İlk derece mahkemesi hakimi çeşitli davalara bakar, bunlar arasında: Medeni hukuk davaları: Boşanma, velayet, miras, mal paylaşımı gibi aile hukuku konularını içeren davalar. Ceza davaları: Hırsızlık, dolandırıcılık, yaralama, cinayet gibi suçları kapsayan davalar. İdare davaları: Kamu idarelerine karşı açılan davalar. Ticaret davaları: Ticari uyuşmazlıklar, şirketler arası davalar, iflas davaları. Tüketici davaları: Tüketicilerin haklarını korumak amacıyla açılan davalar. İşçi-işveren davaları: Çalışma hayatıyla ilgili uyuşmazlıklar. Ayrıca, her il merkezi ve belirli ilçelerde kurulan sulh hukuk mahkemeleri de ilk derece mahkemesi olarak görev yapar ve genel hukuk davalarına bakar.