Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- "Uğurlu Evim" YouTube kanalının sahibi olan bir ankilozan spondilit hastası, kendi tedavi deneyimlerini paylaşarak bilgilendirici bir video serisi sunuyor. Konuşmacı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde profesör olan Ayhan Bilgici'nin direktifleriyle tedavi edildiğini belirtiyor.
- Video, ankilozan spondilit hastalığının tedavi yöntemlerini detaylı şekilde anlatıyor. İlaç tedavisi (ağrı kesici, iltihap önleyici ilaçlar), biyolojik ajan tedavisi (antienf grubu iğneler), egzersiz ve beslenme konuları ele alınıyor. Özellikle TNF grubu biyolojik ajanların (Cimzia, Remi, Cade, Hura) nasıl kullanıldığı, tedavi süreci ve gerekli kontroller hakkında bilgiler veriliyor.
- Videoda ayrıca hastalığın yaşam tarzına etkisi, beslenme önerileri (akdeniz tipi beslenme, kalsiyum ve D vitamini alımı), kilo kontrolünün gerekliliği ve tedavi sırasında dikkat edilmesi gereken sağlık önlemleri de anlatılıyor. Konuşmacı, bu video serisinin devamını yapacağını ve bir sonraki videoda nefes egzersizleri ve sırt kaslarını kuvvetlendiren egzersizler hakkında bilgi vereceğini belirtiyor.
- Ankilozan Spondilit Hakkında Genel Bilgi
- Konuşmacı, önceki videoda ankilozan spondilit rahatsızlığının Türkiye'de dokuz yılı aşkın bir geç kalınmış teşhis olduğunu ve Avrupa ülkelerinde ise altı-yedi yıl kadar geç kalınmış teşhisler olduğunu belirtmiştir.
- Ankilozan spondilit, bel rahatsızlıklarıyla karıştırıldığı ve birçok yönde rahatsızlıklar ortaya çıkardığı için teşhislerde çok fazla geç kalmışlık vardır.
- Erken teşhis, kronik bir rahatsızlık olan ankilozan spondilit ile daha kaliteli ve rahat bir şekilde savaşabilmek için çok önemlidir.
- 01:15Ankilozan Spondilitin Tedavisi
- Ankilozan spondilitin erken evrelerinde inflamasyon (iltihaplanma) başlar ve ağrı daha hafiftir, ilerleyen evrede ise omurlar birbirine yakınlaşmaya ve kaynaşmaya başlar, ağrı ise çok daha şiddetli hale gelir.
- Ankilozan spondilitin net bir sebebi olmadığı için net bir tedavisi de yoktur; hastalığın genlere, aile öyküsüne ve strese bağlı olduğu düşünülmektedir.
- Tedavideki amaç, kalıcı hasarlar, sakatlıklar, doku kayıpları ve ağrıları gidermek, yaşam kalitesini yükseltmek ve hastalığın seyrini yavaşlatmaktır.
- 03:23Tedavi Yöntemleri
- Ankilozan spondilitin tedavisinde dört temel yöntem bulunmaktadır: ağızdan alınan ilaçlar, biyolojik ajan antienf grubu (iğneler), egzersiz ve beslenme.
- Bu dört tedavi yöntemi eş zamanlı olarak uygulanmalı ve hayat boyu devam ettirilmelidir.
- Erken evrede teşhis konulduğunda, doktorlar ağrı kesici, iltihap önleyici ve iltihaplanmış yerlerdeki yankıları giderici ilaçlarla tedaviye başlarlar.
- 04:53Teşhis ve Tedavi Süreci
- Konuşmacı, dört farklı profesör doktora gittiğini ve artık en son tanıştığı doktorla tedavisi devam ettirdiğini belirtmiştir.
- Her doktor, ankilozan spondilitin net bir teşhisi, sebebi ve tedavisi olmadığı için, hastanın şikayetlerine göre farklı tedavi yöntemleri denemeye çalışmaktadır.
- Konuşmacı, Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi'nde tedavi sürecini sürdürmektedir.
- 05:54Ankiyozan Spondilit Tedavisi Seviyeleri
- Ankiyozan spondilit hastaları, erken evrede ağrı kesiciler ve ağzından alınan ilaçlarla tedavi edilirken, ileri evrede ise biyolojik ajan iğneler kullanılır.
- Biyolojik ajan iğneler, bağışıklığı baskılayan, anti-ENF grubu ilaçlardır ve bu tedavi erken evrede ağzından alınan ilaçlarla başlar.
- Ankiyozan spondilit tedavisinde üç temel unsur vardır: ağzından alınan ilaçlar, biyolojik tedavi ve fizik tedavi/egzersiz.
- 07:22Egzersizlerin Önemi
- Egzersizler, ankiyozan spondilit hastalarının yaşam biçimi olmalıdır ve günlük olarak yapılmalıdır.
- Hastalar için sırt kaslarını güçlendiren, göğüs kafesi ile ilgili hareketleri ve postu düz tutacak egzersizler önemlidir.
- Yüzme, ankiyozan spondilit hastaları için en önemli egzersizdir çünkü tüm kaslar ve eklemler aynı anda çalışır.
- 09:47Beslenme ve Tedavi Süreci
- Uygulama hemşiresi, hastalara tedavi sürecini detaylı anlatır ve beslenme konusunda bilgi verir.
- Ankiyozan spondilit hastaları için kalsiyum ve D vitamini gibi kemiklere önemli besinlerin tüketilmesi gerekir.
- Hastalığa uygun beslenme, yapılan egzersiz ve alınan tedavi kadar önemlidir.
- 12:04Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Ankiyozan spondilit hastaları için beslenme, egzersiz ve düzgün postu koruma hayat boyu devam etmelidir.
- Hastalık, ağrı olsa da olmasa da sürekli ilerler ve vücutta doku kayıpları oluşur.
- Hastaların kilolu olmamaları önemlidir çünkü fazla kilo eklemlere ek yük getirir.
- 14:28Akdeniz Tipi Beslenme
- Uzmanlar, ankiyozan spondilit hastalarının akdeniz tipi beslenme yapmalarını tavsiye ederler.
- Bol sebze ve meyve tüketimi iltihapta azalma sağlar.
- Yüksek proteinli beslenme iltihapı artırırken, şeker, alkol, sigara, aşırı yağlı ve kırmızı et tüketimi azaltılmalıdır.
- 15:40Anti-TNF Tedavisi
- Anti-TNF, tümör nekroz faktörü bloker görevi gören biyolojik iğnelerdir.
- Bu iğneleri hastaya başlamadan önce yapılan testler ve doktorların raporu önemli bir süreçtir.
- Tedavi başladığında da devam eden süreç önemlidir.
- 16:21Anti-TNF Grubu Biyolojik Ajan İğneleri
- Jimsi en, remi, cade, hura: Bu anti-TNF grubu biyolojik ajan iğneleri (blokerler)dir ve ileri evrede direkt verilmektedir.
- Bu tedavide net bir yöntem yoktur, doktorlar farklı markaları (Cimzia, Hura, Empre) deneyerek tedavi yaparlar.
- Tedavi üç aylık aralıklarla yapılır ve hastanın ağrılarında, iltihap durumunda ve yaşam kalitesinde bir iyileşme olup olmadığı değerlendirilir.
- 17:42Tedavi Süreci ve Değerlendirme
- Tedavi üç ayda bir yapılır ve sonrasında emar veya röntgen istenerek hastalığın gidişatında hafif bir yavaşlama veya ağrıdaki azalma değerlendirilir.
- Eğer bir marka fayda etmezse, diğer markalar denenir ve dokuz ay tamamlandıktan sonra tekrar değerlendirilir.
- Bu tedavide net bir çözüm bulunmamıştır, ameliyat gibi bir çözüm yoktur ve tedavi ömür boyu devam edebilir.
- 18:59Tedavi Öncesi Kontroller
- Bu iğneleri almadan önce göğüs hastalıkları, dahiliye ve romatoloji uzmanlarının onayı gereklidir.
- Romatolog, bir dizi tetkikten sonra tedaviye geçilir.
- Göğüs hastalıkları uzmanı, altı ay geçmemiş bir akciğer grafisi ve PPD testi (tüberküloz testi) istemektedir.
- 20:38PPD Testi ve Önemi
- PPD testi, tüberküloz mikrobu verilerek üç gün sonra oluşan lezyonun ölçülmesiyle yapılır.
- Lezyonun beş milimetre geçmemesi gerekmektedir, aksi takdirde verem koruma tedavisi verilir.
- Tedavi almayan kişilerde lezyonun on dört milimetre geçmesi sorun olarak görülürken, bu hastalığa sahip olanlar için beş milimetre geçmemesi gerekmektedir.
- 23:32Tüberküloz Riski ve Tedavi
- İçeride uyuyarak bekleyen tüberküloz mikrobu varsa, bu iğneler onu açığa çıkarabilir.
- Beş milimetre üstünde çıkan PPD testi sonuçlarında verem koruma tedavisi verilir ve en az dokuz ay devam eder.
- Konuşmacının PPD testi on bir çıkmış ancak Kuantheon testi (kan testi) negatif çıkmıştır ve doktor tedaviye başlamıştır.
- 26:17Anti-TNF Tedavi Süreci ve Kontroller
- Anti-TNF grubu tedavisi için üç aylık bir süreç tamamlanır ve tedavi öncesi birçok test yapılır.
- Tedavi sırasında düzenli olarak testler istenir; 15. gün, bir ay sonunda ve sonrasında her ay tekrar testler yapılır.
- Hepatit değerleri çok önemlidir ve tüm hepatit B ile ilgili testler detaylı olarak kontrol edilir.
- 27:00Tüberküloz Koruma Tedavisi
- Anti-TNF grubu tedavisi, uyuyan tüberküloz mikrobu gibi uyuyan hepatit mikrobusu da uyandırabilir.
- Tedavi öncesi tüberküloz koruma tedavisi başlatılır ve en az dokuz ay devam ettirilir.
- Konuşmacı ilk tedavi döneminde PPD testinde 11 çıktığı için koruma tedavisi olmadan başlamış, ancak sonraki doktor yüksek riskli bulup koruma tedavisi başlattı.
- 30:07Tedavi Onayı Süreci
- Dahiliye doktoru kanla ilgili birçok test ister, ancak çoğu test zaten halihazırda mevcuttur.
- Üç doktorun (göğüs, dahiliye ve hastalığın başındaki doktor) onayıyla iğneler alınabilir.
- Herkesin dozu farklıdır; haftada bir, haftada iki veya 15 günde bir verilir ve bu vücudundaki ağrı, deforme ve iltihab durumuna bağlıdır.
- 31:18Biyolojik Tedavi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Biyolojik tedaviye başladığınızda kendinizi çok iyi korumanız gerekir çünkü bağışıklığı baskılayan bir tedavidir.
- En ufak grip mikrobu bile hasta edebilir, bu nedenle boğaz sorunları varsa önce tedavi olunmalı.
- Dişle ilgili işlemler varsa iğneyi bırakıp bir hafta iki hafta beklemek gerekir.
- 32:36Otoimmün Hastalık ve Tedavi Etkisi
- Anti-TNF iğneler bağışıklığı bloker ve sıfırlar, bu nedenle bağışıklığı desteklemek önemlidir.
- Ankilozan spondilit otoimmün bir hastalık olup, vücudun kendi dokularına savaş açması sonucu iltihaplanmaya neden olur.
- Tedaviler yüzde yüz tedavi edici olmasa bile ilerlemeyi yavaşlatır ve dokudaki faktörleri korumaya alır.
- 35:04Gelecek Videolar
- Bir sonraki videoda Anti-TNF grubu iğnelerinin nasıl yapıldığı ve faydaları anlatılacak.
- Nefes egzersizleri ve sırt kaslarını kuvvetlendiren egzersizler için de videolar hazırlanacak.
- Bu nefes egzersizleri Anti-TNF iğneleri alanlar, ağızdan ilaç alanlar ve erken teşhis edilenler için de faydalıdır.