Esbab yöntemi, İslam tefsirinde bir âyetin iniş sebebini (sebeb-i nüzûl) belirlemek için kullanılan bir yaklaşımdır 12.
Bu yöntemde, bir âyetin birden fazla rivayete dayanarak inmiş olabileceği durumlarda, aşağıdaki adımlar izlenir:
- Kabul-red yöntemi: Eğer rivayetlerden biri sahih, diğeri zayıfsa, sahih olan kabul edilir ve zayıf olan terk edilir 1.
- Tercih etme: Her iki rivayet de sahihse, aralarında tercih sebebi olan (ravinin olaya şahit olması, bir rivayetin daha sahih olması vb.) alınır ve diğeri terk edilir 1.
- Cem ve te’lif: İki rivayet de sahih ve tercih edilemeyecek nitelikte olup, zaman bakımından birbirlerine yakınsa, bu olaylar aynı anda gerçekleşmiş kabul edilerek âyetin bu olaylara cevap olarak indiği kabul edilir 1.
- Mükerrer nüzûl: İki rivayet de sahih, zaman yakınlığı yoksa ve olaylar farklıysa, âyetin mükerrer olarak indiği varsayılır 1.
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: