Buradasın
Türkiye'de Laiklik ve Anayasa İlkelerinin Uygulanması Üzerine Bir Eleştiri
youtube.com/watch?v=XCjPUKxx1BYYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Murat Sevinç tarafından sunulan bir konuşmadır. Konuşmacı, Türkiye'deki anayasa ilkelerinin uygulanması konusunda eleştirel bir bakış açısı sunmaktadır.
- Video, 1982 Anayasası'nın ilk üç maddesi ve özellikle laiklik ilkesi üzerine odaklanmaktadır. Konuşmacı, muhalefetin "ilk üç madde kırmızı çizgi" söyleminin artık geçerliliğini yitirdiğini, Türkiye'de laiklik ilkesinin uygulanmadığını ve siyasi İslamcı bir iktidarın yönetimi altında devletin dini bir kuşatma içinde olduğunu iddia etmektedir. Video, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun 12 Aralık 2009 tarihli, faizsiz finans kuruluşlarının denetçileri için etik kurallar belirleme kararını eleştirerek, bu kararın Türkiye hukuk sistemine ve anayasasına yabancı olduğunu vurgulamaktadır.
- 00:02Anayasanın İlk Üç Maddesi ve Uygulanması
- 1982 anayasası dönemindeki en bitip tükenmeyen anayasa tartışmalarının başlıklarından biri ilk üç madde meselesidir.
- Anayasanın dördüncü maddesine göre ilk üç madde değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez, 12 Eylül asli kurucu iktidarı tarafından devletin temel ilkeleri olarak benimsenmiştir.
- Muhalefet partileri ve partiler dışı muhalefet ilk üç maddenin kırmızı çizgi olduğunu söylerken, bu ilkelerin uygulanması konusunda sorunlar yaşanmaktadır.
- 01:46Anayasanın Uygulanmaması
- Anayasa'nın ikinci maddesinde bir hukuk devleti olan cumhuriyet'in insan haklarına saygılı, demokratik, sosyal ve laik olduğu hükme bağlanmıştır.
- Türkiye'de şu anda söz konusu niteliklerin hiçbiri uygulanır halde değildir.
- Türkiye toplumu ve siyasal muhalefeti anayasasına sahip çıkmadı, okumuşlarının bir kısmı da aşağılamaktan fırsat bulamadı.
- 02:34Laiklik İlkesi ve Uygulanması
- Anayasanın ikinci maddesinde sayılan ilkelerin her biri temel nitelikte olup, en can alıcısı laiklik ilkesidir.
- Laik olmayan tek bir demokrasi yoktur, laik bir devletin yönetenleri kararlarında dine yaslanamaz ve devlet güçleri referansını herhangi bir inançtan alamaz.
- Türkiye siyasal İslamcı bir iktidar tarafından yönetiliyor ve muhalif Müslüman kesim içinde yönetim ilkesini "abdestli kapitalizm" ifadesiyle tanımlayanlar var.
- 03:53Türkiye'deki Dini Kuşatma
- Türkiye'de diğer ülkelere cami yaptırma, kıt kaynakları böyle işlere harcama, Diyanet'e ayrılan akıl almaz bütçeler gibi durumlar laik ahlak ile birlikte yaşam ilkeleri barındırmayan bir yönetim anlayışının inşasına neden olmaktadır.
- Türkiye ahalisi, devlet tarafından giderek koyulaştırılan bir dini kuşatmada işini yürütmek isteyen herkes hiç olmazsa dindar görünme derdinde.
- Anayasa hukukçusu Kemal Gözler'in Türkiye'de ilahiyat fakültesi sayısı hukuk fakültesinden çok olduğunu belirttiği tespitler önemlidir.
- 05:28Laiklik İlkesinin Değişimi
- Türkiye'de laiklik ilkesi uzun yıllar son derece katı yorumlandı ve özellikle belli kamusal alanlarda kılık kıyafet konusunda idare ve yargının vahim kararlar almasına neden oldu.
- AKP'li yıllar içinde özellikle 2010 sonrasında laiklik ilkesi bu kez ters yöne öyle bükülmeye başladı ki, çubuk kırılmak üzere.
- Halihazırdaki Türkiye ne laik ne seküler idare, inançlar karşısındaki yansızlık ilkesini tümüyle terk etmiş durumdadır.
- 06:15Kamu Gözetimi Kurulu'nun Kararı
- Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu'nun 12 Aralık 2009 tarihli kararı, faizsiz finans kuruluşlarının bağımsız denetimini yürüten denetçiler için etik kuralların yayımlanması konusunu ele almaktadır.
- Kararın amacı uluslararası standartlara uyum sağlamak olsa da, sağlanmak istenen uyum Türkiye hukuk sistemine ve anayasasına yabancıdır.
- Karar, denetçilerin uymaları gereken etik kuralların İslam inancının ve fıkhın ilke ve kurallarına dayanacağını, bunun dini kaynaklı potansiyel bir yaptırım gücü sağlayacağını belirtmektedir.