Aydınlanma, insanın kendi aklıyla ergin olmama durumundan kurtulup, aklını bir başkasının kılavuzluğuna başvurmaksızın kullanabilmesi anlamına gelir 4. Diyalektik ise, tartışılmış bir şekilde tezden senteze geçmiş, farkında olunmadan tekrar tartışıldığında aynı soru ve varsayımsal cevaplara ulaşılacak kavram değerlerine verilen genel addır 1.

Aydınlanmanın diyalektiği ise, Frankfurt Okulu filozofları Max Horkheimer ve Theodor W. Adorno tarafından yazılan bir felsefe ve toplumsal eleştiri eseridir 2. Bu eserde, aydınlanmanın başarısızlığının köklerinin biçimsel ve araçsal aklın birliğinde olduğu tezi ortaya atılmıştır 2. Yazarlar, aydınlanmanın kendini korumayı ve tahakküm kurmayı amaçlayan bir rasyonelliğin sonucu olarak mitolojiye geri döndüğünü savunmuşlardır 23.