Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin öğrencilere Türkçe dil bilgisi konularını anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, konuları örneklerle pekiştirmekte ve sınavlarda soru çözme taktikleri sunmaktadır.
- Video, paragraf konusunu kapsamlı bir şekilde ele almaktadır. İlk bölümde anlatım biçimleri (öyküleme, açıklama, betimleme ve tartışmacı anlatım) ve bunların özellikleri açıklanırken, ikinci bölümde tanımlama, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, alıntı yapma, tanık gösterme ve sayısal verilerden yararlanma anlatım biçimleri detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- Video, 7-8 gün sürecek bir ders serisinin ilk bölümüdür ve soru çözümüne geçileceği bilgisiyle sonlanmaktadır. Her bir anlatım biçiminin nasıl tespit edileceği, hangi kelimelerin bu anlatım biçimlerini işaret ettiği ve test sorularında bu konuların nasıl sorulacağı detaylı şekilde anlatılmaktadır.
- 00:08Paragraf Dersi Tanıtımı
- Paragraf dersi toplam yedi-sekiz gün sürecek ve önce beyaz tahtada anlatım biçimleri, düşünceyi geliştirme yolları, anlatım özellikleri, bakış açıları ve türleri anlatılacak.
- Akıllı ekranda anlatım biçimleri ile ilgili soru çözümü, ikiye ayırma, akışı bozan paragrafta yer değiştirme, paragraf oluşturma ve sözcük-cümle-paragraftan karma soru çözümü yapılacak.
- Her sene paragraf sorularında anlatım biçimleri sorulur ve Türkçe'de toplam kırk yedi anlatım biçimi vardır, ancak ÖSYM sadece dört anlatım biçimini müfredata koymuştur.
- 01:53Anlatım Biçimleri
- Türkçe'de dört anlatım biçimi vardır: öyküleme, açıklama, betimleme ve tartışmacı anlatım.
- Anlatım biçimi sorularında şıklardan biri kafadan gider çünkü sadece dört anlatım biçimi vardır.
- Açıklayıcı anlatımda amaç okuyucuya bilgi vermektir, öğretici bir anlatım söz konusudur.
- 03:25Açıklayıcı ve Tartışmacı Anlatım
- Tartışmacı anlatımda yazar kendi düşüncesini söyleyerek, kendi düşüncesini okura kabul ettirmek amacıyla örnekleme, tanık gösterme gibi yöntemlerden yararlanır.
- Parça nesnelse açıklayıcı anlatımdır, parça öznel ifadelerde ise tartışmacı anlatımdır.
- Virgüller bol bol kullanıldıysa açıklayıcı anlatımdır, soru işareti varsa tartışmacı anlatımdır.
- "Yazar kimdir?" ve "Kitap nedir?" sorularının cevabı doğrudan açıklamaya doğru gider, bu iki soru istisna bir durumdur.
- 06:37Öyküleme ve Betimleme
- Öyküleyici anlatımda bir olay vardır, bu olay yaşayan kişiler vardır ve olayın geçtiği bir zaman akışı vardır.
- Öykülemede üç birlik kuralı vardır: kişi, zaman, mekan ve sürekli hareketlilik.
- Betimleyici anlatımda olaydan ziyade daha durağanlık vardır, bol bol niteleme sıfatı kullanılır ve çevrenin, nesnenin ya da bir insanın tasvir edildiği anlatım betimlemedir.
- 09:02Düşünceyi Geliştirme Yolları
- Düşünceyi geliştirme yolları paragrafın tamamını kapsarken, anlatım biçimleri paragrafın içindeki sadece tek bir cümledir.
- Düşünceyi geliştirme yolları arasında tanımlama, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, alıntı yapma, tanık gösterme ve sayısal verilerden yararlanma bulunmaktadır.
- Tanımlama cümlelerinde tanımı yapılacak sözcük en sona atılabilir, ancak her zaman sonunda "dır" veya "dırdır" ifadesi vardır.
- 12:44Tanımlama ve Anlatım Biçimleri
- Tanımlama öznel veya nesnel olabilir, tanım cümlesi mutlaka nesnel olmak zorunda değildir.
- Karşılaştırma, bir şeyi başka bir şeyle kıyaslamaktır ve "en", "daha", "göre", "fazla", "kadar" gibi anahtar kelimelerle belirtilir.
- Karşılaştırma anlatımı, karşılaştırma cümlesinin bulunduğu paragrafın anlatım biçimini tartışmadır.
- 15:11Benzetme ve Karşılaştırma
- Benzetme genellikle "gibi" edatıyla yapılır ve her zaman benzetme anlamı katmaz.
- "Gibi" edatı karşılaştırma anlamı da verebilir, örneğin "senin gibi güzel görmedim" cümlesinde.
- Benzetme de "gibi" edatıyla yapılabilir, örneğin "bir ağacın yeşil yaprağı gibi bana hayatımın enerjisini sunuyorsun".
- 16:29Anlatım Biçimlerinin Farkları
- Örneklendirmede sadece isim geçer, alıntı yapmada sadece söz geçer, tanık göstermede ise hem isim hem de söz kullanılır.
- Alıntı yapma ve tanık gösterme birbirine hemen hemen aynıdır, ikisi birbirine denktir.
- Sayısal verilerden yararlanma, cümlede geçen her türlü sayıdır; tarihsel veriler de sayısal veri olarak kabul edilir.