Değişkenler, farklı kriterlere göre çeşitli şekillerde ayrılabilir: Nicel ve Nitel Değişkenler: Nicel değişkenler, sayı ve miktar olarak açıklanabilen özelliklerdir. Nitel değişkenler, sınıflandırılan özelliklerdir. Sürekli ve Süreksiz (Kesikli/Kategorik) Değişkenler: Sürekli değişkenler, iki ölçüm arasında sonsuz sayıda değer alabilir. Süreksiz (kesikli) değişkenler, sınırlı sayıda değer alabilen değişkenlerdir. Bağımlı ve Bağımsız Değişkenler: Bağımsız değişkenler, araştırmacının etkisini test etmek istediği değişkendir. Bağımlı değişkenler, bağımsız değişkenin etkisi incelenen değişkendir. Manipüle Edilmiş, Seçilmiş, Düzenleyici ve Dışsal (Kontrol) Bağımsız Değişkenler: Manipüle edilmiş değişkenler, araştırmacının müdahale ettiği değişkenlerdir. Seçilmiş değişkenler, araştırmacının değiştirmediği, sadece etkisini izlediği değişkenlerdir. Düzenleyici değişkenler, bağımlı değişkenle bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi etkileyen değişkenlerdir. Dışsal (kontrol) değişkenler, bağımlı değişkenle ilişkisi olan ancak etkisi test edilmeyen değişkenlerdir.