Fonolojik farkındalık, konuşulan kelimelerdeki bireysel sesleri veya fonemleri tanıma ve manipüle etme yeteneğidir. Fonemik farkındalık, fonolojik farkındalığın bir alt kümesidir ve özellikle kelimelerin içindeki sesleri fark etme, tanıma, ayırt etme, değiştirme gibi becerileri içerir. Fonolojik farkındalık becerileri: kafiye; başlangıç-rime; sesleri ayırma, birleştirme, silme, değiştirme; ses sayma. Fonemik farkındalık becerileri: fonem izolasyonu; fonem harmanlama; fonem segmente etme; fonem manipülasyonu. Fonolojik ve fonemik farkındalık, çocukların okuma ve yazma becerilerini geliştirmeleri için temel oluşturur.