Meşşailer ve İşrakiler arasındaki temel fark, bilgi edinme yöntemleri ve felsefî yaklaşımlarıdır.
Meşşailer, Aristoteles'in yöntemi çerçevesinde nazar ve burhan yöntemlerini kullanarak hakikate ulaşıldığını savunurlar 13. Onlar için akıl yürütme ve istidlal, bilginin temel kaynağıdır 2.
İşrakiler ise mistik tecrübe, sezgi ve keşf yoluyla bilgiye ulaşılabileceğini öne sürerler 23. Varlık düşüncesinin merkeze alındığı bu yaklaşımda, ilâhî nurların tecellisiyle insan nefsinin kemale ermesi amaçlanır 2.
Meşşâîlik, İslam felsefesi içinde, Aristo felsefesinin İslam düşüncesine entegre edilmesiyle ortaya çıkmış bir rasyonalist felsefe eğilimidir. İşrâkîlik ise 12. yüzyılda Şihâbeddin es-Sühreverdî tarafından kurumsallaştırılan bir düşünce okuludur. Şîrâzî'nin felsefesi, hem İşrâkîlik hem de Meşşâîlik unsurlarını içerir.
Meşşai kelimesi, Aristo'nun felsefe ve bilim anlayışını temel alan Müslüman filozoflara verilen isimdir. Bu terim, derslerini gezerek veren ve vahye tâbi olmayan, sadece akıl ve fikir ile hakikati bulmaya çalışan kişileri ifade etmek için de kullanılır.
Meşşâîlik (Meşşailik), İslam filozoflarına ait bir felsefi akımdır. Bu akımın kurucusu olarak Kindî (801-873) kabul edilir. Meşşâîlik, Aristoteles'in öğretilerine dayanır ve bu nedenle "Aristoculuk" olarak da bilinir.
{"mr10":{"state":{"logoProps":{"url":"https://yandex.com.tr"},"formProps":{"action":"https://yandex.com.tr/search","searchLabel":"Bul"},"services":{"activeItemId":"answers","items":[{"url":"https://yandex.com.tr/gundem/","title":"Gündem","id":"agenda"},{"url":"https://yandex.com.tr/shopping/","title":"Alışveriş","id":"shopping"},{"url":"https://yandex.com.tr/finance/","title":"Finans","id":"finance"},{"url":"https://yandex.com.tr/yacevap/","title":"YaCevap","id":"answers"},{"url":"https://yandex.com.tr/travel/","title":"Seyahat","id":"travel"},{"url":"https://yandex.com.tr/video/search?text=popüler+videolar","title":"Video","id":"video"},{"url":"https://yandex.com.tr/gorsel/","title":"Görsel","id":"images"}]},"userProps":{"loggedIn":false,"ariaLabel":"Menü","plus":false,"birthdayHat":false,"child":false,"dialogProps":{"host":"yandex.com.tr","lang":"tr","project":"neurolib","queryParams":{"exp_flags":"skin","preset":"oceania","utm_source":"portal-neurolib"},"retpath":"https%3A%2F%2Fyandex.com.tr%2Fyacevap%2Fc%2Fbilim-ve-egitim%2Fq%2Fmessailer-ve-israkiler-arasindaki-fark-nedir-453482850%3Flr%3D213%26ncrnd%3D68805","tld":"com.tr","platform":"desktop"},"className":"PortalHeader-User"},"suggestProps":{"selectors":{"form":".HeaderForm","input":".HeaderForm-Input","submit":".HeaderForm-Submit","clear":".HeaderForm-Clear","layout":".HeaderForm-InputWrapper"},"suggestUrl":"https://yandex.com.tr/suggest/suggest-ya.cgi?show_experiment=222&show_experiment=224","deleteUrl":"https://yandex.com.tr/suggest-delete-text?srv=web&text_to_delete=","suggestPlaceholder":"Yapay zeka ile bul","platform":"desktop","hideKeyboardOnScroll":false,"additionalFormClasses":["mini-suggest_theme_tile","mini-suggest_overlay_tile","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_prevent-empty_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_personal_yes","mini-suggest_type-icon_yes","mini-suggest_rich_yes","mini-suggest_overlay_dark","mini-suggest_large_yes","mini-suggest_copy-fact_yes","mini-suggest_clipboard_yes","mini-suggest_turboapp_yes","mini-suggest_expanding_yes","mini-suggest_affix_yes","mini-suggest_carousel_yes","mini-suggest_traffic_yes","mini-suggest_re-request_yes","mini-suggest_source_yes","mini-suggest_favicon_yes","mini-suggest_more","mini-suggest_long-fact_yes","mini-suggest_hide-keyboard_yes","mini-suggest_clear-on-submit_yes","mini-suggest_focus-on-change_yes","mini-suggest_short-fact_yes","mini-suggest_app_yes","mini-suggest_grouping_yes","mini-suggest_entity-suggest_yes","mini-suggest_redesigned-navs_yes","mini-suggest_title-multiline_yes","mini-suggest_type-icon-wrapped_yes","mini-suggest_fulltext-highlight_yes","mini-suggest_fulltext-insert_yes","mini-suggest_lines_multi"],"counter":{"service":"neurolib_com_tr_desktop","url":"//yandex.ru/clck/jclck","timeout":300,"params":{"dtype":"stred","pid":"0","cid":"2873"}},"noSubmit":false,"formAction":"https://yandex.com.tr/search","tld":"com.tr","suggestParams":{"srv":"serp_com_tr_desktop","wiz":"TrWth","yu":"6586380651757341476","lr":213,"uil":"tr","fact":1,"v":4,"use_verified":1,"safeclick":1,"skip_clickdaemon_host":1,"rich_nav":1,"verified_nav":1,"rich_phone":1,"use_favicon":1,"nav_favicon":1,"mt_wizard":1,"history":1,"nav_text":1,"maybe_ads":1,"icon":1,"hl":1,"n":10,"portal":1,"platform":"desktop","mob":0,"extend_fw":1,"suggest_entity_desktop":"1","entity_enrichment":"1","entity_max_count":"5"},"disableWebSuggest":false},"context":{"query":"","reqid":"1757341570353502-13858596513596077065-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-59-BAL","lr":"213","aliceDeeplink":"{\"text\":\"\"}"},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"mr1w01-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header"},"mr11":{"state":{"links":[{"id":"main","url":"/yacevap/","title":"Ana Sayfa","target":"_self"},{"id":"technologies","url":"/yacevap/c/teknoloji","title":"Teknoloji","target":"_self"},{"id":"psychology-and-relationships","url":"/yacevap/c/psikoloji-ve-iliskiler","title":"Psikoloji ve İlişkiler","target":"_self"},{"id":"science-and-education","url":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","title":"Bilim ve Eğitim","target":"_self"},{"id":"food","url":"/yacevap/c/yemek","title":"Yemek","target":"_self"},{"id":"culture-and-art","url":"/yacevap/c/kultur-ve-sanat","title":"Kültür ve Sanat","target":"_self"},{"id":"tv-and-films","url":"/yacevap/c/filmler-ve-diziler","title":"Filmler ve Diziler","target":"_self"},{"id":"economics-and-finance","url":"/yacevap/c/ekonomi-ve-finans","title":"Ekonomi ve Finans","target":"_self"},{"id":"games","url":"/yacevap/c/oyun","title":"Oyun","target":"_self"},{"id":"sport","url":"/yacevap/c/spor","title":"Spor","target":"_self"},{"id":"beauty-and-style","url":"/yacevap/c/guzellik-ve-moda","title":"Güzellik ve Moda","target":"_self"},{"id":"useful-tips","url":"/yacevap/c/faydali-ipuclari","title":"Faydalı İpuçları","target":"_self"},{"id":"auto","url":"/yacevap/c/otomobil","title":"Otomobil","target":"_self"},{"id":"law","url":"/yacevap/c/hukuk","title":"Hukuk","target":"_self"},{"id":"travel","url":"/yacevap/c/seyahat","title":"Seyahat","target":"_self"},{"id":"animals-and-nature","url":"/yacevap/c/hayvanlar-ve-doga","title":"Hayvanlar ve doğa","target":"_self"},{"id":"health","url":"/yacevap/c/saglik","title":"Sağlık","target":"_self"},{"id":"other","url":"/yacevap/c/diger","title":"Diğer","target":"_self"}],"activeLinkId":"science-and-education","title":"Kategoriler","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"mr1w02-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"header-categories"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"header-categories"},"mr12":{"state":{"tld":"com.tr","markdown":"**Meşşailer ve İşrakiler arasındaki temel fark, bilgi edinme yöntemleri ve felsefî yaklaşımlarıdır.**\n\n**Meşşailer**, Aristoteles'in yöntemi çerçevesinde nazar ve burhan yöntemlerini kullanarak hakikate ulaşıldığını savunurlar [```1```](https://1000kitap.com/messaiye-ve-israkiye--6237879)[```3```](https://www.risalehaber.com/israkiyye-ve-mesaiyyeii-13362yy.htm). Onlar için akıl yürütme ve istidlal, bilginin temel kaynağıdır [```2```](https://islamansiklopedisi.org.tr/israkiyye).\n\n**İşrakiler** ise mistik tecrübe, sezgi ve keşf yoluyla bilgiye ulaşılabileceğini öne sürerler [```2```](https://islamansiklopedisi.org.tr/israkiyye)[```3```](https://www.risalehaber.com/israkiyye-ve-mesaiyyeii-13362yy.htm). Varlık düşüncesinin merkeze alındığı bu yaklaşımda, ilâhî nurların tecellisiyle insan nefsinin kemale ermesi amaçlanır [```2```](https://islamansiklopedisi.org.tr/israkiyye).","sources":[{"sourceId":1,"url":"https://1000kitap.com/messaiye-ve-israkiye--6237879","title":"Meşşaiye ve İşrakiye - 1000Kitap","shownUrl":"https://1000kitap.com/messaiye-ve-israkiye--6237879","rel":"nofollow"},{"sourceId":2,"url":"https://islamansiklopedisi.org.tr/israkiyye","title":"İŞRÂKIYYE - TDV İslâm Ansiklopedisi","shownUrl":"https://islamansiklopedisi.org.tr/israkiyye","rel":"nofollow"},{"sourceId":3,"url":"https://www.risalehaber.com/israkiyye-ve-mesaiyyeii-13362yy.htm","title":"İşrakiyye ve Meşaiyye(II) - İbrahim KAYGUSUZ","shownUrl":"https://www.risalehaber.com/israkiyye-ve-mesaiyyeii-13362yy.htm","rel":"nofollow"},{"sourceId":4,"url":"https://sorularlarisale.com/mesaiyyun-ile-israkiyyun-arasindaki-fark-nedir-eski-hukemanin-israkiyyun-kismi-kimlerdir-ukul-u-asere-ve-erbabul-enva-ne","title":"Meşaiyyun ile İşrakiyyun Arasındaki Fark Nedir?","shownUrl":"https://sorularlarisale.com/mesaiyyun-ile-israkiyyun-arasindaki-fark-nedir-eski-hukemanin-israkiyyun-kismi-kimlerdir-ukul-u-asere-ve-erbabul-enva-ne","rel":"nofollow"},{"sourceId":5,"url":"https://marife.org/tr/download/article-file/493583","title":"Marife.2016_2.ULUÇ.2","shownUrl":"https://marife.org/tr/download/article-file/493583","rel":"nofollow"}],"isHermione":false,"headerProps":{"header":"Meşşailer ve İşrakiler arasındaki fark nedir?","homeUrl":"/yacevap/","categoryUrl":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim","categoryTitle":"Bilim ve Eğitim","canUseNativeShare":false,"tags":[{"href":"/yacevap/t/felsefe","text":"Felsefe"},{"href":"/yacevap/t/bilgiteorisi","text":"BilgiTeorisi"}],"extralinksItems":[{"variant":"reportFeedback","reportFeedback":{"feature":"YazekaAnswers","title":"Bu yanıtta yanlış olan ne?","checkBoxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]}}]},"suggestProps":{"suggestItems":[{"id":0,"text":"Meşşailerin bilgi edinme yöntemleri nelerdir?","url":"/search?text=Me%C5%9F%C5%9Failerin+bilgi+edinme+y%C3%B6ntemleri&promo=force_neuro"},{"id":1,"text":"İlahi nurların tecellisi İşrakilerde neyi ifade eder?","url":"/search?text=%C4%B0%C5%9Frakilerde+ilahi+nurlar%C4%B1n+tecellisi&promo=force_neuro"},{"id":2,"text":"Aristoteles'in yöntemi Meşşailerde nasıl uygulanır?","url":"/search?text=Aristoteles%27in+y%C3%B6ntemi+Me%C5%9F%C5%9Failerde+nas%C4%B1l+uygulan%C4%B1r%3F&promo=force_neuro"},{"id":-1,"url":"/search?text=Me%C5%9F%C5%9Failer+ve+%C4%B0%C5%9Frakiler+aras%C4%B1ndaki+fark+nedir%3F&promo=force_neuro","text":"Daha fazla bilgi"}]},"feedbackProps":{"feature":"YazekaAnswers","baseProps":{"metaFields":{"yandexuid":"6586380651757341476","reqid":"1757341570353502-13858596513596077065-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-59-BAL"}},"positiveCheckboxLabels":[{"value":"Yanıtı çok beğendim"},{"value":"Yanıtta gerekli bilgiler var"},{"value":"Kolay anlaşılır"},{"value":"Diğer"}],"negativeCheckboxLabels":[{"value":"Uygunsuz veya aşağılayıcı yanıt"},{"value":"Soruma yanıt verilmedi"},{"value":"Bilgi hataları var"},{"value":"Bilgi yetersiz"},{"value":"Bilgi güncel değil"},{"value":"Görüntüleme hataları"},{"value":"Yanıtta kullanılan kaynaklar güvenilir değil"},{"value":"Bu soru için yanıt gerekmiyor"},{"value":"Diğer"}]},"dialogStoreProps":{"baseUrl":"","baseUrlWs":""},"globalStoreProps":{"imageBackendUrl":"https://yandex.com.tr/images-apphost/image-download?cbird=171","query":"","retina":false,"avatarId":"0","isHermione":false,"isMacOS":false,"tld":"com.tr","isEmbeddedFuturis":false,"isLoggedIn":false,"brand":"yazeka","reqId":"1757341570353502-13858596513596077065-balancer-l7leveler-kubr-yp-klg-59-BAL","device":{"isIOS":false,"platform":"desktop"}},"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"mr1w03-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"question"},"mr13":{"state":{"relatedMaterials":[{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2428168?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tidsad.com/index.jsp%3fmod=makale_tr_ozet&makale_id=30646?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://iupress.istanbul.edu.tr/tr/journal/itd/article/kutbuddin-sirazinin-israki-felsefesinde-messai-gelenegin-yeri?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.aktiffelsefeadana.org/islam-felsefesi/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.kitaphaber.com.tr/israkilik-hakkinda-kisa-bir-degini-k3216.html?size=16&stub=1"],"header":"Meşşâî ve İşrâkî felsefe nedir?","teaser":"Meşşâîlik, İslam felsefesi içinde, Aristo felsefesinin İslam düşüncesine entegre edilmesiyle ortaya çıkmış bir rasyonalist felsefe eğilimidir. İşrâkîlik ise 12. yüzyılda Şihâbeddin es-Sühreverdî tarafından kurumsallaştırılan bir düşünce okuludur. Şîrâzî'nin felsefesi, hem İşrâkîlik hem de Meşşâîlik unsurlarını içerir.","href":"/yacevap/c/diger/q/messai-ve-israki-felsefe-nedir-805854856","tags":[{"href":"/yacevap/t/felsefe","text":"Felsefe"},{"href":"/yacevap/t/islamfelsefesi","text":"İslamFelsefesi"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://sorularlarisale.com/osmanlica-ve-dini-terimler-lugati%3fkelime=me%C5%9F%C5%9Fai?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://anabilgi.anadolu.edu.tr/%3fcontentId=98116?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://normalsozluk.com/b/messaiye--80538?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkcebilgi.com/me%C5%9F%C5%9Fai_felsefe_ak%C4%B1m%C4%B1?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://nurpedia.org/wiki/Me%C5%9F%C5%9Faiyye?size=16&stub=1"],"header":"Meşşai ne demek?","teaser":"Meşşai kelimesi, Aristo'nun felsefe ve bilim anlayışını temel alan Müslüman filozoflara verilen isimdir. Bu terim, derslerini gezerek veren ve vahye tâbi olmayan, sadece akıl ve fikir ile hakikati bulmaya çalışan kişileri ifade etmek için de kullanılır.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/messai-ne-demek-1905410853","tags":[{"href":"/yacevap/t/felsefe","text":"Felsefe"},{"href":"/yacevap/t/tarih","text":"Tarih"}]},{"favicons":["https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.frmtr.com/felsefe-psikoloji-sosyoloji/8019538-islam-felsefesinde-messailik-akimi-nedir-ne-degildir-nasildir.html?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/messailik?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://www.turkcebilgi.com/me%C5%9F%C5%9Fai_felsefe_ak%C4%B1m%C4%B1?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://birsanatbirkitap.com/felsefe/filozoflar/islam-filozoflari/?size=16&stub=1","https://favicon.yandex.net/favicon/v2/https://tr.wikipedia.org/wiki/Me%C5%9F%C5%9Fa%C3%AElik?size=16&stub=1"],"header":"Meşşailik hangi filozofa aittir?","teaser":"Meşşâîlik (Meşşailik), İslam filozoflarına ait bir felsefi akımdır. Bu akımın kurucusu olarak Kindî (801-873) kabul edilir. Meşşâîlik, Aristoteles'in öğretilerine dayanır ve bu nedenle \"Aristoculuk\" olarak da bilinir.","href":"/yacevap/c/bilim-ve-egitim/q/messailik-hangi-filozofa-aittir-2149664536","tags":[{"href":"/yacevap/t/felsefe","text":"Felsefe"},{"href":"/yacevap/t/aristoteles","text":"Aristoteles"}]}],"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"mr1w04-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"related"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"related"},"mr14":{"state":{"tld":"com.tr","isIos":false,"isQuestionPage":true,"baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"mr1w05-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"ask_question"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"ask_question"},"mr15":{"state":{"generalLinks":[{"id":"privacy-policy","text":"Gizlilik politikası","url":"https://yandex.com.tr/legal/privacy_policy/"},{"id":"terms-of-service","text":"Kullanıcı sözleşmesi","url":"https://yandex.com.tr/legal/tos/"},{"id":"report-error","text":"Hata bildir","url":"https://forms.yandex.com.tr/surveys/13748122.01a6645a1ef15703c9b82a7b6c521932ddc0e3f7/"},{"id":"about-company","text":"Şirket hakkında","url":"https://yandex.com.tr/project/portal/contacts/"}],"copyright":{"url":"https://yandex.com.tr","currentYear":2025},"socialLinks":[{"url":"https://www.tiktok.com/@yandex.turkiye","type":"tiktok","title":"TikTok"},{"url":"https://www.youtube.com/@YandexTurkiye","type":"youtube","title":"Youtube"},{"url":"https://www.facebook.com/YandexComTr","type":"facebook","title":"Facebook"},{"url":"https://www.instagram.com/yandex__turkiye/","type":"instagram","title":"Instagram"},{"url":"https://x.com/yndxturkiye","type":"x","title":"X"}],"categoriesLink":[],"disclaimer":"Seçili sitelerdeki metinlere göre Yazeka tarafından oluşturulan yanıtlardır. Hatalar içerebilir. Önemli bilgileri kontrol ediniz.","baobab":{"parentNode":{"context":{"genInfo":{"prefix":"mr1w06-0-1"},"ui":"desktop","service":"neurolib","fast":{"name":"neuro_library","subtype":"footer"}}}}},"type":"neuro_library","subtype":"footer"}}