• Buradasın

    Rüzgar hangi yer şekillerini aşındırır?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Rüzgar, aşağıdaki yer şekillerini aşındırır:
    • Mantarkaya (şeytan masası) 124. Kurak ve yarı kurak bölgelerde, rüzgarların zeminden kaldırdığı malzemeyi kayaların yumuşak olan alt kısımlarına çarptırmasıyla oluşur 24.
    • Tafoni 124. Kayaların yüzey sularının etkisiyle çözünebilen kısımlarının, rüzgarlar tarafından aşındırılması sonucu oluşan oyuklardır 24.
    • Şahit kaya 24. Aşınmaya karşı farklı dirençteki kayaçların üst üste gelerek farklı derecede aşınmasıyla oluşur 4.
    • Yardang 124. Rüzgarlar tarafından gevşek malzemelerin aşındırılması sonucu oluşan, “U” profilli birbirinden keskin sırtlardır 24.
    • Hamada (çöl kaldırımı) 14. Rüzgarların aşındırma gücünün şiddetli olduğu yerlerde toprağın ve küçük boyutlu materyallerin taşınması sonucu kayalardan oluşan alandır 4.
    Ayrıca, rüzgarların aşındırma yoluyla oluşturduğu diğer yer şekilleri arasında tanık tepe, tani, barkan, lösler ve kum yığınları da bulunur 124.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Rüzgar aşındırma ve biriktirme şekilleri nelerdir?

    Rüzgar aşındırma şekilleri: Hamada (kayaçölü). Yardang. Mantarkaya (doğal masa veya şeytan masası). Rüzgar mağaraları. Şahit tepeler. Tafoni. Rüzgar biriktirme şekilleri: Lös. Barkan. Kumullar.

    Rüzgarlar nelerdir?

    Rüzgârlar, hava veya diğer gazların gezegen yüzeyine göre doğal hareketleridir. Başlıca rüzgâr türleri: Sürekli rüzgârlar: Kutup rüzgârları, batı rüzgârları, alizeler. Mevsimlik rüzgârlar: Yaz ve kış musonları. Yerel rüzgârlar: Meltemler, fön rüzgârları, sıcak ve soğuk yerel rüzgârlar. Tropikal rüzgârlar: Tayfun, hortum, kasırga. Rüzgârların oluşma sebepleri: Dünya’nın farklı bölgelerindeki sıcaklık ve basınç farklılıkları. Güneş’in bazı bölgeleri daha çok ısıtması, bu bölgelerdeki havanın daha sıcak ve hafif olması. Dünyanın dönüşü (Coriolis etkisi).

    Rüzgar esmesi nasıl bir kuvvet uygular?

    Rüzgar, eserken basınç gradyan kuvveti, Coriolis kuvveti ve sürtünme gibi kuvvetler uygular. Basınç gradyan kuvveti, havanın yüksek basınç alanlarından düşük basınç alanlarına doğru akmasını sağlar. Coriolis kuvveti, Dünya'nın dönüşü nedeniyle rüzgarın Kuzey Yarımküre'de saat yönünün tersine, Güney Yarımküre'de ise saat yönünde sapmasına neden olur. Sürtünme, yerden eserken rüzgarın hareketini yavaşlatır.

    Rüzgarın oluşturduğu yer şekilleri nelerdir?

    Rüzgarın oluşturduğu yer şekillerinden bazıları şunlardır: Rüzgar aşınım şekilleri: mantar kaya (şeytan masası); tafoni; yardang; şahit kaya; hamada. Rüzgar birikim şekilleri: kumullar; barkan; lösler. Rüzgarın oluşturduğu yer şekilleri daha çok bitki örtüsünden yoksun, kurak ve yarı kurak bölgelerde etkili olur.

    Rüzgarın oluşturduğu yer şekilleri neden ülkemizde azdır?

    Rüzgarın oluşturduğu yer şekillerinin Türkiye'de az olmasının nedeni, ülkemizin Orta (ılıman) Kuşak'ta yer almasıdır. Rüzgarın etkili olabilmesi için kurak ve yarı kurak bölgeler, fiziksel (mekanik) çözülmenin yaygın olması, zeminde kum, çakıl ve toz gibi gevşek malzemelerin bulunması ve arazinin bitki örtüsü bakımından fakir olması gerekir. Ayrıca, Türkiye'de çöl alanı olmadığından çöllere özgü birçok yer şekli de görülmez.

    Rüzgarın aşındırması ile oluşan şekiller hangi iklimde görülür?

    Rüzgarın aşındırması ile oluşan şekiller, kurak veya yarı kurak iklim bölgelerinde görülür. Bu tür iklimlerde günlük sıcaklık farkının fazla olması, mekanik çözülmelerin şiddetli bir şekilde gerçekleşmesine neden olur. Türkiye'de bu şekillere İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde rastlanır. Rüzgarın aşındırması ile oluşan bazı şekillere örnek olarak mantar kaya, tafoni, yardang ve şahit kaya verilebilir.

    Rüzgarların etkili olduğu yerlerin özellikleri nelerdir?

    Rüzgarların etkili olduğu yerlerin ortak özellikleri şunlardır: 1. Kurak ve yarı kurak sahalar: Rüzgarların aşındırma ve biriktirme faaliyetleri için yeterli nemin olmadığı bölgeler. 2. Bitki örtüsünün zayıf olması: Arazinin bitki bakımından fakir olması, rüzgarın daha rahat hareket etmesini sağlar. 3. Gevşek yapılı arazi: Kum, çakıl ve toz gibi malzemelerin bulunduğu zeminler. 4. Yüksek rüzgar hızı: Rüzgarın hızının fazla olması, aşındırma sürecini hızlandırır. 5. Fiziksel çözülmenin yaygın olması: Sıcaklık farklarının etkisiyle kayaların fiziksel olarak parçalanması.