Buradasın

Bilim, İlim ve Din Üzerine Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın ile Sohbet

youtube.com/watch?v=KA7-RpBfaX4

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

VTV'nin "Asıl Mesele" programında sunucu, beyin cerrahı, müzisyen, filozof, düşünür, hattat, şair ve yazar Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın ile bir sohbet gerçekleştiriyor. Konuşmacı, 300'den fazla araştırma ve 300'den fazla kitap yazarı olarak tanıtılıyor.
Programda bilim ve ilim kavramları arasındaki farklar, İslam dünyasının bilimsel yükselişi ve düşüşü, Kur'an-ı Kerim'in bilimsel bakış açısı ve bilim insanlarının çalışmaları ele alınıyor. Konuşmacı, bilimin değişken ve ayıklanabilir olduğunu, ilimin ise doğrunun peşindeki, lineer ve geri dönüşü olmayan bir süreç olduğunu vurgulayarak, İslam dünyasının 11. yüzyıldan sonra bilimsel bir fetret devrine girdiğini anlatıyor.
Sohbette ayrıca Kur'an'dan çeşitli ayetler alıntılanarak İslam'ın bilimsel yaklaşımları açıklanıyor, Hypatia, El-Kindi, İbni Sina gibi İslam dünyasındaki önemli bilim insanlarının keşifleri ve katkıları anlatılıyor. Konuşmacı, günümüzdeki Türk üniversitelerinin bilimsel üretim seviyesini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirirken, gençlere yönelik olarak zeki çocuklarının temel bilimlere yönlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.

00:08Programın Konuğu ve Temel Sorular: Program, Prof. Dr. İsmail Akaydın'ı konuk ediyor ve bilim, ilim ve din arasındaki ilişkileri ele alıyor.
Konuşmacı, bilim ve ilim kavramlarının aynı olup olmadığını sorguluyor.
Din kavramı, semavi ve semavi olmayan dinleri kapsayan geniş bir şemsiye olarak tanımlanıyor.
01:40Din, Bilim ve Mitoloji İlişkisi: Hz. Adem'den günümüze kadar dinlerin bilime önem verdiğini vurguluyor.
Mitoloji, bilim ve din arasında bir ilişki olduğunu belirtiyor.
Kabil ve Habil hadisesi, Osiris ve Set mitolojisi gibi örneklere dayanarak, mitolojinin dinlere aktarıldığını ve bunların birbirini etkilediğini ifade ediyor.
03:09İslam ve Dinler Arası Benzerlikler: İslam'ın Hz. Adem, Musa, İsa ve Muhammed'e gelen tek din olduğunu, Kur'an-ı Kerim'de de belirtildiğini söylüyor.
Semavi olmayan dinlerde de tek yaratıcılı dinlerin hakim olduğunu, çift yaratıcı olmayan farklı tanrı isimlerinin bulunduğunu belirtiyor.
Ahuramazda, Aeste ve Mecusi gibi dinlerde de Mirac hikayesinin bulunduğunu, dinlerin birbirine çok benzer olduğunu vurguluyor.
04:06Müzik ve Din İlişkisi: Müzikin dini olmayan bir türü olmadığını, temelinde ilahi bir kavramın bulunduğunu belirtiyor.
Notaların tanrısal isim taşıdığını, Do'nun "domins" (tanrı) anlamına geldiğini açıklıyor.
Re, Mi, Fa, Sol, La ve Si notalarının sırasıyla Mira (mucize), Familya (gezegen), Solis (güneş), Laktavia (samanyolu) ve Side ya (asuman) anlamına geldiğini anlatıyor.
07:40Bilim ve İlim Farkı: Bilimin ondülan (değişken) olduğunu, bugün doğru olanın yarın yanlış olabileceği ve ayıklanabilir bir kavram olduğunu belirtiyor.
İlimin lineer (düz çizgi tarzında) olduğunu, geri dönüş olmayan ve hakikat peşinde olduğunu açıklıyor.
Hakikatle doğru arasındaki ilişkiyi bilimle ilim arasındaki ilişkiyle eşleştirmektedir.
08:29Bilimin Özellikleri: Bilim, belirli metotlar, yöntemler ve aletler kullanılarak yapılan çalışmalardır ve sonuçları doğrulanabilir olmalıdır.
Bilimsel çalışmalarda, aynı metot ve aletlerle yapılan tekrarlamalar aynı sonuçları vermelidir.
Bilimde dogma ve nas delil değildir, matematiksel ve istatistiksel verilere dayanır.
10:14Bilimin Güncel Şartlara Göre Değişkenliği: Bilimde yarının dikkate alınarak güncel refah ön planda tutulur ve toplumsal ihtiyaçlara göre değişir.
Moderna, Biontech ve Sinovac aşısı gibi pandemi durumunda acil kullanım izni verilen tedaviler, uzun vadede sonuçları bilinmeyen güncel ihtiyaçlara yönelik çözümlerdir.
Bilimsel çalışmalar uzun vadede değerlendirildiğinde değişiklikler gösterebilir, örneğin beyin anevrizma cerrahisinde kullanılan tekniklerin uzun vadeli sonuçları farklılık göstermiştir.
12:16Bilim ve İlim Arasındaki Fark: Bilim güncel şartlara göre değişkenlik gösterirken, ilimde temel prensipler değişmezdir.
Semavi dinlerde (İslam, Hristiyanlık, Yahudilik) temel prensipler aynıdır: Cennet, cehennem, meleklerin varlığı ve hırsızlık, zina, yalan konuşmak, adam öldürmenin günah olması.
Bilim güncellenebilirken, ilimde içtihat kapısı kapanmaz.
15:08Peygamberler ve Bilim: Din bilimde doğmuştur ve peygamberler bilim insanlarıdır.
Sokrat, Eflatun ve Aristo gibi düşünürlerin peygamber olma ihtimali vardır.
Kur'an-ı Kerim'de ismi geçmeyen peygamberler de vardır ve İslam literatüründe binlerce peygamber gelmiş geçmiş olduğu rivayet edilir.
17:31Ütopya ve İstikbali Şekillendirme: Ütopya istikbali şekillendirmektir, sadece tahmin etmek değildir.
İnsan olmanın görevi istikbali şekillendirmektir ve insan devleti istemektedir.
Amerika'da Washington Komitesi gibi en az elli, en çok ikiyüz yıllık planlar yaparak istikbali şekillendiren kurumlar vardır.
19:13Ütopya ve İnsanlık: Tarihteki ilk ütopya kitabını Eflatun yazmış, ikincisi Farabi'nin kitabı, üçüncüsü ise Nizamülmülk'ün Siyasetnamesi'dir.
İnsanı insan yapan düşünme, felsefe ve akıldır; bu, hayvanlardan ayıran özelliklerdir.
Müslüman olmak ve insan olmak birbirine bağlıdır, çünkü hayata her canlıın bir mecburiyeti vardır.
21:30Amel-i Salih Kavramı: Her insanın bir ütopyası olması gerekir; bu, İslam'ın emri olduğu gibi, her insanın bu aleme gelmesinin bir gayesi vardır.
Amel-i salih, hayata katkı sağlayan iş demektir; bu kavram tesbih çekmek veya namaz kılmak gibi kişisel ibadetlerden farklıdır.
Kur'an'da "en iyi amel-i salih" olarak topluma katkı sağlayan kişilere vurgu yapılmaktadır.
25:17Bilim Adamları ve Amel-i Salih: Amel-i salih topluma katkı sağlamaktır; bu nedenle Eflatun, Arşimet, Aristoteles gibi kişiler amel-i salih yapmışlardır.
Arşimet, milattan önce 300'lü yıllarda pi sayısını bulmuş ve büyük aynalar kullanarak düşman gemilerini yakmaya çalışmıştır.
Agnosia adında bir kadın, milattan önce 300'lü yıllarda hekimlik mesleğinde kadınların yerini sağlamıştır.
27:49Tarihteki Kadın Bilim insanları: Tarihteki ilk hekim kadın, erkek kılığına girerek İskenderiye Tıp Okulu'nu bitirmiş ve hekimliğini sürdürüyormuş.
Bir gün Atina'da doğum yapan bir kadına müdahale etmek istemiş, kendisinin kadın olduğunu göstererek müdahale etmiş ve kadını kurtarmış.
Mahkemede idama mahkum edilmiş, ancak hakimin karısı itiraz ederek sadece kadınlara bakmak üzere hekimlik hakkı verilmiş.
29:21Bilim ve Din İlişkisi: Din hep bilimi desteklemiştir, ancak günümüzde bazı kesimler dinle bilimi karşı karşıya çatıştırıyor.
Pi sayısı, Newton, Descartes gibi bilim insanlarının katkıları olmadan bugün ne halde olurduk diye düşünülmelidir.
1105 yılında Gazali'nin ölümü, İslam dünyasında bilimin gerilemesine neden olmuştur.
31:00İslam Bilim İnsanları: Halife Me'mun zamanında Bağdat'ta 18 üniversite kurulmuş, El-Kindi gibi bilim insanları yetiştirmiştir.
El-Kindi, medcezir hadisesini ilk bulan bilim insanı olmasına rağmen aforoz edilmiş ve cenazesini dört kişiyle defnedirmiştir.
İbnu'l-Haysem, optik sistemi ve güneş ışığının kırılmasını keşfetmiş, Cabir bin Hayyan ise atomun parçalanabileceğini ilk söyleyen bilim insanıdır.
33:16Bilim Tarihi ve Kuantum Fiziği: Sid bin Ali, sinüs, kosinüs ve tanjant hesaplamalarını yapmış, aynı zamanda Harran Üniversitesi'nin rektörüdür.
İmam-ı Rabbani, madde diye bir şey olmadığını söylemiş, bu kuantum fiziğinde atomun %98'inin boş olduğunu göstermektedir.
Kuantum fiziğinde atomun %98'i boş, %2'si de şüpheli olarak bilinmektedir.
36:47Bilim Terimleri ve İslam'ın Katkıları: Ömer Hayyam, matematiksel kurallar geliştirmiş, El-Harezmi ise "algoritma" kelimesinin kökenidir.
El-Cezeri, günümüzde ameliyatlarda kullanılan aletlerin %80'ini bulmuştur.
Bilim dallarına "kürsü" denmesi, camide vaizin vaaz ettiği yerden gelmektedir, çünkü eskiden eğitimler camilerde yapılırdı.
39:27Bilim ve Tercüme Geçmişi: Halife Me'mun Beytül Hikme'yi kurarken Batı'daki bütün kitapları tercüme ettiriyor ve mütercimlere kitapların ağırlığınca altın veriyor.
1100'lü yıllarda Haçlılar geldiğinde de aynı metodu uyguluyorlar, Arapça kitapları Latince'ye tercüme ediyorlar ve ağırlığınca altın veriyorlardı.
Toledo ve Trabzon gibi tercüme merkezleri vardı.
40:28İslam Biliminin Merkezleri: O zamana kadar bütün bilim Doğu'da, Maveraünnehir (Ama Derya, Siride, Seyhun ve Ceyhun arası, Buhara-Semerkant arası) bölgesindeydi.
Buhara'da İmam Buhari, Semerkant'ta Rasathanesi'nin en meşhur olduğu ve Uluğ Bey gibi büyük ilim merkezi vardı.
İslam'ın kuvveti Semerkant ve Buhara'dan geçiyordu.
41:37Timur ve Türk İmparatorluğu: Konuşmacı, Timur'un hatalı bir şekilde "aksak Timur" veya "topal Timur" olarak anıldığını belirtiyor.
Ankara Savaşı'nda Timur, binlerce kilometre yol üzerinde Türk askerlerini esir alarak Semerkant'a götürüyor.
Timur, Yıldırım Beyazıt'ın esirlerini serbest bırakmak için Ali Alauddin Erdebili'ye gidiyor.
43:00Timur ve Abdulkadir Meragi: Ali Alauddin Erdebili, Timur'un hocası aynı zamanda Abdulkadir Meragi'nin de hocasıydı.
Abdulkadir Meragi, Timur'un oğlunun hocalığını yapıyor, oğlunun haşarlığı sebebiyle idam edilecekken Kur'an-ı Kerim okuyarak affediliyor.
Timur, Türk esirlerini serbest bırakıyor.
45:01Bilim ve İctihatın Kapanışı: Haçlılar geldiğinde "siz bilimle uğraşmayın, tekke ve zaviyelerde devam edin" dediler.
1246'da Albert Magnus aynı zamanda içtihadı da kapandığı tarihtir.
150'de Halife Mansur tarafından İmam-ı Azam idam edildi ve "artık içtihat kapısı kapanmıştır" denildi.
46:04İslam Biliminin Dönüşümü: Eski ilim adamları polimat insanlardı; hem müzisyen, hem matematikyen, hem astronom, hem doktor, hem filozof.
1000 yıldır İslam alemi uyuyor ve günümüzde insanlar sadece bir alanla yetiniyor.
Günümüzde "copy paste" yapılmış, kendi fikirler yerine eski yorumları nakletmekle yetiniyorlar.
47:35İslam Bilim ve İlimin Tarihsel Gelişimi: İslam dünyasında eski zamanlarda insanlar her alanda kendilerini yetiştirmişlerdi; örneğin Farabi aynı zamanda müzisyen, doktor, filozof ve müfessirdi.
Günümüzde içtihat kapısı kapatılmış durumda ve İslam bilimi dar bir çerçeveye sokulmuştur.
Bin 'li yıllardan sonra İslam alemi bir fetret devrine girmiş, modern bilimlerde ilerleme kaydedememiştir.
56:30Bilim ve İlimin Farkı: Bilim ondülan (değişken) bir kavramdır; bugün doğru olan yarın yanlış olabilir ve bilim ayıklanabilir.
İlim ise lineer (düz çizgi tarzında) ve geri dönüşü olmayan bir kavramdır, hakikat ve aşk peşindedir.
Bilimle ilim arasındaki ilişki, doğru ile hakikat arasındaki ilişki gibidir.
52:59Müzik ve İslam: Müzik dini bir kavramdır ve dini olmayan hiçbir müzik türü yoktur.
Müzik notaları (do, re, mi, fa, sol, la, si) tanrısal isim taşır ve her biri farklı evren unsurlarını temsil eder.
Abdüsselam, Nobel Ödülü'nü alırken Kur'an-ı Kerim'den ayet okumuş ve bu ayetin fizik çalışmasını etkilediğini belirtmiştir.
59:54Programın Tanıtımı ve Konunun Açıklanması: Programda Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın, bilim insanı, beyin cerrahı, müzisyen, hattat, filozof, şair, yazar ve düşünür olarak konuk olarak yer alıyor.
Program, din, bilim ve ilim ilişkisini ele alıyor ve "Din bilime karşı mı?", "Bilimle ilim aynı şey mi?" ve "Doğru ve hakikat aynı şey mi?" sorularını ele alıyor.
İçtihat kapısının kapanıp kalmadığı konusu tartışılıyor ve bir bilim insanı olarak kapanmaması gerektiği vurgulanıyor.
1:01:12Kur'an-ı Kerim'in Bilime Bakışı: Kur'an-ı Kerim'in bilime bakış açısından incelendiğinde, Kur'an'ın tüm ayetlerinin ilim, düşünme ve bilim üzerine olduğu belirtiliyor.
Biruni, kendisini bilim adamı yapanın Ali İmran Suresi'nin 191. ayeti olduğunu söylemiş, ancak konuşmacı, Kur'an'ın bilimden bahsetmeyen hiçbir ayetini görmediğini ifade ediyor.
Batılıların "tekke ve zaviyeler kapanın, ruhunuzu geliştirin" diyerek Müslümanları bilimden uzaklaştırdıkları iddia ediliyor.
1:03:20Tasavvuf ve Bilim İlişkisi: Tasavvufun İslam'ın bir düşünce tarzı olduğu, ancak tarikatlarda bilimden uzak kalmakta olduğu belirtiliyor.
Tarikatlarda "fa'lem ennehu la ilahe illallah" (önce öğren, önce bil, sonra la ilahe illallah) ile zikir başladığı, ancak hiçbirinin bilimde ilerlemediği vurgulanıyor.
Bilim bilinmeden Kur'an'ın ayetleri bağdaştırılamayacağı ifade ediliyor.
1:05:00Fatih Sultan Mehmet ve Bilim: Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'a fethedildiğinde bir rasathaneyi kurduğu, ancak halkın "teleskopla meleklerin bacaklarına bakıyor" diye eleştirdiği anlatılıyor.
Fatih'in Sarı Lütfi adında bir kütüphanesi olduğu ve 1492-1493 yıllarında Eminönü'nde idam edildiği belirtiliyor.
İstanbul Üniversitesi'nin temeli 1453 yılında atıldığı ve Fatih'in kütüphane kurduğu, hocalar ve öğrenci odaları yaptırdığı, kendi parasıyla bunları yaptığını ifade ediyor.
1:06:16Fatih'in Bilimsel Yolculuğu: Fatih'in yedi lisan bildiği ve İtalyanca konuşup yazdığı kaydediliyor.
Fatih'in medresede müderrislik (hocalık) için imtihanı kazanamadığı, ancak öğrenci imtihanına girerek mollalık (talebe) olarak kabul edildiği anlatılıyor.
Aynı dönemde Can Ha Prag Üniversitesi'nin rektörü olarak görev yapmış ve kiliseye "bu yaptıklarınız kepazeliktir" demiş, bu nedenle yakılmış.
1:08:32Batı'nın Aydınlanma Çağının Başlangıcı: Batı'nın 1600'lü yıllara kadar karanlık çağın içinde olduğu, papa'nın kedileri şeytan olarak tanıması ve veba salgınına yol açması belirtiliyor.
Galileo Galilei'nin idama mahkum edildiği, ancak 1642'de Newton'un doğumu ve Galileo'nun ölümü ile birlikte aydınlanma çağı başladığı vurgulanıyor.
Doğu'nun batı'yı aydınlatması, ancak 1100'lü yıllara kadar modern bilimlerde ilerleme kaydedilmediği ifade ediliyor.
1:10:43Bilimsel Çalışmaların Kaybedilmesi: Mimar Sinan'ın mimarlıkta başarılı olduğu ancak yazmadığı, bilimsel çalışmaların kaybedildiği belirtiliyor.
Doğu'da bilimsel çalışmaların yazılmasına ve kopya edilmesine önem verilmediği, bu nedenle tecrübelerin kaybedildiği vurgulanıyor.
İslam'ın mürekkebi, Allah'ın dinini yaymak için savaşa gidip şehit olanların kanından daha hayırlı olduğu, Peygamber'in "ve lemidadn macera min ekrem ulemai hayrun min dubai şuhedayı fi sebilillah" sözüyle ifade ediliyor.
1:11:19İslam'ın Değerlerini Vurgulama: Konuşmacı, İslam'ın değerlerini vurgulamak için peygamberin "Allah'ın dinini yaymak için şehit olanların kanından, alemin kaleminden boşalan mürekkep daha hayırlıdır" sözünü aktarıyor.
Kur'an'da Nisa Suresi 58. ayette "ve idea hakemtün beynin nasi fehkumu bilali" (ehliyetli olana verin) ve "adaletli olun" ifadeleri yer alıyor.
Enbiya Suresi 7. ayette "fes'elu ehlez zikri in kuntum la ta'lemun" (her şey bilmeyebilirsiniz) ifadesiyle bilgiye açıkgözlülük vurgulanıyor.
1:12:57Kur'an'ın Bilimsel Görüşleri: İsrâ Suresi 36. ayette "sakın ha" (cahilin peşinden gitmeyin, bir şey bilmeyene bir şey sormayın) uyarısı bulunuyor.
İsrâ Suresi 35. ayette "vezu bil kıssası müstakim" (matematikten şaşmayın, ölçüden şaşmayın, her şeyi doğru yapın) ifadesi yer alıyor.
Kamer Suresi 49. ayette "ve cealna kül ve külli şeyin bir kaderin" (her şeyi bir ölçü üzerine, bir miktar üzerine yarattık) ifadesiyle ölçü ve kader kavramları vurgulanıyor.
1:13:57Kur'an'ın Bilimsel Öngörüler: Günümüzde klonlama, firavun ve diğer önemli kişilerin canlandırılması gibi teknolojik gelişmeler yapılıyor.
Kur'an-ı Kerim'in Yasin Suresi 77-79. ayetlerinde ölmüş kemiklerin tekrar diriltileceği haber veriliyor.
Bugün DNA teknolojisiyle bir gen parçasından veya bir saç telinden kişinin bütün özelliklerini tespit etmek mümkün.
1:15:37Kur'an'ın Doğası ve Anlamı: Kur'an-ı Kerim bilim kitabı, ahiret kitabı veya cennet-cehennem kitabı değil, hayat kitabıdır ve günlük yaşamımıza her an karışır.
Kur'an'ın kendi içinde bir bağlantı sistemi, matematiği, ahengi, armonisi, estetiği ve balansı vardır.
Kur'an'da herkes için bir ışık vardır, ancak bunu görmek için onu anlamak gerekir.
1:16:36Kur'an'daki Bilimsel İpuçları: Kur'an'da İsa'nın yaratılışı, Adem'in yaratılışı gibidir denilir, bu da günümüzde erkeksiz bebek yapma imkanının Allah'ın yapamayacağına dair şüpheleri çözer.
Zebra balığındaki çalışmalar insanların yedek organlarıyla büyümesine yol açacak ve Kur'an'da "Biz canlı olan her şeyi sudan yarattık" ifadesi bu konuyu önceden belirtmiştir.
Kur'an'da "Biz arz ve semayı birbirine yapışık kıldık" ifadesi, 1970'li yıllarda Nobel Ödülü alanların idam teorisini önceden anlatmıştır.
1:18:14İnsan Olmanın Şartları: İnsan olmanın beş şartı vardır: tezekkür (geçmişi dikkate almak), tedebbür (geleceğe bakmak), teakkul (geçmiş ile gelecek arasında bağ kurmak), tefekkuh (problemlerin çözümünü bulmak) ve tefekkür (fikir üretmek).
Geçmişi dikkate almayıp geleceğe bakmazsanız bir gözünüzü, geçmişinizi tamamen unutursanız ise iki gözünüzü kaybedersiniz.
Allah insan olmayı emrediyor, insan olursanız zaten Müslümansınız.
1:19:33İnsanlığın Gelişmesi İçin Gerekliler: Türk milleti ve İslam alemi ayağa kalkmadığı sürece insanlık ve hayat ayağa kalkamaz.
Evrendeki hayata katkı sağlamak için ayağa kalkmak ve uykudan uyanmak gereklidir.
Günümüzde sadece günü kurtarma peşindeyiz, bir İslam rönesansı yaşamak durumundayız.
1:20:31Bilim Adamları ve Kur'an: Darwin'in "Türlerin Gelişimi" kitabının 428. sayfasında "Bu can, ilk cana Allah tarafından verilmiştir" denildiği belirtiliyor.
Günümüzde okumak yok, gevezelik, iftira ve dedikodu çok, televizyon programlarını izleyip kitap okumak yok.
Okumak sadece okumak değil, anlamak ve düşünmek demektir.
1:22:11Beyin ve Düşünme: Allah'ın ilk soracağı soru "Beynini niye kullanmadın?" olacaktır.
Beyin en büyük nimettir ve her beyin birbirinden farklıdır.
Tedbirsiz tevekkülden, icraatsız duadan ve suflilikten Allah'a sığınırız.
1:24:33Müslümanlık ve Tefekkür: Müslümanlık uyumak ve dinlenmekten ibaret değildir, beyin dinlendikçe yorulur.
Tefekkür fikir ve proje üretmektir, insanlar nasıl daha iyi aydınlanabilirler konusunda düşünmek gerekir.
Allah "hayrun nas menfenaz" diyerek insanlarin en hayırlısı olarak "ameli salih" (iyi amel yapan) kavramını kullanmıştır.
1:26:00İlmin Önemi: İnsan ilimle meşgul olduğu müddetçe şehit sayılıyor.
"Lameli feyza cahile" hadisinde, öğrenmek gayretinde olan asla kaybetmez, ancak "ben bu işi bittim" derse cahil olur.
İlmin sonu yoktur, bir derya gibidir ve Kur'an bunu emrediyor.
1:27:11Bilim ve Kur'an: Kur'an'da "Biz canlı olan her şeyi bir hücreden sudan yarattık" ifadesi, bugün bilimsel olarak hidrojen, oksijen ve karbon teorisine dayanır.
Matematik, fizik ve kimya bilmezseniz Kur'an'ı anlayamazsınız.
Kur'an'ın zaten kendisi bir mucizedir, Allah önce Tevrat'ı, sonra İncil'i göndermiş ancak insanlar onları bozmuştur.
1:30:40Namaz ve Tefekkür: Namaz Allah'ın yoklamasıdır, "Ya Rabbi" diyerek varlığını ve birliğini kabul etmek anlamına gelir.
Fatiha suresi, Allah'ın kendisinin karşısına gittiğinizde nasıl davranacağınıza dair bir protokol suresidir.
Tefekkür ve teheccüd işin ile kaimdir, Allah'ın size niçin yarattığını ve dünyaya niçin gönderdiğini düşünmek önemlidir.
1:32:14Vücudun ve Düşünce Hakkında: İnsan vücutunda seksen ila yüz trilyon hücre bulunur ve her hücrede altı milyar DNA vardır.
Madde olarak ışık hızını geçemeyiz, ancak düşünce hızının iki milyon sekizyüz bin kilometre bölü saniye olduğu tahmin ediliyor.
Kur'an insanlara hidayet olarak gelmiştir ve "insan" kavramı sadece Müslümanlar için değil, tüm canlılar için geçerlidir.
1:34:38Ekolojik Dengenin Önemi: Allah her canlıyı bir amaçla yaratmıştır, domuz haram olsa da Allah onu yaratmıştır.
Avustralya'da fareleri ortadan kaldırdıklarında çekirgeler ekinleri yedi, sonra fareler getirildiğinde ekinler kurtarıldı.
Allah ekolojik dengeliyor, her canlıya bir görevi vardır.
1:35:30Bilimin Amacı ve Hayvan Deneyleri: Bilimin amacı insanlığın ve hayatın refahını sağlamak, ancak bu süreçte hayvan deneyleri yapılmaktadır.
Konuşmacı, beyin cerrahı olarak yapılan araştırmaların sıçanlar, köpekler, fareler, tavşanlar gibi hayvanlarda deneyimlendiğini ve bu hayvanların haklarının olduğunu belirtiyor.
Cerrahların temeli berberlerden gelmekte ve ilk kurulan cemiyetlerde berberler cerrahlar cemiyeti olarak bilinmekteydi.
1:37:47Bilimin ve İlimin Amacı: Bilimin amacı hem hayatı müreffeh hale getirmek hem de insanın iç huzurunu sağlamaktır.
Peygamberimiz "Faydasız ilimden Allah'a sığınırım" hadisini söylemiştir.
İmam-ı Şafii, insanlara zarar veren, kendisine aktarmadığı bilim sırtında yüktür demiştir.
1:39:45Bilim ve Din İlimleri: Bilim iki kısımdır: biri beden ilimleri (tıp, mühendislik, kimya, matematik), diğeri din ilimleri (Kur'an, hadis, fıkıh, edebiyat, müzik, felsefe).
Din ilimleri insanın iç huzurunu sağlar ve müzik ile tedavi edilme uygulamaları günümüzde de devam etmektedir.
Osmanlı döneminde Kayseri, Amasya ve Edirne'de şifahanelerde müzikli tedavi uygulamaları yapılmıştır.
1:41:33Bilim Adamı ve Akademisyen: Akademisyen kaynak verirken, bilim adamı kaynak olur ve başkalarının çalışmalarına ışık tutar.
Türkiye'de yaklaşık 50 bin profesör bulunmakta, bunların bir kısmı yılda bir araştırma yapmaktadır.
Türkiye'de ilk binde yer alan bir üniversite bulunmamakta, yayın itibarı seviyesi itibariyle yirmi-otuz sıralarda yer almaktadır.
1:45:38Eğitim Sistemi ve İctihad: Türkiye'de ictihad yapacak bilim insanlarına ihtiyaç vardır.
Fizik, kimya, matematik ve felsefe konularının hayat fakültelerinde mutlaka konulması gerekmektedir.
Batıda Müslüman Türklerin bilimsel başarıları, oradaki insanlar tarafından takdir görmektedir.
1:46:51Yönetim ve Din İlişkisi: Konuşmacı, 2000 yılında Amerika'da International Lecture seçildiğini ve dünyanın her yerinde ahbap çavuş ilişkilerinin olduğunu belirtiyor.
Yöneticiler için adalet, ehliyet, liyakat, meşveret ve emanet gibi beş şartın uygulanması çok önemli, bunu yapmadığınız müddetçe hesap veremezsiniz.
Nisa suresinin 58. ayetinde "emaneti ehline ver" denildiği gibi, bu beş şartı uygulamadan önce namaz kılın, oruç tutulsa bile hesap verilemez.
1:48:42Yobazlık ve İslam'ın Rönesansı: Dini iyi bilip modern bilimleri bilmiyorsanız ve taassup içerisindeyseniz "din yobaz" olur, modern bilim bilip dini bilmeyen ise "devrim yobaz" olur.
İslam'ın bir rönesansa ihtiyacı vardır, öze dönmesi (ikra bismi, rabbikellezi, halaka) gerekiyor.
Günümüz şartlarında teknoloji sayesinde ölü kişilerin hologramları oluşturulabilir, arayüz koyarak onlarla iletişim kurulabilir, ancak ruh hariç.
1:50:30Ruh Kavramı ve Zeka: Kur'an-ı Kerim'de iki türlü ruh kavramından bahsedilir: biri "nefektü min ruhi" (insanın Allah'ın ruhundan üflediği) ve diğeri "yesene ruh" (Cebrail'i kasteden).
Yapay zeka, klo, cyborg, transhuman, ölümsüzlük projesi, genomiks ve klonoid farklı kavramlardır.
Allah insanlara altı faktör vermiş: akıl, vicdan, ruh (Rahman'dır) ve zeka, nefis, ego (Şeytan'dır).
1:51:46Tarikatlar ve Nefis Terbiyesi: Tarikatlar nefis terbiyesi üzerine kurulmuştur, Abdulkadir Geylani'nin sistematize ettiği Kadiri tarikatı nefsi köreltmeyi amaçlar.
Hz. Ebubekir'e dayanan, Nakşibendi tarikatı ise nefse dokunmamayı, terbiye aklı ve ruhu, vicdanı yüceltmeyi savunur.
Nefsi baskılamak yerine terbiye etmek gerekir, örneğin kahve içmek isteyen birine "haftada bir fincan iç" denilir.
1:54:17Beyin Çalışmaları ve Gençlere Tavsiye: Konuşmacı, beyin üzerine yazdığı sayısız kitap ve ödüllendirilmiş çalışmalarından bahsediyor.
Anne babalara zeki çocuklarını doktor veya mühendis yapmak yerine fizik, kimya, matematik alanlarında bilimsel çalışmalara yönlendirmeleri tavsiye ediyor.
Beyinle ilgili yapılan çalışmaların önümüzdeki on yılda Nobel alacağını ve ilahiyat öğrencilerinin temel bilimlere yönlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Bilim, İlim ve Din Üzerine Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın ile Sohbet

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir