Sergüzeşt romanı, Samipaşazade Sezai tarafından 1889 yılında yazılmıştır. Kitap özeti şu şekildedir: Konusu: Romanın konusu, bir esir kızın hayatını ve çektiği acıları anlatmaktadır. Olayların Gelişimi: 1. Kafkasya'dan kaçırılan dokuz yaşındaki Dilber, İstanbul'a getirilerek önce Mustafa Efendi'nin evine satılır. 2. Mustafa Efendi'nin tayini çıkınca Dilber'i bir esirciye satar. 3. Esirci, Dilber'in güzelliğini keşfedip onu besler ve Asaf Paşa'nın konağına satar. 4. Asaf Paşa'nın oğlu Celal Bey, Dilber'den hoşlanır ve onun resimlerini yaparak tasvirlerini oluşturur. 5. Aile büyükleri, bu evliliği uygun görmedikleri için Dilber'i gizlice başka bir esirciye sattırırlar. 6. Dilber, Mısırlı bir tüccara satılarak hareme kapatılır. 7. Merhametli bir haremağası, Dilber'i kaçırıp İstanbul'a götürmek ister ancak olaylar farklı gelişir ve haremağası ölür. 8. Dilber, yakalanacağını ve tekrar işkenceye uğrayacağını düşünerek kendisini Nil nehrine atarak intihar eder. Ana Fikir: Eserde, kölelik ve cariyelik sistemine karşı bir eleştiri yapılmaktadır.