Ölçüt ve değişken kavramları ölçme ve değerlendirme alanında farklı anlamlar taşır: 1. Ölçüt: Ölçümlerin başarılı veya başarısız olarak değerlendirilmesini sağlayan kriterlerdir. İki tür ölçüt vardır: - Mutlak ölçüt: Önceden belirlenmiş, değişmez bir kriterdir. - Bağıl ölçüt: Ölçme sonuçlarına göre sonradan belirlenen bir kriterdir. 2. Değişken: Bir durumdan diğerine farklı değerler alabilen özelliklerdir. Değişkenler dört ana kategoriye ayrılır: - Nicel değişken: Sayılarla ifade edilen ve bir büyüklük gösteren değişkenlerdir (örneğin, boy uzunluğu, ağırlık). - Nitel değişken: Sembollerle veya sıfatlarla ifade edilebilen değişkenlerdir (örneğin, cinsiyet, milliyet). - Sürekli değişken: İki değeri arasında sınırsız sayıda değer alabilen değişkenlerdir (örneğin, uzunluk). - Süreksiz değişken: İki değeri arasına sınırlı sayıda değer alan değişkenlerdir (örneğin, cinsiyet).