Buradasın
Gönül Sadası: Muhabbet, Himmet ve Modernite Üzerine Bir Sohbet
youtube.com/watch?v=5sAuFlNRELoYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Albaraka Türk tarafından sunulan "Gönül Sadası" adlı radyo programının görüntülü kaydıdır. Programda sunucu, kıymetli hocamız Sadettin Ökten, klinik psikolog Doçent Doktor Mehmet Dinç ve Kemal Sayar gibi konuklar yer almaktadır.
- Program, muhabbet ve himmet kavramlarıyla başlayıp, gerçek hayat deneyiminin önemi, dini eğitim ve modernite arasındaki ilişki, Batı'nın anlam buhranı ve İslam'ın bu süreçteki rolü gibi konuları ele almaktadır. Video, "nekropolitik" kavramı hakkında kısa bir tartışma ve programın bir sezonunun sonuna gelmesiyle sonlanmaktadır.
- Programda muhabbetin sadece bir sevgi değil, esaslı bir hayat tarzı olduğu, gerçek deneyimlerin ruh sağlığı için daha önemli olduğu, modernitenin dini motifleri çağdışı olarak görmesinin insanları nasıl etkilediği ve Batı'nın rasyonelite odaklı yapısının insanın temel sorularına cevap verememesi nedeniyle İslam'a yönelişlerin arttığı gibi konular tartışılmaktadır.
- 00:06Programın Tanıtımı
- Türkiye'nin ilk katılım bankası Albaraka Türk, Sadettin Ökten ve Kemal Sayar ile "Gönül Sadası" programını sunmaktadır.
- Programda klinik psikolog Doçent Doktor Mehmet Dinç de misafir olarak yer almaktadır.
- Program görüntülü olarak kaydedilmekte ve arada bir izleyicilere hatırlatıcı görüntüler bırakılmaktadır.
- 01:13Himmet Kavramı
- Konuşmacı, uzak diyarlarda çalışan ve ümitsizliğe düşmüş bir kişinin, programı dinledikten sonra durumunun iyileştiğini anlatan bir mektup paylaştığını belirtiyor.
- Himmet, akılla değil, kalbin ve muhabbetin işidir; düşünmek aklın işi iken, himmet daha derin bir niteliktir.
- Himmet sahipleri, gayretle, ihlasla ve samimiyetle hizmet ederek elde etmişlerdir, ancak verilmezse şikayet etmeden beklerler.
- 04:02Himmetin Özellikleri
- Himmet, kesbi ilim (çalışınca elde edilen) değil, vehbi ilim (verilirse elde edilen) bir nimettir.
- Himmet sahipleri, kapıların zorlanmaması gereken yerde kapıyı zorlamamak ve zamanın olgunlaşmasını bekleyebilmek gibi teslimiyet gösterirler.
- Her oluşun arkasından gelen büyük bir mesuliyet vardır, ancak "olanda hayır vardır, olmayanda da hayır vardır" prensibi geçerlidir.
- 07:14Muhabbet ve Hayat
- Muhabbet sadece bir sevgi değil, esaslı bir hayat tarzıdır; bazı şeyleri görmeyebilirken, bizim görmediğimizi görebilir ve ehemmiyet veremediğimize çok ehemmiyet verebilir.
- Muhabbet, insanın varlığının geniş, çok boyutlu ve mühim bir kristal olduğunu fark ettirir.
- Muhabbet baldan tatlı olur, doyamazsın; bal çok tatlı bir şey olsa da muhabbet başka bir şeydir.
- 09:37Dünya ve Öte Dünya
- Muhabbet, bize sadece bu dünyalık olmadığımızı değil, öte dünya içinde var olduğumuzu hissettirir.
- Bu dünya bir gölgeliktir, ancak bu dünya ile öbür tarafı kazanabiliriz.
- Necip Fazıl'ın şiirinde "ver cüceye onun olsun şairlik, benim gözüm güce sanatkarlıkta" ifadesi, sanatın yüce bir sanat olduğunu vurgulamaktadır.
- 12:19Gerçek Deneyimlerin Önemi
- Sosyal medya, televizyon ve cep telefonunda görülen hayaller gerçek değil, gerçek deneyimler yaşamak önemlidir.
- Gerçek deneyimler, bedenimizle birlikte yaşanan ve zihnimizde iz bırakan olaylardır.
- Gençlere bilfiil yaşamaları, yalnız kalmayı öğrenmeleri ve ilim hikmet sahibi salih zevat ile vakit geçirmeleri tavsiye edilmektedir.
- 14:23Doğal Hayatın Değeri
- Doğal hayatın ritüeli ve merasimleri vardır; örneğin Emirgan'da çay içmek, ilkbaharda bülbülleri dinlemek gibi.
- Bülbül sesi sadece bir duyum değil, ruhun bir deneyimidir ve bu deneyim film veya sosyal medyada yaşamakla aynı değildir.
- Eyüp Sultan'ında sabah namazı kılmak gibi deneyimler unutulmaz izler bırakır ve bu izler ahirete kadar taşınır.
- 16:51Ekran Bağımlılığından Kurtulma
- Günümüz insanı çok fazla ekran bazlı var olmaktadır ve başkasının kurguladığı hayatı yaşamamaktadır.
- Ekran bağımlılığından ve sosyal medyadan kurtulmak, sadece ne oldu ne bitti öğrenmek yeterlidir.
- Küresel versiyonlar insanlara bir hayat kurgulayıp damardan zerk ederek uyuşturur, bu hayatın esir olmamak gerekir.
- 18:12Doğanın İlahi Mesajı
- Güneşin batışı, doğuşu, kışın bahara terk etmesi gibi doğal olaylar insanın dünya görüşünü şekillendirir.
- Allah isteseydi çok rasyonel ve mekanik bir kainat yaratırdı, ancak bulutlar, rüzgar ve güneş gibi muhteşem unsurları yaratmıştır.
- Bulutlar, ışık ve güneş sadece insan etkilenir, diğer hayvanlarla bu ilişki yoktur.
- 20:42Hayatın Hızını Yavaşlatma
- Küresel tempo hayatın hızını artırır ve insanlar günlük ihtiyaçlarını karşılamak için acele ederler.
- Ruhun telezzüz edeceği anlara ihtiyacı vardır, alemin lezzetini içine çekebileceği ve var olduğumuzu doyasıya hissedebileceğimiz anlar.
- Her hafta birbirini kovalayan ve hayatın çok hızlı geçtiği bir döngüde, arada mola vermek, tabiatı teneffüs etmek ve rutini kırmak gerekir.
- 22:26İstina ve İnsan Olma
- İstina, ihtiyaç zincirinden kurtulmak ve irade meselesidir.
- Sahip olmak yerine olmaktan yana olmak, enerjiyi ruhen kendini iyi bir yere taşımak için kullanmak önemlidir.
- Her insanda belli bir cevher vardır ve kendi çerçevesi içinde her insan kendini gerçekleştirebilir, insan olma şerefini tüm insanlarda görmek gerekir.
- 24:20Dini Örgütlenme ve Evlerde Dini Hayat
- Konuşmacı, çocukluğunda mahalle mescitlerinde dini örgütlenmenin nasıl yapıldığını anlatıyor.
- Akşam vakti hoparlörsüz ezan okunarak insanlar toplanıyor, kısa bir mihrabiye dinleniyor ve hal hatır soruluyor.
- Evlerde de mescit yaparak küçük dokunuşlarla dini hayatın sürdürülebileceği vurgulanıyor.
- 25:41Dini Eğitimin Başlangıcı
- Konuşmacı, küçük yaşta Fatiha ve İhlas'ı ezberlediğini, Atikali semtinde anneannesinin evinde tekke ve kabirlerin önünden geçerken öğrendiğini anlatıyor.
- Eski İstanbul'da adım başı bulunan tekke ve kabirlerin, çocukların dini merakını uyandırdığı belirtiliyor.
- "Her nefes ölümü tadacaktır" ifadesinin bilimsel boyutu olduğu ve bazı insanların bunu ilahi kitap olarak gördükleri söyleniyor.
- 27:22Uyuşukluktan Kurtulma
- İnsanların konfor bataklığında uyuşmuşluk yaşadıkları ve bu nedenle hayatta tecrübe etmeleri gereken şeyleri tecrübe etmekten mahrum kaldıkları belirtiliyor.
- Uyuşukluktan kurtulmak için ilk adımın vazgeçmeyi öğrenmek olduğu vurgulanıyor.
- Modernitenin dini motifleri çağdışı ve geridir diye kötü gösterdiği, bu nedenle insanların bu konulara kapalı kaldığı ifade ediliyor.
- 28:44Batı'nın Modernitesinin Açmazları
- Batı'nın kür düşünen, üreten ve sorgulayan zihinleri, tüketim bataklığını ve küresel konforu üretiyor.
- İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Batı'nın modernitesinin açmazları ortaya çıktı ve bu savaş modernistlerin kendi iç savaşıydı.
- Fransız düşünürler, rasyonalitenin yaşadıkları dünyanın çözümü olmadığını fark ettiler.
- 30:25Batı'da Rasyonel Dışı Yaklaşımlar
- 70'li yıllarda Batı'da seçkin zihinlerin Müslüman veya Budist olduğunu, rasyonel dışı yaklaşımlar sergilediklerini gözlemlemişler.
- Roma'nın güçlü bir devlet olmasına rağmen ölüm ve ölüm sonrası hakkında bir şey söylemediği, ahlak konusunda da yetersiz kaldığı belirtiliyor.
- Augustin'in başlangıçta Maniheist, sonra Hristiyan olmasının ölüm sonrası hakkında söylediği şeylerden kaynaklandığı vurgulanıyor.
- 32:19Batılıların İslam'a Dönüşü
- Kaliteli Batılılar, soruların cevabının Batı'da ve modernitede olmadığını gördüler.
- Kadim Hristiyan kültürünün moderniteye dönmesi mümkün olmadığı için, karşılarına çıkan ve kendi varlıklarını hissettiren kişilere Müslüman oldular.
- Batı'nın entellektüelleri, Müslümanlığı kötü gördüklerini çünkü kitle halinde Müslüman olmaları durumunda moderniteyi sorgulayacaklarını ve küreselcilerin tüketici kitle kaybedeceğini düşünüyorlar.
- 33:11Batı'nın Anlam Buhranından Çıkışı
- Batı'daki savaşlar tamamen anlam buhranından çıkıyor ve Batı kendi içinde savaşıyor.
- Batı kendini tanımlayamadığı için dayanacağı bir mütehal bir şey yok ve bu nedenle sürekli çatışma ve savaş ihraç ediyor.
- İnsanın kendisini tanımlaması için ötekine muhtaç olması gerektiği, Batının mutlaka bir ötekisi olduğu belirtiliyor.
- 34:14Batı'nın Ötekisi ve İslam'ın Farklılığı
- Modernitede Batı'nın ötekisi İslam'dır, bir ara komünizm oldu ancak komünizm sahte bir yabancıydı çünkü rasyoneldi.
- Batı'nın ötekisi olan İslam, insan varlığı üzerinde bir başka otorite tanıyor ve bu da Batının rasyonel yaklaşımından farklı.
- İhtida edenlerin hikayelerinde üç ortak tema var: huzursuzluk, hayatla ilgili karışıklık ve ölümden sonrası ile alakalı tatmin edici cevap bulamama.
- 35:48İslam'ın İnanç ve Uygulama
- İslam'ın temelinde "benim üzerimde her şeyiyle sonsuz olan bir mütehal realite bir varlık var" inancı yatıyor.
- Bir Müslüman'ın ötekine ihtiyacı yok çünkü Allah onu tanımlamış ve "ben insanları ve cinleri ancak bana ibadet etsinler diye yarattım" demiş.
- İnanç zihinde olmasıyla gönülde olması farklı şeyler; zihinde kalan bir şey ruhumuza tam manasıyla verilmez, duygu alemini de sirayet ederse varlığımız bir mertebe atlar.
- 37:49Empati ve Psikopatlar
- Psikopatlarda kognitif empati var, karşılarındaki kurbanların duygu durumlarını sezebiliyorlar ama hissedemiyorlar.
- Psikopatlar, karşılarındaki kişinin acısını yürek düzeyinde algılamadıkları için onu istismar etmek için bu yetisini kullanıyorlar.
- Günümüzde dünyayı bir global psikopatlar dizisi yönetiyor ve "pattokrasi" (psikopatların iktidarı) olarak tanımlanıyor.
- 39:07Nekropolitik Kavramı
- Nekropolitik, Kamerunlu sosyolog Aşil Mümembe tarafından tanımlanan bir kavramdır.
- Nekropolitik, ölüm üzerinden dünyayı yöneten, kimin öleceğine ve kimin hayatta kalacağına karar veren global psikopatları ifade eder.
- Konuşmacı, bu global psikopatlara dur demeyi başarmak için her alanda (üniversite, şiir, sanayi, ahlak) güçlü olmamız gerektiğini vurgulamaktadır.
- 40:00Programın Sonu
- Programın bir sezonunun sonuna gelindiği belirtilmektedir.
- Konuşmacıya gençlere ve sonraki kuşaklara örnek olacak hayat ve düşünceler bıraktığı için teşekkür edilmektedir.
- Programın "Gönül Sadası" adı altında Albaraka Türk, Sadettin Ökten ve Kemal Sayar tarafından sunulduğu ve kalbe dokunan sözlere kulak verildiği ifade edilmektedir.