Cizye ve Haraç Vergileri: Cizye Vergisi: Tanım: İslam ülkelerinde, Müslüman olmayan (gayrimüslim) erkeklerden alınan bir tür baş vergisidir. Amaç: Gayrimüslimlerin can ve mal güvenliğini sağlamak ve onlara devlet koruması sunmak karşılığında alınır. Muafiyet: Kadınlar, çocuklar, yaşlılar, yoksullar ve din adamlarından alınmaz. Tarih: Osmanlı İmparatorluğu'nda 1855'e kadar uygulanmış, Islahat Fermanı ile kaldırılmıştır. Haraç Vergisi: Tanım: Gayrimüslim çiftçilerden alınan bir arazi vergisidir. Oran: Ürünün cinsine ve miktarına göre belirlenir; örneğin, buğday ve arpa için ürünün 1/10'u ile 1/2'si arasında değişebilir. Esneklik: Bölgesel farklılıklar, ürün çeşitliliği ve dönemin ekonomik koşullarına göre oranı değişebilir.