Buradasın
Travma ve Beyin İşleyişi: Stres Bozukluğu ve Çocuk Yetiştirme
youtube.com/watch?v=HE_y072g-9kYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının travma ve beyin işleyişi hakkında bilgi verdiği eğitici bir sunum formatındadır.
- Video, travma sonrası stres bozukluğu ve beynin üçlü kuramı (neokorteks, limbik sistem ve sürüngen beyni) üzerine odaklanmaktadır. İlk bölümde "ödün patlaması" kavramı ve travma sonrası yaşanan fiziksel ve ruhsal etkiler anlatılırken, ikinci bölümde anne-babaların güvenli çocuk yetiştirme konusundaki ihtiyaçları ve travma sonrası stres bozukluğunun çocuk yetiştirme üzerindeki etkileri ele alınmaktadır.
- Videoda ayrıca travma anında beynin nasıl tepki verdiği, bu tepkilerin neden çözümlenemediği ve travma sonrası yaşanan duygusal ve fiziksel sorunların nedenleri açıklanmaktadır. Annelerin travma sonrası stres bozukluğu ve yaşadıkları sorunlara karşı onbir kat daha saldırgan tepki verdikleri araştırmalardan da bahsedilmektedir.
- Travma ve Bedensel Tepkiler
- Bir travma olayı yaşandığında insan korku ve panik haline gelebilir, ödü patlayabilir ve durumu değerlendirmek için gereken yeteneği kaybedebilir.
- Öd patlaması, kültürümüzde korkunun en yüksek halini ifade eder ve bu durumdan sonra dana örneğinde olduğu gibi, bedenin normal döngüsünü bozabilir.
- Travma sonrası stres bozukluğu, travma sonrası süregiden huzursuzluk, güvensizlik ve korku gibi belirtileriyle tanımlanan bir ruhsal rahatsızlıktır.
- 02:50Travma Sonrası Stres Bozukluğu
- Çözümlenmemiş bir travma, ruhsal bozukluk olan travma sonrası stres bozukluğuna neden olabilir.
- Travma sonrası stres bozukluğu, fibromiyalji, kas ve iskelet ağrıları, kronik yorgunluk, mide ve bağırsak sorunları, depresyon, panik atak ve bağışıklık sistemi problemleri gibi fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.
- Travma anında beynin alarm sistemleri etkinleşir ve eski ilkel beyin, kaçma, savaşma veya donakalmaya karşı tetiklenir.
- 04:19Beynin Travma Tepkisi
- Eski beyin yönetimi ele geçirdiğinde, üst katmandaki duygusal ve mantıklı zihin kapanır ve beden kaçma, saklanma, savaşma veya donakalmaya doğru harekete geçer.
- Travma olayında kaçma veya savaşma tepkileri gerçekleşmezse, olay geçmişte kalsa da hala yaşanıyormuş gibi hissedilir ve beden sürekli olarak bu tepkilere hazırlanır.
- Tuzağa düşürülmüş, baskı altında kalmış, eylemler engellenmiş kişilerin beyinleri stres kimyasallarını salgılamayı sürdürüyor ve "savaş-kaç-dona kal" döngüsü sürekli işlemeye devam ediyor.
- 07:02Beynin Çalışma Prensibi
- Beynin en önemli görevi iyi ve kötü günde hayatta kalmanı sağlamaktır; zor günlerde diğer her şey ikinci plana atılır ve yemek, içmek, dinlenmek, sığınmak ve korunmak için gerekli sinyalleri üretir.
- Travmatik olay karşısında beynin bu sinyalleri durdurur, hangi yöne gideceğin ve ne yapacağın konusunda felce uğrar ve sahip olduğu bilgi, beceri ve yetenekler ketlenir.
- Beynin üçlü kuramına göre beyin üç katmandan oluşur: en üstte neokorteks (akıllı mantıklı beyin), ortada limbik sistem (duygusal beyin) ve altta sürüngen beyni.
- 08:19Beynin Bölgeleri ve Travma
- Neokorteks, çevreyi anlamaya, zamanı yönetmeye, iletişim kurmaya, sosyal ilişkileri uyumlu şekilde sürdürmeye yardımcı olan beynin en genç kısmıdır.
- Travmatik yaşam deneyimleri, beynin bu bölgelerindeki etkinlikleri zayıflatarak bireylerarası ilişkilerde çatışmalar yaşatır.
- Limbik sistem, doğumdan sonra yaşamın ilk altı yılında oluşur ve beslenme, bakım verme ve bağlanmayı gösteren davranışları kontrol eder.
- 11:04Beynin Travma Tepkisi ve Duygusal Çekişme
- Sürüngen beyni, bedenin fizyolojisini yöneten, ısısını, kalp atışını, nefes alıp verme, açlık, susuzluk, yorgunluk, arzu, özlem, keyif ve acı yönetimi sorumludur.
- Travma anında ilkel beyinden sürüngen ve bebeli beynine doğru akış şiddetlendikçe, duygusal ve akılcı beyinlerin etkinliği kaybolur.
- Amigdala, korku dedektörü olarak çalışır ve travma esnasında duygusal beyinle ilkel beyin arasındaki bağlantı kopar, bu da duyguları kontrol etmeyi zorlaştırır ve iç organlarda fiziksel rahatsızlıklara yol açar.
- 12:56Travma Sonrası Stres Bozukluğu ve Çocuklar
- Konuşmacı, Trablu'nun travmatik olayların izini silmekten geçtiğini ve anne-babaların güvenli çocuk yetiştirme konusunda ihtiyaç duyduklarını belirtiyor.
- Travma sonrası stres bozukluğu olan kişilerin güvenip güvenemeyeceği konusunda belirsizlik yaşayacağını ve tehlikeyi ayırt etmekte zorlanacağını ifade ediyor.
- Konuşmacı, travma anında donakaldığını ve verdiği tepkilerin ramatize etmeyeceğini anlatıyor.
- 13:40Anne-Babaların Rolü ve Etkileri
- Çocukların travma sonrası ruhsal yara almadan kurtulabilmesi için anne-babalarının verdiği işaretlere bakmaları gerektiği vurgulanıyor.
- Ebeveynlerin içsel güvenlik düzeyinin, çocuğun acılarını kontrol etmek için ağrı kesici ihtiyacı azalttığı belirtiliyor.
- Yapılan araştırmalara göre, annelerin travma sonrası stres bozukluğu ve yaşadıkları sorunlara karşı onbir kat daha saldırgan tepki verdikleri gösterilmektedir.