Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, "Hukuk Ekspertizi" kanalında yayınlanan, iş hukuku konusunda bilgi veren eğitici bir içeriktir.
- Video, kıdem tazminatının tanımı, hangi koşullar altında hak kazanılabileceği, nasıl hesaplanacağı ve hangi durumlarda söz konusu olacağı konularını detaylıca ele almaktadır. İçerikte kıdem tazminatına hak kazanmak için gerekli olan en az bir yıllık çalışma süresi ve işten ayrılma biçimi (geçerli veya haksız fesih) açıklanmakta, ardından hesaplama yöntemi adım adım gösterilmektedir. Ayrıca, kıdem tazminatının zamanaşımı süresi (beş yıl) ve ödeme zamanı hakkında bilgiler de paylaşılmaktadır.
- 00:10Kıdem Tazminatı Nedir?
- Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işyerinden ayrılırken, İş Kanunu gereğince işveren tarafından işçiye en az bir yıl çalışmış olması şartıyla vermekle yükümlü olduğu bir tazminat çeşididir.
- Kanunun gütmüş olduğu temel amaç, işçinin işveren adına geçirdiği her bir yıl için işten ayrılma durumunda belirli bir yıpranma ücreti gibi bir bedelle emeğinin ödüllendirilmesidir.
- 00:56Kıdem Tazminatı İçin Gerekli Koşullar
- Kıdem tazminatını alabilmek için işveren adına en az bir yıllık çalışma şartı vardır; bu süre hangi işte geçirildiği önemli değildir.
- İşverenin aynı kişi ise birden fazla farklı işte çalışmış olunduğu sürenin toplanarak hesaplanması gerekir.
- İşyerinin devri nedeniyle işveren değişmişse, yeni ve eski işverenin hesabına çalışmış olan süreler toplanarak kıdeme esas süre hesaplanır.
- 01:33İşten Ayrılma Şartları
- Kıdem tazminatına hak kazanabilmek için işten kendi isteğinizle ayrılmamış olmanız gerekmektedir.
- İşverenin işten çıkarma gerekçesi, İş Kanunu'nun 25/2 hükmü kapsamına giren işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri hükümlerinden biri ise tazminat hakkı söz konusu olamaz.
- Erkek çalışanların askerlik hizmeti nedeniyle istifa etmesi ve kadın çalışanların evlilik tarihinden itibaren bir sene içinde istifa etmesi durumunda kıdem tazminatı hak kazanılmaktadır.
- 02:37Kıdem Tazminatının Hesaplanması
- Kıdem tazminatı hesaplamasında öncelikle işçinin işveren adına çalıştığı toplam süre belirlenir.
- Giydirilmiş ücret, son ay almış olduğunuz brüt ücret ile yıl boyunca almış olduğunuz ikramiye, yan ödemeler, yakacak, giyim, ulaşım ve yemek ücretleri ile erzak yardımı gibi paraya çevrilebilen gelirlerin aylık ücret olarak karşılığı şeklinde hesaplanır.
- İş sağlığı ve güvenliği kapsamında işverenin sağladığı giyim kuşam malzemeleri ile fazla mesai ücretleri bu hesaba dahil edilmez.
- 04:26Tazminat Hesabının Tamamlanması
- Devlet her yıl kıdem tazminatı için belirlemiş olduğu taban fiyat bulunmaktadır; 2019 yılı için bu değer 6.007 TL'dir.
- Hesaplanan giydirilmiş ücret, tavan fiyatın altında ise direkt hesaplanır, üzerinde ise tavan fiyat (6.007 TL) baz alınır.
- Damga vergisi (binde 7,59 oranında) düşüldükten sonra kalan miktar, işçinin çalışma süresi için hak etmiş olduğu kıdem tazminatı tutarına denk gelir.
- 05:26Tazminatın Ödenmesi ve Zamanaşımı
- Kanunda özel bir zaman dilimi öngörülmediğinden işten ayrılmanızla birlikte tazminatınızın vadesinin gelmiş olduğu kabul edilir.
- İşvereninize makul bir süre vererek tazminatınızı talep etmeniz uygulama açısından daha olumlu yansıyacaktır.
- Kıdem tazminatı için kanunda öngörülen zamanaşımı süresi beş yıl olup, beş yıl içerisinde bu hakkınızı talep etmiş olmanız gerekir.