Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir konuşmacının kıdem tazminatı uygulaması hakkında detaylı bilgiler verdiği eğitici bir içeriktir.
- Video, kıdem tazminatına hak kazanma şartları (aynı işyerinde en az bir yıl çalışma, iş sözleşmesinin sona ermesi, zorunlu askerlik, emeklilik hakkı, evlilik veya ölüm) ile başlayıp, hesaplama yöntemlerini adım adım göstermektedir. İlk bölümde hesaplama örnekleri (asgari ücret alan, aylık 10.000 TL alan ve düzenli ek ödemeler alan) sunulurken, ikinci bölümde günlük ücret üzerinden brüt kıdem tazminatı hesaplaması, damga vergisi kesintisi ve net tutar elde etme süreci anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilecek ve dahil edilmeyecek ödemeler detaylı olarak listelenmekte, ev hizmetlerinde çalışan kişilerin kıdem tazminatı hakkı olmadığı ve istifa eden işçiye işveren tarafından yapılan ödemelerin kıdem tazminatı gibi işlem görmeyeceği belirtilmektedir.
- Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Şartları
- Kıdem tazminatı, 1475 sayılı kanunun 14. maddesi kapsamında çalışanlara belirli şartları sağlamaları halinde ödenen bir tazminat türüdür.
- Kıdem tazminatına hak kazanmak için çalışanın aynı işyerindeki çalışma süresinin en az bir yıl olması gerekmektedir.
- İş sözleşmesinin işveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle sona ermesi, zorunlu askerlik nedeniyle iş akdinin son bulması veya emeklilik hakkını elde etmesi durumunda kıdem tazminatına hak kazanılır.
- 02:09İstifadan Kıdem Tazminatı Alma
- Kural olarak işten kendi isteğiyle ayrılan işçi kıdem tazminatı alamaz, ancak bazı istisnalar vardır.
- İş sözleşmesinin askerlik görevi nedeniyle son bulması, emeklilik hakkının elde edilmesi, sağlık problemlerinin işin yapılmasına engel olması veya işverenin iyi niyet veya ahlak kurallarına aykırı davranışlarda bulunması nedeniyle işçi tarafından fesih halinde kıdem tazminatı alınabilir.
- Çalışan yasada sayılan haklı nedenler kapsamında kıdem tazminatına hak kazansa bile aynı işyerindeki çalışma süresi bir yıldan asla kıdem tazminatı alamaz.
- 03:26Evlenen Kadın Çalışanların Kıdem Tazminatı
- Kadın işçilerin evlilik nedeniyle işten ayrılması durumunda, çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatının kendilerine ödenmesi gerekmektedir.
- Bu haktan yararlanılabilmesi için iş sözleşmesinin evlilik tarihinden itibaren bir yıl içinde kadın çalışan tarafından yazılı olarak sonlandırılması, evliliği gösteren belgenin işverene sunulması ve iş akdinin sonlandırılma nedeninin evlilik olduğunun açıkça belirtilmesi gerekmektedir.
- 04:02Kıdem Tazminatının Hesaplanması
- Herhangi bir iş sözleşmesinin kıdem tazminatı gerektiren bir neden nefesi durumunda, çalışılan her tam yıl için otuz günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödenir.
- İşçiye ödenen ücretin yanı sıra kendisine düzenli olarak verilen tüm para ve para ile ölçülebilen faydaların (yol parası, yemek parası, ikramiye, prim ödemeleri) kıdem tazminatının hesabında kullanılacak brüt tutarın hesabında dikkate alınması gerekmektedir.
- Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılmıştır.
- 05:48Kıdem Tazminatı Örnekleri
- Asgari ücret alan ve 1 Haziran 2015 ila 31 Ekim 2020 arasında çalışan bir işçinin kıdem tazminatı hesaplanırken, son aldığı brüt ücret (2943 TL) kıdem tazminatı tavanından (7117,17 TL) aşağıda olduğu için hesaplamaya 2943 TL esas alınmıştır.
- Aylık 10.000 TL brüt ücretle çalışan bir kişi için kıdem tazminatı hesaplanırken, son aldığı brüt ücret tavanın üzerinde olduğu için kıdem tazminatı hesaplamasında esas alınacak ücret tavan ücreti olan 7117,17 TL 17 kuruş olmuştur.
- Aylık düzenli ek ödemeler alan bir kişinin kıdem tazminatı hesabında, son aldığı brüt ücret (4000 TL), yıllık ikramiye (4000 TL) ve aylık yemek parası (500 TL) dikkate alınarak hesaplamaya dahil edilmiştir.
- 11:15Kıdem Tazminatı Hesaplama
- Kıdem tazminatı hesabına esas alınacak günlük ücret 13,24 TL'dir.
- 1980 çalışma günü ile çarpıldığında 26.219,18 TL brüt kıdem tazminatı tutarı elde edilir.
- Brüt kıdem tazminatından %7,59 oranında damga vergisi kesilerek 26.020,17 TL'lik kıdem tazminatı ödemesi yapılır.
- 12:21Kıdem Tazminatı Hesaplanırken Dahil Edilen Ödemeler
- Kıdem tazminatı hesabında net ücret, yemek yardımı, kasa tazminatı, gıda yardımı, yakacak yardımı, eğitim yardımı, konut yardımı, giyecek yardımı, erzak yardımı, sosyal yardım niteliğindeki ayakkabı ya da bedeli, ünvan tazminatı, aile yardımı, çocuk yardımı, temettü (kar payı), taşıt yardımı, yıpranma tazminatı, kalifiye nitelik zammı, sağlık yardımı, mali sorumluluk tazminatı ve devamlı ödenen primler dikkate alınır.
- İş yerinde kullanılacak havlu ve sabun yardımı tazminat hesabında dikkate alınmaz.
- 13:11Kıdem Tazminatı Hesaplanırken Dahil Edilmeyen Ödemeler
- Kıdem tazminatı hesaplanırken yıllık izin ücreti, evlenme yardımı, hafta tatil ücreti, bayram harçlığı, hastalık yardımı, genel tatil ücreti, doğum yardımı, ölüm yardımı, izin harçlığı, jesyon ödemeleri, teşvik ikramiyesi ve primleri, jübile ikramiyesi, seyahat primleri, devamlılık göstermeyen primler, fazla çalışma ücreti (fazla mesai), iş arama yardımı, harcıra bir defalık verilen ikramiyeler, iş elbisesi ve koruyucu malzeme bedelleri dikkate alınmaz.
- Kıdem tazminatında zaman aşımı beş yıldır.
- 13:55İsteğe Bağlı Ödemeler ve Özel Durumlar
- İşveren, istifa eden ve kıdem tazminatına hak kazanmayan çalışana isteğe bağlı olarak yasal haklarına ilave olarak bir ödeme yapabilir, ancak bu ödeme kıdem tazminatı gibi işlem görmez.
- İsteğe bağlı ödenen ücretlerden gelir vergisi, damga vergisi, SGK primi ve işsizlik sigortası primleri kesilecektir.
- Ev hizmetlerinde Ek-9 kapsamında çalışan kişilerin kıdem tazminat hakkı yoktur.