Mikrobiyal hücre yapısı ve işlevi şu şekilde özetlenebilir: Yapı: Tüm hücreler, sıvı bir matriks ile doludur ve temel olarak lipit ve proteinden oluşmuş sitoplazmik zar ile çevrilidir. Hücreler, ribozomlar ve kalıtsal materyal olarak DNA bulundururlar. Hücre duvarı (çeper), fimbria, pili, kapsül, inklüzyon cisimleri, gaz vezikülleri, kist ve spor gibi yapılar da bulunabilir. İşlev: Mikrobiyal hücreler, enerji üretimi, gelişme ve çoğalma gibi tüm yaşamsal işlevleri bağımsız olarak yerine getirebilir. Hücresel metabolizma ve büyüme hızlıdır. Bazı hücreler, aşırı sıcak, kuraklık veya besin eksikliği sırasında endospor adı verilen bir yapı oluşturabilir. Mikrobiyal hücreler, bakterilerden arkelere, protozoalardan mantarlara kadar çeşitli organizmaları içerir.
