Buradasın
Sosyal Destek ve Vücut Hormonları Üzerine Bilgilendirici Program
youtube.com/watch?v=zALspmocjVMYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Üsküdar TV'de yayınlanan "Yüksek Bilinç Yolculuğu" programında sunucu Revşan, Yardımcı Doçent Doktor Zülfikar Özkan ile sosyal destek ve vücut hormonları konusunu ele alıyor. Programda ayrıca boşanma avukatlığı yapmış bir konuşmacı da yer alıyor.
- Program, Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki sosyal ihtiyaçlar, birey olma ve ait olma arasındaki denge, sosyal üstünlüğün önemi ve sosyal destek hormonlarının (oksitosin, serotonin, dopamin, endorfin) vücut üzerindeki etkilerini konu alıyor. Sosyal ilişkilerin insan beyninde mutluluk hormonlarının salgılanmasına etkisi ve bunların hayat kalitesine katkıları detaylı şekilde açıklanıyor.
- Programda ayrıca günümüzde kalıcı ve uzun süreli bağlanmaların azalması, yalnızlığın sağlık üzerindeki olumsuz etkileri, evliliklerde sosyal destek kullanımı ve sosyal bağları güçlendirmenin yolları (samimi arkadaşlar, iyilikler yapma, gruplara katılma) gibi konular da ele alınıyor. Güvenin dengeli olması gerektiği ve aşırı güvenin ilişkilerde kopma ve nefrete yol açabileceği vurgulanıyor.
- 00:32Sosyal İhtiyaçlar ve Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
- Üsküdar TV'de Yüksek Bilinç Yolculuğu programında Yardımcı Doçent Doktor Zülfikar Özkan, sosyal destek ve kaynaklar konusunu ele alıyor.
- Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisinde ikinci, üçüncü ve dördüncü basamaklar sosyal ihtiyaçları kapsamaktadır: güvenlik ihtiyaçları, ait olma ve sevgi ihtiyacı, saygı (değer) ihtiyacı.
- Güvenlik ihtiyacı fiziksel, psikolojik ve sosyal zararlardan koruma, ait olma ve sevgi ihtiyacı bir gruba ait olma hissi ve sosyal konum kazanma, saygı ihtiyacı ise takdir edilme ve tanınma ihtiyacını içerir.
- 02:16Sosyal Destek ve Hormonlar
- İnsan tek başına bir ada değildir, diğer insanların dokunuşuna, gülüşüne ve desteğine ihtiyaç duyar.
- Sağlık, hasta veya sakat olma hali değil, bedenen, ruhen ve sosyal yönlerden tam bir iyilik halidir.
- Sosyal destek gördüğümüzde endorfin, serotonin ve dopamin gibi mutluluk hormonları salgılanır ve bizi ödüllendirir.
- 04:14Oksitosin ve Bağlanma
- Kendimizi güvende hissettiğimizde veya birisine güvendiğimiz zaman ona yaklaşırız ve aramızda bir bağ oluşur.
- Bağlanma ihtiyacı yerine getirildiğinde oksitosin hormonu salgılanır, bu bizi iyi hissettirir ve rahatlatır.
- Aile, sosyal toplum ve arkadaşlık ilişkilerinde oksitosin hormonu salgılanır, bu hormon arttıkça bağlılık artar ve ait olma ihtiyacını karşılıyor.
- 05:27Diğer Mutluluk Hormonları
- İnsanlardan takdir görürsek serotonin hormonu salgılanır.
- Başarı kazandığımız zaman veya başarıya doğru motivasyonumuz arttığında dopamin hormonu salgılanır.
- Mutluluk hormonları saniye ile ölçülecek bir zaman kadar salgılanır, sürekli salgılanmazlar.
- 07:00Stres Hormonları ve Sosyal İlişkiler
- Kendimizi korku ve endişe içinde hissediyorsak kortizol ve adrenalin gibi stres hormonları salgılanır.
- Kendimizi tanıdıkça bu hormonları kendiliğinden üretebiliriz ve sosyal ilişkileri zenginleştirerek bu hormonların salgılanmasını sağlayabiliriz.
- Bir gruptan ayrılmakta oksitosin hormonunu azaltır ve kortizol hormonunu artırır.
- 08:00Sosyal Karşılaştırma ve Üstünlük
- İnsanlar ve hayvanlar kendilerini diğer insanlarla kıyaslar, sosyal üstünlük ararlar.
- Kendisinden üstün görülen bir hayvan veya insan karşısında endişe, stres ve korku yaşar, kortizol hormonu salgılar ve teslim olur.
- Kendisinden üstün görülen bir hayvan karşısında saygı görür, oksitosin hormonu salgılar, rahatlar ve kendine güveni artar.
- 09:47Sosyal Üstünlük ve Hayatta Kalma
- Sosyal üstünlüğü görmezse kişi tehdit altında hisseder ve kortizol hormonu salgılar.
- Kendisini sosyal bakımdan üstün görüyorsa serotonin salgılar, bedeni ödüllendirir ve rahat eder.
- İnsanlar genellikle kendilerinden eşit düzeyde veya daha alt düzeyde olan insanlarla daha rahat ederler çünkü vücudunda serotonin salgılanır.
- 12:14Birey Olma ve Ait Olma Dengesi
- Günümüzde insanlar uzun süreli bağlanmalarda kaçıyor ve evlenme yaşı uzuyor, özgürlüğün tadını çıkarmak istiyorlar.
- Birey olma ve ait olma arasında denge kurmak gerekir, aksi takdirde gruptan ayrıldığında yalnızlık, bağlılık hormonu azalır ve kortizon hormonu artar.
- Birey olma ait olma dansı, birey olma ve gruba ait olma, sosyal destek ve sosyal ilişkileri geliştirme arasında denge kurmayı gerektirir.
- 13:40Yalnızlığın Tehlikeleri
- Birleş Arap Emirlikleri'nde mutluluk bakanlığı, İngiltere'de ise yalnızlık bakanlığı kuruldu çünkü insanlar yalnızlığın acısını yaşıyor.
- Yalnız kalan bir insan günde onbeş sigara içiyormuş kadar vücuduna zarar veriyor.
- Neşe, sevinç, bağlılık ve sosyal destek kanseri hücrelerinin gelişmesini engellerken, toplumdan tecrit olma ve yalnızlık kanser hücrelerinin gelişmesine sebep olan iltihabi durumları artırıyor.
- 15:33Sosyal Desteğin Önemi
- Türkçede "elalem nedir?" atasözü, kişinin yakın çevresinden uzaklaşıp gittiğinde sosyal destekten kopma mesajını verir.
- Özellikle ağır hastalıklar halinde insanların sosyal desteğe büyük bir ihtiyacı vardır.
- Ait olma ve birey olma arasındaki dengeyi sağlayabilen kişi, kendi düşünce ve duyguları doğrultusunda sosyal ilişki ve etkileşimleri gerçekleştirebilir.
- 18:28Evlilik ve Sosyal Desteğin Rolü
- Evliliklerde önemli olan "benzer benzeri çeker" prensibidir, ancak bazı insanlar anne babayı ve çevresini hesaba katmadan özgür olduklarını düşünerek yanlış seçimler yaparlar.
- Evliliklerde en uygun yol, anne babanın danışmanlığını aldıktan sonra kendi aklına katıp kendi kararını vermedir.
- Evlilik gibi konularda da sosyal desteğe, diğer insanların yardımına ve rehberliğine ihtiyaç duyulur.
- 21:36Sosyal Bağları Güçlendirme Yöntemleri
- Sosyal üstünlük serotonin salgısını artırırken, öfke kortizol hormonunu artırır; serotonin iyi hissettirirken kortizol kötü hissettirir.
- Sosyal bağları zenginleştirmek için en azından her yönüyle güvenebileceğimiz üç samimi arkadaşın olması gerekir.
- Serotonin besinlerden artırılır; çikolata, muz ve üzüm gibi meyveler serotonin seviyesini yükseltir.
- 23:28İyilik Yapmanın Faydaları
- Başkalarının saygısını kazanmak için her gün bir insana iyilik edebiliriz; bu sosyal ilişkiyi zenginleştirir ve serotonin ve oksitosin hormonlarını artırır.
- Ev işlerinde yardım etmek, yaşlılara ziyaret etmek, otobüste olanlara gülümseme göstermek gibi davranışlar iyilik etmektir.
- Gruplara katılmak ait olmayı sağlar, bağlılık oksitosin hormonunu artırır ve küçük yarışmalarla dopamin miktarını artırarak hayatımızı kaliteli hale sokabiliriz.
- 25:26Sosyal İlişkiler ve Vücut Hormonları
- Sigara içen ve alkol kullanan insanlar genellikle toplumdan tecrit edilmiş, tek başına yaşamaya çalışan ve kendi hayatlarını zehirleyen kişilerdir.
- Daha sosyal olmak, insanlarla konuşmak ve onların dertlerine dokunmak, vücudumuz tarafından seratonin, oksitosin, dopamin ve endorfin hormonları ile ödüllendirilir.
- Bu hormonlar sayesinde yaşamaktan keyif alınabilir, ibadetler yürekten ve huşu içinde yapılabilir, hayatımızdan lezzet alınabilir.
- 26:33Sosyal Üstünlük ve Ekonomik Durum
- Sosyal üstünlük genellikle ekonomik zenginlikle karıştırılır, ancak bu iki kavram farklıdır.
- Ekonomik olarak zengin olan biri, gelir kaybı durumunda kortizon hormonu salgılar, korku, öfke ve endişe yaşar.
- Düşük gelir grubunda olan bir memur bile, ev bahçesinde sebze üreterek kendini başarılı hissedebilir ve dopamin salgılanarak zenginliğin tadına varabilir.
- 29:25Akış Yaşantısı ve Mutluluk
- Akış yaşantısı, hedefine doğru, amacımıza doğru huzur içerisinde ilerlemektir.
- Hayatta insanlarla iyi geçinmek, onların değerini bilmek, onlarla iyi anlaşmak ve insanı tanımak önemlidir.
- Kendimizi, vücudumuzun farkında olmak, düşüncelerimizi ve davranışlarımızı iyi bilmek, yükümüzü hafifletir ve huzur bulmamızı sağlar.
- 31:09Güven ve Sosyal İlişkiler
- Sosyal üstünlük sağlamanın yolu herkese güvenmekten geçmez, en az üç güvenebileceğimiz arkadaşın olması gerekir.
- Güven önemli ancak haddini aşan her şey zıddına dönüşür, tehlikeli insanlara yaklaşmak hayatımızı tehlikeye atabilir.
- Çok güvendiğimiz zaman oksitosin artmaz, beyin devamlı bağlantıları gözden geçirir ve sosyal ilişkilerin tehlikeli olup olmadığını değerlendirir.
- 33:30Dengeli Güven
- Güven akıllıca ve dengeli olmalıdır, ne çok az ne çok fazla olmalıdır.
- Aşırı güven ve bağlanma, büyük ayrılık ve nefret şeklinde sonuçlanabilir.
- Evliliklerde de aşırı bağlılık, sosyal hayattan, arkadaşlardan ve aileden kopma sonucu kopma ve nefrete yol açabilir.