Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Şehrin Sağlığı" adlı televizyon programında Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi'nden ortopedi ve travmatoloji uzmanları Dr. Fatma Malkoç, Dr. Oğuzkaya ve Fuat Hoca ile yapılan bir röportaj sunulmaktadır.
- Program, ortopedi ve travmatoloji branşının ne olduğu, kapsamı ve önemi hakkında kapsamlı bilgiler sunmaktadır. Ortopedinin sadece kırıklarla sınırlı olmadığı, kemik tümörleri, eklem enfeksiyonları, çıkıklar, kas spazmları, spor yaralanmaları, kireçlenmeler, menisküs yırtıkları, omurga deformiteleri, doğumsal kalça çıkıkları ve osteoporoz gibi çeşitli hastalıkları da kapsadığı vurgulanmaktadır. Ayrıca ilk yardım konusunda bilgiler, omurga hastalıkları, osteoporoz, patolojik kırıklar, diz ağrıları, çapraz bağ yırtıkları ve gelişimsel kalça displazisi gibi konular detaylı olarak ele alınmaktadır.
- Programda Elazığ Şehir Hastanesi'ndeki ortopedi kliniği hakkında bilgiler verilmekte, hastaların en sık başvurduğu hastalıklar (kireçlenme, menisküs yırtıkları, spor yaralanmaları, sinir sıkışmaları, tendinit ve epikondilit) açıklanmakta ve Elazığ'da yaşanan deprem sonrası hastanenin ortopedi kliniğinin verdiği destek anlatılmaktadır.
- 00:20Programın Tanıtımı ve Konukların Tanıtımı
- Kanal Fırat Ekranları'nın "Şehrin Sağlığı" programında ortopedi ve travmatoloji kliniğinden Dr. Fatma Malkoç ve Dr. Oğuzkaya konuk olarak yer alıyor.
- Dr. Fatma Malkoç, Elazığ Fethi Sekin Şehir Hastanesi'nde iki yıldan fazla görev yapmakta ve 1991 yılında İstanbul'da ortopedi eğitimini tamamlamıştır.
- Dr. Oğuzkaya, 2016 yılından beri Elazığ Şehir Hastanesi'nde görev yapmakta, yaklaşık bir yıldır başhekim yardımcısı olarak görev yapmakta ve altı yıldır ortopedi uzmanıdır.
- 03:35Ortopedi Branşının Tanımı
- Ortopedi, hareket sistemi ile ilgili hastalıklar ve bunlarla ilgili kazalar, yaralanmaların tedavisi ile uğraşan tıp bilimidir.
- Hareket sistemi kemik, eklem ve kaslardan oluşur ve bu organlarla ilgili ortaya çıkan hastalıklar, doğal seyri içerisinde organizmanın maruz kaldığı hastalıklar, kazalar ve yaralanmaların tedavisi ortopedi ve travmatoloji alanında ele alınır.
- Ortopedi, genel tıp pratiği içerisinde ihtisaslaşma alanlarından biridir ve hareket sistemi ile ilgili tüm hastalıkları kapsar.
- 05:48Ortopedi Branşının Çeşitliliği
- Ortopedi, kazalar, travmalar, kemik ve eklem enfeksiyonları, çıkıklar, kas spazmları, spor yaralanmaları, kireçlenmeler, menisküs yırtıkları gibi çeşitli hastalıkları kapsar.
- Ortopedi, doğumdan ölüm sürecine kadar uzanan bir anabilim dalıdır ve doğumsal kalça çıkıkları, çarpık ayak gibi sorunları da içerir.
- Ortopedi bilimi, pediatri (çocuk hastalıkları) ve geriatrik ortopedi (yaşlılık döneminde) gibi alt dallara da sahiptir.
- 09:07Fethi Sekin Şehir Hastanesi Ortopedi Kliniği
- Fethi Sekin Şehir Hastanesi'nde ortopedi kliniği, geniş ve güçlü bir kadroyla hizmet vermektedir.
- Hastane yaklaşık üç buçuk yıldır hizmet vermekte olup, kalite ve teknik donanım açısından iyi bir yerde bulunmaktadır.
- Ortopedi kliniğinde kireçlenme, menisküs yırtıkları, spor yaralanmaları, sinir sıkışmaları, tendinit ve epikondilit gibi hastalıklar tedavi edilmektedir.
- 11:03Tendon ve Epikondilit
- Tendonlar, el ve ekstremite fonksiyonlarını sağlayan kirişlerdir ve bağlantıyı sağlayan elemanlardır.
- Epikondilit, dirsekteki bir kas sıkışması veya kasın kemiğe bağlantı noktasının sıkışmasıdır ve hastaneye sıklıkla başvuru sebeplerinden biridir.
- Epikondilit genellikle ağır spor veya kaldırma sonrasında dirsekte ağrıyla görülür.
- 12:13Ortopedi Hastaları ve Ağrı
- Ortopedi hastaları genellikle ağrıyla başvurur: spor yaralanmaları, dizi ağrısı, kolu ağrısı, bel ağrısı ve bel kayması gibi durumlar.
- Ortopedide en önemli semptom ağrıdır ve ağrı bir hastalığın sonrasında gelişen bir bulgudur.
- Ağrı tespiti için fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri kullanılır.
- 13:10Cerrahi Gerektiren Hastalıklar
- Acil serviste kırık ve çıkıklar, ateş ve silah yaralanmaları gibi hastalar görülür.
- Poliklinikte kireçlenme, menisküs yırtıkları ve kas sıkışmaları gibi durumlar tedavi edilir.
- Poliklinikte ayrıca kırık sonrası takip hastaları da gelir.
- 14:08Kırık ve Çıkık Farkı
- Halk arasında "çıkık ağrısı daha çoktur, kırığın ağrısı daha azdır" inancı doğru bir gözlemdir.
- Çıkık çok ağrılı bir durumdur ve acil olarak yerine konulması gerekir.
- Kırık tespit edildiğinde destekle sabit hale getirildiğinde ağrı büyük ölçüde ortadan kalkar.
- 15:11Çıkık Tedavisi
- Çıkığın redükte edilmesi (yerine konulması) daha önce anestezi imkanları az olduğu için hastaya ağrı veriyordu.
- Günümüzde anestezi imkanları daha fazla olduğu için acil serviste bile hastanın ağrısını kesebiliyoruz.
- Bazı durumlarda sadece anestezi vermek için ameliyat etmeden çıkıyı yerine koymak için hastayı ameliyathaneye alıyoruz.
- 16:35Acil Serviste Görülen Ortopedik Problemler
- Acil serviste kırık ve çıkıklar en sık görülen ortopedik problemlerdir.
- Açık kırıklar, kas kesileri, tendon kesileri ve adele kirişleri gibi yaralanmalar da acil servise gelir.
- Eklem iltihapları, kemik iltihapları ve osteomiyelit gibi kronik hastalıklar da acil serviste görülebilir.
- 17:41Kronik Hastalıklar ve Ekip Yaklaşımı
- Yaşam süresi uzadıkça kronik hastalıkların görülme ihtimali artmaktadır.
- Diyabetik ayak hastalarında basit bir iltihaplanma olabilir veya kemiğin iltihabı şeklinde ilerleyebilir.
- Elazığ Şehir Hastanesi'nde güçlü bir ortopedik kadrosu yanında fizik tedavi, kalp damar cerrahisi ve plastik cerrahi gibi branşlar da bulunmakta ve ekip yaklaşımı uygulanmaktadır.
- 19:02Diyabetik Ayak ve Acil Durumlar
- Diyabetik ayakta basit bir nasırlaşma ile başlayıp, dokuyu tahrip ederek kemik ve ekleme kadar ilerleyebilir.
- Hastalar genellikle bu durumu fark etmez veya inkar eder, bu da gazlı gangren gibi ciddi durumlara yol açabilir.
- Acil serviste şeker koması gibi durumlar da görülebilir ve tedavi maliyeti, işgücü kaybı ve riskler açısından ciddi olabilir.
- 20:48Deprem ve Acil Müdahale
- Elazığ'da yaşanan depremde şehir hastanesi ortopedik kliniği iyi bir sınav vermiştir.
- Deprem günü cerrahi branşlar hastaneye çağrıldı ve ortopedi kliniğinin yükü diğer branşlara göre daha fazlaydı.
- Hastaneye ulaşmak için yaklaşık yarım saat, bir saate yakın sürdü ve tüm sağlık personeli canla başla mücadele etti.
- 22:25İlk Yardım ve Kaza Yerinde Emniyet
- Hastanelerin donanımlı olması önemli olsa da, ameliyatı yapacak hekimlerin özverisi daha büyük bir değerdir.
- İlk yardım kaza yerinde başlar ve en önemli adım önce kaza yerinin emniyetini almaktır.
- Kaza yerinde emniyet için uyarı levhaları, yansıtıcılar ve reflektörler kullanılmalıdır.
- 23:54İlk Yardım Teknikleri
- Yaralıya yaklaşım sırasında "önce zarar verme" prensibi uygulanmalıdır.
- Boyun kırık olasılığı varsa, yaralının boyunu korumak için boyunluk takılmalı ve uygun pozisyon verilmelidir.
- 112 ambulans ekibi olay yerine varıp gerekli tıbbi müdahale başlar ve hastaneye gelmeden önce hayat kurtarıcı tedbirler alınır.
- 25:32Omurga Hastalıkları
- Omurga sadece kemikten oluşmaz, etrafında bağ dokuları, kaslar ve sinir sistemi bulunur.
- Omurga fraktürleri travma dışı da olabilir, omurga tümörleri, fıtıklar ve kemik erimesi sonucu oluşan çökmeler gibi hastalıklar da vardır.
- Çocuklarda duruş bozuklukları ve metabolik hastalıklara bağlı omurga problemleri sık görülür.
- 27:18Çocuklarda Skolyoz
- Çocuklarda en önemli omurga sorunlarından biri skolyoz (omurga eğriliği) olup, sağa sola, arkaya veya öne olabilir.
- Skolyoz doğumsal olabilir veya hızlı büyüme döneminde ilerleyebilir, özellikle 10'lu yaşlarda kızlarda daha çok görülür.
- Skolyozun tespiti için omuzların asimetrisi, ruku pozisyonunda sırt eğriliği ve kürek kemiklerinin asimetrisi gibi belirtiler göz önünde bulundurulabilir.
- 30:57Skolyoz Tedavisi
- Skolyozun tedavisi her zaman cerrahi değildir, erken tespit edilen hastalarda korse tedavisi ve egzersizlerle eğriliğin artması önlenebilir.
- Yaklaşık 45-50 dereceden sonra cerrahi müdahale gerekebilir ve bu durumda solunum yetmezliği, akciğer kapasitesinin azalması veya kardiyak problemler ortaya çıkabilir.
- Son dönemde ekran bağımlılığı ve spor egzersizinin azalması nedeniyle skolyoz olmadan sadece omurganın kas yapısına bağlı olarak eğrilikler veya düzleşmeler görülebilir.
- 32:38Osteoporoz ve Patolojik Kırıklar
- Osteoporoza bağlı patolojik kırıklar, travma olmadan kendiliğinden ortaya çıkan kırıklardır ve yaşlı kesimde sıkça görülür.
- Osteoporotik kırıklarda hastalar genellikle travmadaki kırıklar kadar hızlı başvurmaz, bazen gecikmeler olabilir.
- Osteoporoz sinsi bir hastalık olup, teşhisi her zaman kolay olmayabilir; röntgende ve tomografide görünmeyebilir, ancak emar ile tespit edilebilir.
- 34:01Osteoporozun Tedavisi ve Önlenmesi
- Osteoporoz henüz tam olarak tedavisi ve önlenmesi mümkün olan bir hastalık değildir, ancak bazı önleyici tedbirler alınabilir.
- Gençlikten itibaren spor, egzersiz, güneş ışınlarından faydalanma, doğru beslenme ve D vitamini takviyeleri önleyici tedbirlerdir.
- Osteoporoz gelişmiş ve ilerlemişse, tedavisinde kullanılan ilaçlar bulunmaktadır.
- 35:23Yaşlı Hastaların Tedavisi
- İleri yaşta gelen hastalar sadece kırıkla değil, kalp hastalığı, tansiyon, şeker ve böbrek yetmezliği gibi diğer hastalıklarla da birlikte gelirler.
- Bu durumda diğer branşlardan yardım istenir ve ekip çalışması gereklidir.
- Elazığ'daki şehir hastanesi kapasitesi yüksek bir hastane olup, bu konuda çalışanların mutluluk kaynağıdır.
- 36:53Diz Ağrısı ve Kireçlenme
- Diz ağrısının temel nedeni yaşla beraber kasların vücut ağırlığını taşıyamamasıdır.
- Kireçlenme (kıkırdak aşınması) herkeste görülmez, kişinin hayat tarzı, spor ve egzersiz alışkanlıkları bu problemleri etkileyebilir.
- Kireçlenme genellikle kilolu hastalarda daha sık görülür, ancak genetik yatkınlıklar ve diz eğrilikleri de bu durumu artırabilir.
- 39:38Kireçlenme Tedavisi
- Kireçlenme tedavisinde öncelikle fizik tedavi ve egzersiz önerilir, tüm hastaların diz protezi veya kapalı ameliyatla gitmesi gerekmez.
- Eklem içi enjeksiyonlar ve egzersizle yönetilebilecek durumlarla önlem alınabilir.
- Kıkırdak aşınması ilerlediğinde ve hasta yürüyemez hale geldiğinde ameliyat kaçınılmaz olabilir.
- 40:50Menisküs Yırtıkları ve Çapraz Bağ Yırtıkları
- Menisküs yırtıkları genellikle spor yaralanmaları veya ani hareketlerle gelişir, özellikle gençlerde görülür.
- Çapraz bağ yırtıkları halı saha oyuncuları ve futbolcularda, dönme hareketi sırasında oluşabilir.
- Son dönemde 45 yaşın altındaki hastalara, özellikle sporcu olmayanlara da çapraz bağı ameliyatı önerilmektedir.
- 43:25Gelişimsel Kalça Displazisi Tanımı
- Ortopedi, genç yaş ve çocuk yaşta geniş bir yelpazeye sahiptir.
- Bebekler doğduktan sonra gelişimsel kalça displazisi gibi tarama programlarına alınmaktadır.
- Gelişimsel kalça displazisi daha önce doğuştan kalça çıkığı olarak adlandırılıyordu, ancak bu tanımın yanlış olduğu anlaşıldı.
- 44:13Gelişimsel Kalça Displazisi Hakkında Bilgiler
- Gelişimsel kalça displazisi, anne karnından itibaren kalçanın gelişiminin bozuk olması ve doğumdan sonra da bu bozukluğun çocuğun yaşıyla birlikte devam etmesidir.
- Bu hastalık en sık görülen doğumsal hastalıktır.
- Ultrason teknolojisi sayesinde yeni doğan bebeklerde hastalığı kolayca teşhis edebiliyoruz.
- 45:04Tedavi ve Önleme
- Erken teşhiste ameliyatsız tedavi yapılabilmektedir.
- Halk daha bilinçli hale gelmiş, eski nesil kundak yapma alışkanlığından uzaklaşmıştır.
- Kundak, kalça eklemlerini çıkmaya zorlar ve içe doğru durma eğilimini bozar.
- 46:42Önemli Uyarılar
- Çocukların doğduktan bir ayından sonra bir-üç ay arasında muhakkak çocuk doktorlarına veya ortopedi doktorlarına getirilerek kalça çıkığının olup olmadığı baktırılmalıdır.
- Tarama olmazsa açık ameliyatlara ve kemik ameliyatlarına gidilebilir.
- Çocukların kalça çıkığının tedavisi bir bandajla kolayken, taramaya gelmeyen çocuklar ileride kemik ameliyatları ve aylarca süren alçılar gibi zor süreçlere maruz kalabilir.