Aleyhe değiştirme yasağı, ceza muhakemesinde, ilk derece mahkemesi tarafından verilen hükme karşı sadece sanık lehine yapılan kanun yolu başvurularında, cezanın kanun yoluna başvurulmadan önceki halinden ağırlaştırılmasını engelleyen bir ilkedir. Bu yasağın amacı, sanığın daha ağır bir ceza ile karşılaşabileceği endişesi duymadan hakkındaki hükmü denetim muhakemesine götürebilmesini sağlamaktır. Aleyhe değiştirme yasağı, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (CMK) 265, 283, 307/5 ve 323. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu yasak, yalnızca ceza ve yaptırım miktarı için geçerlidir; fiilin niteliği veya suç vasfı bakımından geçerli değildir.