Osmanlı'da şehbenderlik, konsolosun yaptığı iş veya bu işin görüldüğü daire, konsolosluk anlamına gelir. Şehbender, yabancı ülkelerde, oradaki yurttaşların haklarını koruyan, bağlı bulunduğu hükûmete siyasal ve ticari bilgiler veren dış işleri görevlisidir. Osmanlı Devleti'nde ticarî işleri yönetmek ve tüccarlar arasındaki anlaşmazlıkları gidermek gibi görevlerin de bulunduğu şehbenderlik, 1802 yılında yeniden yapılandırılmıştır. XIX. yüzyılın son çeyreğine gelindiğinde, yazılı ve yasal düzenlemelerle kurumsallığı güçlendirilen şehbenderlikler, yirmiden fazla ülkede, iki yüzden fazla kentteki varlığıyla hizmet ağını tüm kıtalara yaymıştır.