• Buradasın

    Anlamca ve yapıca kaynaşmış fiil nasıl ayırt edilir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Anlamca kaynaşmış (deyimleşmiş) ve yapıca (kurallı) kaynaşmış fiillerin ayırt edilmesi şu şekilde yapılabilir:
    • Anlamca Kaynaşmış (Deyimleşmiş) Fiiller:
      • Genellikle ad soylu bir sözcükle bir fiilin kalıplaşıp anlamca kaynaşmasıyla oluşur 235.
      • Çoğunluğu mecazlıdır ve deyim sayılır 35.
      • Örnekler: "ayak diremek", "başına gelmek", "dudak bükmek" 25.
    • Yapınca Kaynaşmış (Kurallı) Fiiller:
      • İki fiilin belirli bir yapı içinde birleşmesiyle oluşur 123.
      • Dört grupta incelenir: yeterlilik, tezlik, yaklaşma ve yardımcı fiille yapılan fiiller 23.
      • Örnekler: "okula geç kalırsam öğretmenim kızabilir" (yeterlilik), "çocuk, annesini görünce yanına koşuverdi" (tezlik) 2.
    Özetle, anlamca kaynaşmış fiiller deyim niteliğindedir ve genellikle mecazlıdır; yapıca kaynaşmış fiiller ise belirli bir kural ve yapı içinde iki fiilin birleşmesiyle oluşur.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. liseedebiyat.com
        1
      2. tr.wikipedia.org
        2
      3. edebiyatogretmeni.org
        3
      4. edebiyatciyim.com
        4
      5. dersimizedebiyat.org
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Fiilimsi ekleri nasıl ayırt edilir?

    Fiilimsi eklerini ayırt etmek için şu yöntemler kullanılabilir: İsim-fiil ekleri: Fiillere "-ma / -me, -mak / -mek, -ış / -iş / -uş / -üş" ekleri getirilerek yapılır. Sıfat-fiil ekleri: Fiillere "-an, -en, -dık, -dik, -tık, -tik, -acak, -ecek, -mış, -miş, -muş, -müş, -ar, -er, -maz, -mez, -acak, -ecek" gibi ekler getirilerek yapılır. Zarf-fiil ekleri: Fiillere "-ıp, -ip, -a, -e, -arak, -erek, -ınca, -ince, -dıkça, -dikçe, -dığında, -diğinde, -alı, -eli, -ken, -meksizin, -cesine, -dıkça, -dikçe, -madan, -meden" gibi ekler getirilerek yapılır. Fiilimsi eklerini ayırt etmek için ayrıca cümledeki kelimenin işlevi ve anlamı da dikkate alınmalıdır. Fiilimsi eklerini ayırt etme konusunda daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: dilbilgisi.net; milliyet.com.tr; manisahabergazetesi.com.tr.
    5 kaynak

    Basit ve türemiş fiil nasıl ayırt edilir?

    Basit ve türemiş fiilleri ayırt etmek için şu özelliklere bakmak gerekir: 1. Basit fiiller, yapım eki almamış, kök halinde bulunan fiillerdir. 2. Türemiş fiiller, bir veya birden fazla yapım eki almış fiillerdir. İki şekilde oluşurlar: - İsimden türemiş fiiller: İsim veya isim soylu sözcüklere yapım eki getirilerek türetilirler. - Fiilden türemiş fiiller: Fiil kök veya gövdelerine yapım eki getirilerek türetilirler.
    5 kaynak

    Yeterlik fiili ve kurallı bileşik fiil aynı mı?

    Hayır, yeterlik fiili ve kurallı bileşik fiil aynı değildir. Kurallı bileşik fiiller, iki fiilin belirli kurallara göre birleşmesiyle oluşur ve dört alt türde incelenir: yeterlilik, tezlik, yaklaşma ve sürerlik. Yeterlik fiili, kurallı bileşik fiillerin bir türüdür ve bir fiile "-ebilmek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur. Dolayısıyla, yeterlik fiili, kurallı bileşik fiillerin bir alt kategorisidir, ancak her kurallı bileşik fiil yeterlik fiili değildir.
    5 kaynak

    Anlamca kaynaşma nedir örnek?

    Anlamca kaynaşma, bir araya gelen ad ve eylemden birinin veya her ikisinin gerçek anlamlarından uzaklaşarak anlamca kaynaşmasıyla oluşan bileşik eylemlerdir. Örnekler: Deyimlerle yapılan birleşik fiiller: "Bu çocuğun yaptıkları 'canıma tak etti' artık". Yardımcı fiillerle yapılan birleşik fiiller: "Sakinliğini koru ve kendine 'mukayyet ol'". İkiden fazla sözcüğün öbekleşmesi: "süt dökmüş kediye dönmek", "etekleri zil çalmak". Bu tür fiiller, deyim sayıldıkları için genellikle mecazlıdır.
    5 kaynak

    Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller kaça ayrılır?

    Anlamca kaynaşmış birleşik fiiller, üç ana şekilde sınıflandırılır: 1. Her iki sözcük de gerçek anlamından uzaklaşmışsa: Bu fiiller bitişik yazılır. 2. Birinci sözcük gerçek anlamlıyken, ikinci sözcük gerçek anlamından uzaklaşmışsa: Bu fiiller ayrı yazılır. 3. Deyim şeklinde oluşmuşsa: Bu tür fiiller deyim olduklarından ayrı yazılır. Örnekler: Her iki sözcük de gerçek anlamından uzaklaşmışsa: "Sınava tam zamanında başvurmuş". Birinci sözcük gerçek anlamlıyken, ikinci sözcük gerçek anlamından uzaklaşmışsa: "Yetim kalır sevdayla çarpan bu yaralı yürek". Deyim şeklinde oluşmuşsa: "Ameliyat olacağını öğrenince etekleri tutuştu".
    5 kaynak

    Anlamca kaynaşma ve deyimleşme aynı şey mi?

    Anlamca kaynaşma ve deyimleşme aynı şey değildir. Anlamca kaynaşmış (deyimleşmiş) birleşik fiiller, birden fazla kelimenin bir araya gelerek, birleşik fiil gibi davranan ve kelimelerin tek başlarına taşıdığı anlamlardan farklı, yeni ve genellikle mecazlı bir anlam ifade eden fiillerdir. Örnekler: hasta düşmek; yorgun düşmek; çaptan düşmek; gözden düşmek; hakkından gelmek; göz boyamak; yola gelmek. Anlamca kaynaşma, kelimelerin kalıcı olarak birleşip tek bir fiil gibi kullanılmasıdır. Deyimleşme, bu tür fiillerin deyimsel anlamlar kazanması ve günlük konuşma dilinde sıkça kullanılmasıdır.
    5 kaynak

    Kurallı birleşik fiil ve anlamca kaynaşmış birleşik fiil arasındaki fark nedir?

    Kurallı birleşik fiil ve anlamca kaynaşmış (deyimleşmiş) birleşik fiil arasındaki temel fark, oluşum şekilleri ve yazım biçimleridir: 1. Kurallı Birleşik Fiiller: - Oluşum: Belirli kurallara göre iki fiilin bir araya gelmesiyle oluşur. - Yazım: Tamamı bitişik yazılır. - Örnekler: Yeterlilik (bil- fiili ile), tezlik (ver- fiili ile), süreklilik (a+kal-, e+dur-, e+gel- ekleri ile). 2. Anlamca Kaynaşmış (Deyimleşmiş) Birleşik Fiiller: - Oluşum: Sıklıkla bir arada kullanılan sözcüklerin zaman içinde kaynaşıp deyim haline gelmesiyle oluşur. - Yazım: Çoğunlukla ayrı yazılır, ancak bazı durumlarda bitişik de olabilir. - Örnekler: Ayak diremek, başına gelmek, dudak bükmek. Özetle, kurallı birleşik fiiller belirli kurallara göre ve bitişik olarak oluşurken, anlamca kaynaşmış birleşik fiiller deyimsel ifadelerle ve genellikle ayrı yazılır.
    5 kaynak