Buradasın

Beslenme ve Diyetetik Mesleği ile Diyabet Hakkında Bilgilendirici Röportaj

youtube.com/watch?v=Z-G7MvrwCMg

Yapay zekadan makale özeti

Kısa
Ayrıntılı

Bu video, sunucu Asena ile 26 yaşındaki beslenme ve diyetetik son sınıf öğrencisi Ersin Özdemir arasında geçen bir röportaj formatındadır. Ersin, Türk Kanser Derneği'nde staj yapmakta ve kendi diyabet tecrübesini de paylaşmaktadır.
Röportajda beslenme ve diyetetik mesleği, diyabet hastalığı ve sağlıklı beslenme konuları detaylı olarak ele alınmaktadır. Video, mesleğin ne olduğu, eğitim süreci, çalışma alanları ile başlayıp, Türkiye'deki beslenme eğitiminin yetersizliği, gıda endüstrisi, karbonhidratlar ve paketlenmiş gıdaların zararları gibi konulara geçmektedir. Ayrıca izleyicilerden gelen sorular yanıtlanarak diyabet hastaları için uygun beslenme, vücut algısı ve süt ürünlerinin sağlık üzerindeki etkileri gibi konular tartışılmaktadır.
Videoda ayrıca diyetisyenlik mesleğinin özellikleri, gerekli yetenekler ve kariyer fırsatları hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır. Ersin, mesleğin insan merkezli olması gerektiğini, empati ve vicdan duygusunun önemini vurgularken, Türkiye'de kamuya atanma zorlukları da anlatmaktadır.

00:32Konuk Tanıtımı: Ersin Özdemir, 26 yaşında beslenme ve diyetetik son sınıf öğrencisi olarak programda konuk olarak yer alıyor.
Ersin, Türk Kanser Derneği'nde stajını tamamlamış ve şu an canlı yayında bu dernekte çalışıyor.
Ersin'in programı, sağlıklı beslenmek isteyen, günlük hayatta yanlış yaptığını düşünen ve gelecekteki rahatsızlıklardan korunmaya çalışan 7'den 70'ye herkes için hazırlanmış.
02:40Beslenme ve Diyetetik Nedir?: Beslenme ve diyetetik, kişinin kilosuna, boyuna, yaşam tarzına, ekonomik koşullarına ve özel hayatına göre kişiye özel beslenme düzenlemesi anlamına geliyor.
Beslenme ve diyetetik, endüstri toplumunda, hastane ortamında, cezaevinde, toplu yemek merkezlerinde ve şirketlerde de uygulanabiliyor.
Beslenme ve diyetetik, her gün değişen ve güncellenen bir alan olduğu için öğrencilerin merak duygularını kaybetmemeleri gerekiyor.
03:53Beslenme ve Diyetetik Eğitimi: Beslenme ve diyetetik öğrencileri ilk sınıfta temel dersleri, lise biyolojisini ve kimyasını tekrarlıyor, ayrıca matematik gibi dersler de alıyorlar.
İlk sınıfta karbonhidrat, protein ve yağ çeşitleri gibi temel bilgiler öğreniliyor.
Üçüncü sınıfı bitiren bir beslenme ve diyetetik öğrencisi, son sınıfta sadece bitirme tezi ve staj kalıyor.
06:42Beslenme ve Diyetetik Mezunlarının Çalışma Alanları: Beslenme ve diyetetik mezunları klinik açma seçeneğiyle birlikte yaşlı bakım evlerinde, huzurevlerinde ve hastane ortamında çalışabilirler.
Bankalar, toplu yemek merkezleri ve özel dönemlerde (örneğin kanser veya böbrek hastaları için) de beslenme uzmanları ihtiyaç duyuluyor.
İnsanın olduğu her yerde bir diyetisyen veya beslenme uzmanı çalışabiliyor.
08:05Beslenme Bilgilerinde Bilgi Kirliliği: Televizyonda ve sosyal medyada beslenme konusunda çok fazla bilgi kirliliği yaşanıyor, bir gün biri bir şey söylüyor, öbürü tam tersini söylüyor.
İzleyicilerin kendilerine güvenmeleri ve şüpheci yaklaşmaları gerekiyor, önerilen besinlerin kendilerine uygun olup olmadığını araştırmaları önemli.
Reklam ve medya dünyasında beslenme konusunda belli isimlerin sürekli dönmesi bir piyasa haline gelmiş, bu nedenle toplumun doğru beslenmesini düşünen kişilerin para talep etmemesi gerekiyor.
11:17Beslenme Bilinçliliği ve Eğitim: Kendi vücuduna uygun beslenme yolunu çizmek, sorgulayıcı bir bakış açısı ve bilinçlilik gerektirir.
Türkiye'de beslenme ile ilgili bilinç seviyesi düşük olup, ilköğretim yıllarında verilen beslenme dersleri yeterli değildir.
Lisede biyoloji derslerinde sadece molekül yapısı değil, vücuda olan etkileri de anlatılmalıdır.
12:26Eğitim Sistemindeki Sorunlar: Türkiye'deki eğitim sisteminde beslenme konusu yeterince vurgulanmamıştır.
Geçmiş dönemde köy endüstrileri, köy okulları ve kurulan yapılar beslenme konusunda daha iyi eğitim vermiştir.
Günümüzde beslenme eğitiminin boşaltılması siyasi ve ekonomik boyutlarla ilgilidir.
13:47Beslenme Denetimleri ve Kamu Politikası: Dondurma firmaları gibi şirketlerin ürünlerinde meyve oranları farklılık göstermektedir.
Avrupa'da zararlı ürünlerin elenmesi için kamu politikaları oluşturulmuştur.
Türkiye'de Türk Gıda Kodeksi var ancak yeterli denetim mekanizması bulunmamaktadır.
18:49Diyabet Hakkında Bilgiler: Diyabet normalde "ballı sifon" anlamına gelir ve şeker hastalarının idrarında sineklerin ve böceklerin gittiği gözlemlenmiştir.
Tip bir diyabet genetik kökenli olup, stres ve beslenme bozukluğu gibi çevresel faktörler de etkilidir.
Tip iki diyabet ise gereğinden fazla karbonhidrat tüketimi ve insülin direnci ile başlar.
21:57Sağlıklı Beslenme Başlangıcı: Sağlıklı beslenmeye başlamak için önce etrafımızdaki zarar verebilecek durumları açığa çıkarmak gerekir.
Beslenme uzmanı olarak ihtiyaçlarımız makro ögeler, karbonhidratlar, yağlar ve proteinlerdir.
23:00Karbonhidratların Çeşitliliği ve Zararları: Gıda endüstrisinde karbonhidratların çeşitliliği artmış, her türlü karbonhidrat her yerde bulunabiliyor.
Paketlenmiş gıdalarda etiketleri dikkatle incelemek gerekiyor, aroma verici, mono sodyum glutamat, kıvam arttırıcı gibi maddelerden uzak durulmalı.
Topaklanmayı önleyici madde olarak kullanılan silikon madde, estetik için yapılan maddeden farklı değil ve vücut sistemine zarar verebiliyor.
24:35Genetik Çalışmalar ve Besinlerin Değişimi: Endüstrileşmiş toplum, gıda kıtlığı ve insan nüfusunun artması nedeniyle besinlerin genetiği değiştirilmiş.
30-50 yıl önce yediğimiz ekmekle günümüzdeki ekmek arasında genetik farklar var, tohumun 14 kromozom içermesi gerekiyorken, melezlemelerle 28-42 kromozomlu hale getirilmiş.
Bu değişiklikler, buğdayların daha kısa sürede, daha fazla miktarda ve hasar görmeden ürün üretmesini sağlıyor.
26:14Paketlenmiş Gıdaların Tehlikeleri: Paketlenmiş gıdalar çok geniş bir kategori olup, sütten yoğurt, kurabiye gibi birçok ürün bu kategoride yer alıyor.
Ürün etiketlerinde içindekiler kısmını okuduğumuzda anlamadığımız şeyler varsa, o ürünü şüpheci yaklaşmamız gerekiyor.
Monosodyum glutamat (Çin tuzu) ürün tadını şiddetli arttırıyor ve kendine özgü bir tadı yok, bu madde E621 kodlamasıyla paketlerde belirtiliyor.
28:53Şeker ve Diğer Zararlı Maddeler: Hazır meyve sularındaki SVF ibareleri glikoz şurubu ve fruktoz şurubu anlamına geliyor, bu maddeler meyve veya şekerin kendisinden daha zararlı.
Bir ekmek paketinde 700-750 gram şeker bulunuyor, bu da yaklaşık 200 küp şeker demek.
Evde kendimiz yaptığımız tatlılarda ne yaptığımızı, ne kullandığımızdan emin olabiliriz, ancak hazır ürünlerde bu kontrol mümkün değil.
31:23Besinlerin Duygusal Etkileri ve Çikolata: Bilim artık yediğimiz besinlerin ruhumuzu, modumuzu ve duygu durumlarımızı etkilediğini gösteriyor.
Çikolata yapımında kullanılan yağlar yüksek ateşte pişirildiğinde trans yağ formuna dönüşüyor.
Kuruyemişlerin kavrulması da vitamin, mineral ve sağlıklı yağ kaybı yaratıyor.
33:44Tip 1 Diyabet ve Beslenme: Şu anki teknolojik koşullarda tip 1 diyabetin tamamen geri dönüşü yok, ancak iyi olunabilir.
Beslenme, stres ve depresyon kontrolü ile basit karbonhidrat yerine kompleks karbonhidrat tüketimi diyabet hastalığını iyileştirebilir.
Konuşmacı kendisini "diyabet hastası değil, diyabet şifası" olarak tanımlıyor.
34:43Diyabet Hastaları İçin Un Seçimi: Tip 1 diyabet hastaları için beyaz un yerine fındık unu, badem unu, baklagil unu, mısır unu veya amaran unu gibi daha az karbonhidrat içeren unlar tercih edilebilir.
Bu unlar daha masum ve kan şekeri etkisi daha azdır, ancak rafinasyon işleminden geçtikten sonra yine kan şekeri etkisi olabilir.
Badem unu gibi kurubaklagil unları lezzetli ve farklı bir tat verir.
35:56Anadolu Beslenme Tarzı ve Yöresel Ürünler: Anadolu beslenme tarzı (bulgur, un, tereyağı, et, baklagiller) köylerden ve yöresel ellerden gelen ürünlerle tüketilebilir.
Market ürünlerinin birçoğunda riskler vardır, özellikle ithal ürünlerde genetiği değiştirilmiş olabilir.
Son bir yılda internet alışverişinin artmasıyla yöresel ürünlerin satışları da artmış, küçük işletmelere destek olmak önemlidir.
38:40Şeker Hastaları İçin Mercimek Tüketimi: Mercimek porsiyonlar kontrol edildiği sürece şeker hastaları tarafından tüketilebilir.
Mercimek çorbası veya normal yemeği porsiyona dikkat edildiği sürece tüketilebilir.
39:03Kola Bağımlılığı ve Çözüm Yolları: Kola içindeki yüksek şeker, fosforik asit ve karbonik asit reflü, gastrit gibi mide rahatsızlıklarına neden olabilir.
Şekersiz veya zeros içecekler de zehir etkisi gösteren tatlandırıcılar içerir ve normal şekerden 30-50 kat daha tatlı olabilir.
Bağımlılıkları bırakmak için önce bu konuyla yüzleşmek, sıkıştırdığı enerjiyi ve sıkıntılı duyguları aşmak gerekiyor.
41:46Diyabet Hastaları İçin Tam Buğday Unu: Tip 1 diyabet hastaları için diyetisyenlerin tam buğday unu önermesi olabilir, ancak bu konuda meslektaşın arka planda bir bilgisi ve düşüncesi vardır.
Tam buğday unu yerine kuru baklagil unu, fındık unu, badem unu veya ceviz unu gibi daha az karbonhidrat içeren unlar daha tercih edilebilir.
43:11Yemek Alışkanlıkları ve Beslenme: Yemek artık sadece bir ihtiyaç değil, sosyalleşme ve aile buluşmaları için de önemli bir unsur haline gelmiştir.
Beslenme konusunda iki öğün, tek öğün veya altı öğün beslenme gibi farklı yaklaşımlar olabilir, kişinin kendine uyan programı elde etmesi gerekir.
Bilinçli açlık tedavi edici olabilir, çünkü insülin hormonunun sürekli kanda aktif olması diğer hormonların görevini yapmamasına sebep olabilir.
45:29Reaktif Hipoglisemi ve Beslenme: Reaktif hipoglisemi, vücudun gereğinden fazla insülin salgılanması sonucu kan şekerinin ani düşmesi durumudur.
Bu durumda insülin metabolizması bozukluğu meydana gelebilir ve doktor ilaç önerirse bir süre ilaçla gidebilir.
Beslenme dikkat edilerek öğünler ve porsiyonlar dengeleyerek durum toparlanabilir, sonra doktorla konuşarak ilaç kullanımı azaltılabilir.
46:37Bilimsel Kaynaklar: Diyabetle ilgili beslenme odaklı akademik çalışmaları takip etmek için PubMed ve Google Akademik kaynakları kullanılabilir.
Bu konular ciddi araştırma ve bilimsel temelini gerektirir, bu nedenle bu kaynaklar en iyi kaynaklardır.
Gelişmiş ülkelerde bu alanda çok fazla çalışma ve makale yayınlanırken, Türkiye'de bu konuda daha az çalışma bulunmaktadır.
47:54Vücut Şaklaması ve Taciz: Son yıllarda İngilizce'de vücut şaklaması (body shaming) karşıtı bir protesto akımı başlatılmıştır.
Vücut şaklaması, kilolu veya zayıf olan insanlara "sen çok şişmansın" veya "sen çok zayıfsın" gibi eleştirel yorumlardır.
Bu tür yorumlar kesinlikle tacizdir ve insanları içten içe kırmaktadır.
49:49Medya ve Vücut İmajı: Medya, popüler akımlar ve sosyal medyada gençlere dayatılan yanlış örnekler vücut şaklamasını teşvik etmektedir.
Sosyal medyada mükemmel bir vücut imajı ve "böyle olmak zorundasın" mottosu yayılır.
Bu algılar insanların algısına yerleşir ve kilosu normal olan bireyler bile kendilerini yetersiz hissetmeye başlarlar.
51:00Vücut Şaklamasının Etkileri: Reklamlar ve dayatılanlar sıfır beden, ince beden ve manken duruşlu imajları yayarak insanları yetersiz hissettirir.
Bu durum insanın iç dünyasındaki huzursuzluğu tetiklemek ve alevlendirmek için yeterlidir.
Geçen bir ay önce şişkosun denildiği için bir küçük kız intihar etmiştir.
51:58Kişisel Deneyimler: Konuşmacı 20 yaşında şeker hastası tanı almış ve çevresindeki insanlar "şeker hastası günah ay kıyamam" gibi olumsuz düşünceler sergilemiştir.
İlk üç sene olumsuz düşüncelere maruz kalan konuşmacı, son üç sene kendi bölümüyle birlikte olumsuz düşünceleri kabullenmeden yanıt vermeye başlamıştır.
Kişi önce kendi bedeniyle ve kendiyle barışık olmak zorundadır.
52:48Kilo Problemlerinin Sebepleri: Sağlıklı beslenen biri bile kilo alamayabilir veya veremeyebilir, bunun sebebi depresyon, stres, ailevi durumlar, genetik veya otoimmün hastalıklar olabilir.
Konuşmacı çocukluğunda sağlıksız görünen bir spagetti durumunda olduğunu ve doktorunun "bu çocuğun değerleri normal, zayıf yapısı zayıf" dediğini anlatmıştır.
Toplumda diyetisyenlerin kilo problemi yaşaması durumunda "diyetisyen daha kendini zayıflatamamış" gibi yanlış yargılar oluşmaktadır.
54:56Empati ve Vicdan: Bu konuda empati ve vicdanla hareket etmek çok önemlidir.
Konuşmacının profilinde "kendini sevmeyen danışanım olamaz" yazısı bulunmaktadır.
Danışan ve doktor diyetisyen arasında sadece bir ilişki değil, birbirimizi sevmemiz ve empati göstermemiz çok önemlidir.
55:58Açlık Oruçları ve Diyabet: Açlık oruçları (su diyeti, tam gün aç kalmak, aralıklı oruçlar) bilinçli bir şekilde uygulandığında vücuda faydaları olabilir.
Tip 2 diyabetli kişiler için iki ana öğün beslenme ve bir ara öğün yapmak durumu toparlamaya yardımcı olabilir.
Akşam saatlerinde sindirim enzimleri azalır, vücut dinlenme moduna girer ve bu noktalarda açlıklar insülin dalgalandırmamak için önemlidir.
57:39Tiroid Hastalıkları ve Beslenme: Tiroid rahatsızlıklarında iyotun fazla veya az alınması sıkıntıya sebep olabilir, bu nedenle doktor kontrolü gereklidir.
Selenyum, çinko, magnezyum, balık yağı, D vitamini ve omega-3 tiroid sağlığı için önemlidir.
Tiroid hastalıklarında anti-TPO değerleri düşüş gösteriyorsa ve gerekli beslenme düzenleriyle birlikte tedavi edilebilir.
59:21Probiyotik Kullanımı: Tip 1 diyabetli çocuklar için probiyotik kullanımı, teşhis engelleyen bir durum yoksa yapılabilir.
Probiyotiklerin hangi bakteri türünü içerdiği önemlidir ve ev yapımı probiyotikler (yoğurt, cacık, kefir, ayran) tercih edilebilir.
Probiyotiklerin sağlıklı etkisini görmek için prebiyotiklerle (turşular, sebzeler) birleştirilmesi gerekir, aksi takdirde emilim azalabilir.
1:01:55Ara Öğün Beslenmesi: Ara öğünlerde kan şekerine ve insülin seviyesine göre davranmak önemlidir.
Ara öğünlerde sindirimi uzatacak, kan şekerini yavaş yükseltecek, vitamin ve mineral deposu olan besinler tercih edilmelidir.
Farklı karbonhidrat kaynaklarını bir araya getirmek (iki meyve, süt ve meyve) önerilmez, bunun yerine yağlı tohumlar gibi besinler tercih edilmelidir.
1:04:07İnek Sütü ve Alternatifler: İnek sütü insülin taklit eden IGF-1 hormonu içerir ve yetişkinlerde fazla büyüme faktörü sağlar.
İnek sütünün kazein oranı anne sütünün en az on katıdır ve kazein proteini kan-beyin bariyerini geçerek uyuşukluk ve bağımlılık yapabilir.
İnek sütünün laktoz oranı yüksek olup, Türk halkı laktozu sindirme konusunda zorlanır, bu nedenle keçi sütü, koyun sütü veya badem sütü gibi daha küçük hayvan türlerinin sütleri önerilir.
1:06:45Süt Alerjisi ve Alternatifler: Konuşmacı, süt alerjisi nedeniyle süt ve süt ürünlerini hayatından çıkardığını ve bu durumun sadece sindirme sorunları değil, alerjilerinin de durmasına neden olduğunu belirtiyor.
Kalsiyum ve kemik erimesi konusunda süt yerine alternatif kaynaklar öneriliyor.
Kalsiyum kaynaklarının verimli emilebilmesi için kalsiyum-fosfor oranının birebir olması gerekiyor, ancak inek sütünde bu oran 2:1 olduğu için kalsiyum verimli emilemiyor.
1:09:37Kalsiyum Kaynakları ve D Vitamini: Tahin, badem, yeşillikler (brokoli, karnabahar, maydanoz) gibi kaynaklar kalsiyum açısından daha verimli ve birebir oranı içeriyor.
Kalsiyum kadar değerli hatta daha değerli olan D vitamini, kalsiyum hücrelere ve kemiklere girebilmesi için gerekli.
D vitamini eksikliği varsa kalsiyum hücrelere giremiyor, bu nedenle D vitamini seviyesi en az 40-50 civarında olmalı.
1:11:01Laktoz ve Laktozsuz Süt: Ayranda, yoğurtta, cacıkta ve kefirde laktoz var ancak fermente olma işlemi sayesinde süt şekeri (laktoz) daha az durumda.
Laktozsuz süt, içinde laktoz olmadığını değil, ekstra laktozu sindiren enzim içerdiğini gösteriyor.
Laktozsuz süt piyasaya daha pahalı olarak sunuluyor.
1:12:11Beslenme ve Diyetetik Mesleği İçin Öneriler: Beslenme ve diyetetik mesleğinde iletişim çok önemli, ancak sahtekar veya samimiyetsiz değil, karşıyı anlamak ve samimiyetle cevap vermek gerekiyor.
İyi bir iletişim ve düzgün Türkçe konuşma becerisi çok önemli.
Merak duygusu olması gerekiyor çünkü insan bünyesi sürekli gelişen teknolojileri ve bilgileri takip etmek zorunda.
1:14:33Diyetisyen Mesleğinde Başarı İçin Öneriler: Diyetisyenlerin merak duygusunu yaşatmaları ve hedeflerini belirlemeleri önemlidir.
Diyetisyenlerin sıradan olmak yerine farklı olmaları ve farklı işler yapmaları hedeflenmelidir.
Diyetisyenlerin danışanlarına empati ve vicdan duygusuyla yardımcı olmaları gerekir.
1:16:47Diyetisyen Mesleğinin Zorlukları ve Avantajları: Diyetisyenlerin kamuya atanma ve devlet bünyesinde çalışma imkanları sınırlıdır.
Beslenme uzmanlığı her yerde geçerlidir, mavi diploma alanlar her yerde ünvanlarını rahatlıkla kullanabilirler.
Diyetisyenlerin kendilerini şifacı gibi görmeleri ve insanların değişimine katkıda bulunmaları önemlidir.
1:18:16Mesleğin Etik ve Duygusal Boyutu: Diyetisyenlerin mesleğinin insan odaklı olduğunu idrak etmeleri gerekir.
Sağlık profesyonellerinin meslektaşları arasında kavgalar ve tartışmalar olmaması için daha çok sevgi ve saygıyla yaklaşmaları önemlidir.
Diyetisyenlerin mesleğinde en büyük kriterin sevgi olduğunu ve içlerindeki sevgiyi diri tutmaları gerektiğini vurgulamaktadır.
1:19:11Yayının Kapanışı: Konuşmacılar birbirlerine teşekkür ederek yayının faydalı olduğunu belirtiyorlar.
Yayının Instagram ve YouTube kanalına kaydedileceği, izleyicilerin kaçırdıkları konuları oradan izleyebilecekleri belirtiliyor.

Beslenme ve Diyetetik Mesleği ile Diyabet Hakkında Bilgilendirici Röportaj

Yapay zekadan makale özeti

Yanıtı değerlendir