Ataman, Türk tarihinde Kazak, eski Türk-Moğol, Haidamaka ve Ukrayna Halk Ordusu'nun liderlerine verilen bir unvandır. Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu'nda büyük bir orduya veya belirli bir bölgeye komuta eden yüksek rütbeli subaylara da ataman denirdi. Ataman kelimesi, Farsça kökenli olup "ilham" veya "güven" anlamına gelir. Günümüzde ataman unvanı, modern Türkiye'de fahri bir rütbe olarak kullanılmakta ve ülkenin savunmasına ve güvenliğine önemli katkılarda bulunan üst düzey subaylara verilmektedir. Ayrıca, ataman kelimesi, kurucu ve önder anlamına da gelir.