• Buradasın

    Covid aşıları neden güncelleniyor?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    COVID-19 aşıları, dolaşımda olan yeni varyantları hedef alacak şekilde güncellenmektedir 14. Aşıların güncellenme nedenleri arasında şunlar yer alır:
    • Bağışıklıktan kaçabilen varyantlar: Yeni varyantlar, bağışıklık sisteminden daha kolay kurtulabilmektedir 12.
    • Hastaneye yatış ve ölüm risklerini azaltma: Aşıların, ağır hastalık ve hastaneye yatış riskini azaltması hedeflenmektedir 24.
    • Etkinliği artırma: Aşıların COVID-19'a bağlı ölümleri engelleme etkinliği, yeni varyantlar nedeniyle azalabilmektedir 1.
    2025 yılı itibarıyla, özellikle KP.3.1.1 ve XEC gibi yüksek bulaşıcılığa sahip varyantlara karşı koruma sağlamak amacıyla güncellenmiş aşılar önerilmektedir 2.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Aşı neden yapılır?

    Aşı, bireyleri belirli enfeksiyon hastalıklarına karşı korumak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek amacıyla yapılır. Aşıların yapılma nedenlerinden bazıları şunlardır: Hastalıkların önlenmesi. Uzun vadeli sağlık problemlerinin azaltılması. Toplumsal bağışıklığın sağlanması. Hastalıkların şiddetinin azaltılması. Hastalıkların tamamen ortadan kaldırılması. Aşıların düzenli olarak yapılması, hem bireyin hem de toplumsal bağışıklığın güçlenmesine katkıda bulunur. Aşıların etkinliğine yönelik sınırlamalar mevcuttur. Aşı yaptırmadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

    Aşılar neden etkisini yitirdi?

    Aşılar etkisini yitirebilir çeşitli nedenlerle: 1. Soğuk Zincir Sorunları: Aşıların uygun koşullarda saklanmaması veya taşınması, aşının etkisini kaybetmesine yol açabilir. 2. Aşı Kontrendikasyonları: Aşının yanlış uygulanması veya aşı bileşenlerine karşı gelişen alerjik reaksiyonlar aşının etkinliğini azaltabilir. 3. Konakçıya Bağlı Faktörler: Aşılanan kişinin genetik, bağışıklık durumu, yaş, sağlık ve beslenme gibi faktörleri aşının yeterli yanıt vermesini engelleyebilir. 4. Aşı Mutasyonları: Virüslerin mutasyonu, aşı tarafından üretilen bağışıklıktan kaçmalarına neden olabilir. 5. Zamanla Azalan Bağışıklık: Bazı aşıların sağladığı koruma zamanla azalabilir ve rapel dozlar gerekebilir.

    Aşı takvimi ve aşılar nelerdir?

    Türkiye'de uygulanan güncel çocukluk dönemi aşı takvimi ve aşılar: Doğumda: Hepatit B (1. doz) ve BCG (Tüberküloz) aşısı. 2. ay: Difteri, Tetanoz, Boğmaca (DTaB), Hib, IPV (Polio) ve Hepatit B (2. doz). 4. ay: DTaB, Hib, IPV (Polio). 6. ay: DTaB, Hib, IPV (Polio) ve Hepatit B (3. doz). 9. ay: Kızamık (ilk doz). 12. ay: Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak (KKK) ve Suçiçeği aşısı. 18. ay: DTaB, Hib, IPV (pekiştirme dozları). 4-6 yaş: DTaB ve IPV (Polio) pekiştirme dozları, KKK tekrar dozu. 12 yaş: Hepatit A (2 doz olarak yapılır). 13-18 yaş: Tetanoz ve Difteri (Td) pekiştirme dozu. Zorunlu aşılar, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulan aşı takvimine göre yapılması gereken aşılardır ve ücretsiz olarak uygulanır. Aşılar, belirli bir hastalığa yakalanmadan önce kişilere ulaşıp onların bağışıklanmalarını sağlamak amacıyla verilir.

    Covid aşısı kaç yıl korur?

    Covid aşılarının koruma süresi kesin olarak bilinmemektedir, ancak yapılan bazı araştırmalar aşıların en az 6 ay boyunca koruma sağladığını göstermektedir. Moderna ve Pfizer-BioNTech gibi aşıların koruyuculuğunun yıllar boyunca sürebileceği düşünülmektedir, çünkü bu aşılar sonrası vücutta yüksek antikor seviyeleri ve hafıza hücreleri oluşmaktadır. Aşıların koruma süresi, yeni verilerle güncellenebilecek bir konudur.

    Hangi aşı daha etkili Covid?

    Covid-19 aşılarının etkinlik oranları, farklı aşı türlerine ve yapılan araştırmalara göre değişiklik göstermektedir: Sinovac: Gerçek hayat araştırmalarına göre etkinlik oranı %94 olarak açıklanmıştır. BioNTech: Gerçek hayat araştırma sonuçlarına göre etkinlik oranı %94, klinik çalışmalar sonrası ise %95 olarak belirtilmiştir. Sputnik V: Gerçek hayat etkinlik oranı %97 olarak açıklanmıştır. Moderna: Etkinlik oranı %94,1 olarak açıklanmıştır. AstraZeneca: Doz ayarına göre etkinlik oranı %62 ile %90 arasında değişmektedir. Aşıların %100 etkinlik oranı beklenmez ve etkinlik oranları, farklı denek grupları üzerinde yapılan araştırmalarda değişebilir.

    4 çeşit Covid aşısı var mı?

    Evet, dört çeşit COVID-19 aşısı bulunmaktadır: 1. İnaktif Aşılar: Virüsün etkisiz hale getirilmiş partiküllerini içerir. 2. mRNA Aşıları: Hücrelere COVID-19'un spike proteini üretmesi için genetik talimatlar verir. 3. Viral Vektör Aşıları: Genetiği değiştirilmiş adenovirüsler kullanarak COVID-19'un RNA'sını taşır. 4. Protein Bazlı (Subunit) Aşılar: COVID-19'un yapısını taklit eden protein parçalarını kullanır.

    Aşı takvimi neden değişti?

    2025 yılında Türkiye'de çocukluk dönemi aşı takviminde yapılan değişikliğin nedeni, aşıların daha etkili ve az enjeksiyonla uygulanabilmesini sağlamak olarak açıklanmıştır. Daha önce ayrı ayrı yapılan Hepatit B ve 5'li karma aşı, 14 Nisan 2025 tarihinden itibaren 6'lı karma aşı olarak tek enjeksiyon halinde uygulanmaktadır.