isteksizlik. Bu belirtiler, adet döngüsünün luteal fazında ortaya çıkar ve genellikle menstruasyon başladığında azalır veya tamamen kaybolur. Belirtiler şiddetlenir ve hayatı kısıtlamaya başlarsa, bir uzmana başvurulması önerilir.

Luteal ve foliküler faz, adet döngüsünün dört aşamasından ikisidir. Foliküler faz, adet döneminden hemen sonra başlar ve ovulasyona kadar devam eder. Luteal faz ise ovulasyondan sonra başlar ve yaklaşık 15. günden 28. güne kadar sürer.

En çok hamile kalınabilecek gün, adet döngüsünün ortasındaki yumurtlama dönemidir. 28 günde bir düzenli adet gören bir kadında, adetin 14. günü yumurtlama gerçekleşir. Ancak, her kadının adet döngüsü farklı olduğu için, kesin yumurtlama tarihini hesaplamak için ovülasyon testleri kullanılabilir.

Ovulasyon testi, adet döngüsünün ortasına denk gelen yumurtlama döneminde yapılmalıdır. Kesin tarih hesaplaması için şu adımlar izlenmelidir: 1. Adet döngünüzü hesaplayın, yani adetinizin başladığı tarihten bir sonraki adetinizin başladığı tarihe kadar geçen gün sayısını belirleyin. 2. Eğer adet düzensizliği varsa, son 3 aydaki en kısa döngüyü baz alın. 3. Yumurtlama, bir sonraki adet tarihinden 14 gün önce gerçekleşir, bu yüzden testi adet başlangıcından itibaren 12. günden itibaren yapmaya başlayabilirsiniz. Testi sabah 08:00 ile akşam 20:00 saatleri arasında ve her gün aynı saatte yapmak daha doğru sonuç verir.

Menopoza girerken adetlerin süresi 21 ile 35 gün arasında değişebilir. Ancak, bu süreç her kadında farklılık gösterebilir ve adetlerin uzunluğu hormonal dengesizlikler nedeniyle uzayabilir.

Adetin son günü ilişkiye girildiğinde hamilelik, döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesi ve beta hCG hormonunun salgılanmaya başlamasıyla belli olur. Yaklaşık 7-10 gün sonra kanda beta hCG düzeyi artmaya başlar ve hamilelik kan testiyle tespit edilebilir.

Menopoz döneminde düzensiz adet kanamaları, 45-50 yaş civarı kadınlarda adet döngülerinin düzensiz hale gelmesiyle başlar. Düzensiz adet kanamalarının süresi, kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Kesin tanı ve tedavi için bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurulması önerilir.

Luteal faz bozukluğu, adet döngüsünün luteal fazında ortaya çıkan bir bozukluktur. Luteal faz bozukluğunun ana nedenleri: - Progesteron üretiminin yetersiz olması; - Luteal fazın normalden kısa sürmesi (genellikle 10 günden az). Belirtileri arasında düzensiz adet döngüleri, kısırlık, tekrarlayan düşükler ve adet öncesi lekelenme yer alır. Teşhis için bazal vücut sıcaklığı takibi, progesteron testi, endometrial biyopsi ve hormon testleri gibi yöntemler kullanılır. Tedavi yöntemleri arasında progesteron takviyesi, yumurtlama indüksiyonu ve hormon tedavisi bulunur.

Kasık ağrısı, adetten 1 ila 3 gün önce başlayabilir.

Progesteron hormonunun başlıca işlevleri şunlardır: 1. Adet Döngüsünün Düzenlenmesi: Yumurtlama sonrası yumurtalıktaki korpus luteum tarafından üretilir ve rahim iç tabakasını gebeliğe elverişli hâle getirmek için kalınlaştırır. 2. Gebeliğin Sürdürülmesi: Döllenme gerçekleşirse, progesteron seviyeleri artarak embriyonun rahme tutunmasını ve gebeliğin sürdürülmesini sağlar. 3. Diğer Hormonlarla Etkileşim: Östrojen ile birlikte çalışarak yumurtlama, adet döngüsü ve menstrüasyon sürecini düzenler. 4. Meme Dokusunun Gelişimi: Meme dokusunun ve süt bezlerinin gelişiminde etkilidir. 5. Ruhsal Dengenin Korunması: Progesteronun ruh halini etkileyici ve sakinleştirici bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Progesteron eksikliği, düzensiz adet döngüleri, kısırlık, düşük riski ve menopoz semptomlarına yol açabilir.

Mart ayında yumurtlama, adet döngüsünün yaklaşık 11-16. günleri arasında gerçekleşir. Yumurtlama gününü kesin olarak hesaplamak mümkün değildir, sadece tahmin edilebilir.

Adetten sonra hamile kalma riski en yüksek, adet döngüsünün 14. ile 16. günleri arasında gerçekleşir. Bu dönemde, erkeklerin spermleri rahimde dört güne kadar canlı kalabildiğinden, adetten sonraki 10. günden itibaren ilişkiye girmek gebelik ihtimalini artırır. Ancak her kadının adet döngüsü farklıdır ve yumurtlama zamanlaması buna bağlı olarak değişebilir. Hamile kalma olasılığını artırmak için en doğru zamanı belirlemek adına bir doktora danışmak önemlidir.

Menopoz geçiş döneminde adet, premenopoz olarak adlandırılır ve bu süreçte hormonal değişiklikler nedeniyle adet döngüleri düzensizleşir. Bu dönemde görülebilecek adet değişiklikleri şunlardır: - Adet dönemi aralarının açılması veya sıklaşması. - Kanamanın normalden daha şiddetli ve uzun sürmesi ya da daha hafif ve kısa sürmesi. Düzensiz adetler, hamilelik ihtimalini ortadan kaldırmaz, çünkü yumurtlama hala gerçekleşebilir. Menopoz geçiş döneminde yaşanan rahatsızlıklar için bir kadın doğum uzmanına başvurulması önerilir.

Adet kanının parça parça gelmesinin birkaç olası nedeni vardır: 1. Hormonal Dengesizlikler: Östrojen ve progesteron hormonlarındaki dengesizlikler, kanamanın parça parça olmasına neden olabilir. 2. Uterin Problemler: Fibroidler, polipler ve endometriozis gibi rahim içi yapılar veya hastalıklar kan akışını etkileyerek düzensiz kanamalara yol açabilir. 3. Enfeksiyonlar: Pelvik inflamatuar hastalık ve rahim içi iltihaplanmaları gibi enfeksiyonlar, kanama düzenini bozabilir. 4. Doğum Kontrol Yöntemleri: Hormonal doğum kontrol hapları veya iğneleri, kanama düzeninde değişikliklere neden olabilir. 5. Diğer Sağlık Sorunları: Kan pıhtılaşma bozuklukları, yüksek tansiyon ve beslenme bozuklukları gibi durumlar da adet kanamasının parça parça gelmesine sebep olabilir. Bu tür bir durumla karşılaşan kadınların, bir sağlık profesyoneline başvurarak muayene olmaları önemlidir.

Yerleşme kanaması ve adet kanaması aynı gün olmaz, çünkü yerleşme kanaması genellikle adet kanamasından birkaç gün önce gerçekleşir. Yerleşme kanaması, döllenmiş yumurtanın rahim duvarına tutunması sırasında meydana gelen hafif bir kanama olup, yumurtlamadan yaklaşık 7-10 gün sonra ortaya çıkar.

Adet günü hesaplama için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Adet başlangıç gününü kaydetmek: Her adet döneminin ilk gününü bir takvime veya mobil uygulamaya not almak gerekir. 2. Döngü uzunluğunu belirlemek: İki adet dönemi arasındaki günleri sayarak döngünün kaç gün sürdüğünü hesaplamak. 3. Ortalama süreyi belirlemek: Eğer adet döngüsü düzensizse, birkaç aylık takibi yaptıktan sonra ortalama bir döngü süresi hesaplamak. 4. Gelecek adet tarihini tahmin etmek: Ortalama döngü uzunluğuna göre bir sonraki adet gününü tahmin etmek. Ayrıca, online hesaplama araçları ve adet takibi uygulamaları kullanarak da adet günlerini hesaplamak mümkündür.

Kadının hamile kalması için en uygun günler, adet döngüsünün 14. gününe denk gelen yumurtlama dönemi olarak kabul edilir. Bu dönemi belirlemek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Adet takvimi takibi: Adet kanamalarından 10-15 gün önce vücut ısısının artması yumurtlama dönemini işaret eder. 2. Kan ve idrar tahlilleri: Yumurtlama dönemleri, yapılan tahlillerle kesin olarak saptanabilir. 3. Belirtiler: Kadınlar, göğüslerde dolgunluk ve hassasiyet, kasık ağrısı ve akıntı yoğunluğu gibi belirtilerle yumurtlama dönemini anlayabilir. Ayrıca, adet bitiminden sonraki 12-18 gün arası da doğurganlık dönemi olarak değerlendirilir.