• Buradasın

    Türkçe Dil Bilgisi: Anlatım Biçimleri ve Düşünce Geliştirme Yolları

    youtube.com/watch?v=28Hn0UFB9U0

    Yapay zekadan makale özeti

    • Bu video, bir öğretmen tarafından sunulan Türkçe dil bilgisi eğitim dersidir. Öğretmen, anlatım biçimleri ve düşünce geliştirme yolları konusunu detaylı şekilde anlatmaktadır.
    • Videoda açıklama, tartışma, öyküleme, betimleme ve tasvir gibi anlatım biçimleri örneklerle incelenmektedir. Her bir anlatım biçiminin özellikleri, kullanım alanları ve aralarındaki farklar açıklanmaktadır. Ayrıca, paragrafların anlatım biçimini ve düşünce geliştirme yollarını nasıl tespit edebileceğimiz konusunda pratik bilgiler verilmektedir.
    • Video, ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tiplerini de içermekte ve bir sonraki derste düşünceyi geliştirme yollarının ele alınacağı bilgisiyle sonlanmaktadır. Öğretmen, paragrafın bütününe bakarak anlatım biçimini, paragraf içindeki bir cümleden ise düşünce geliştirme yollarını nasıl çıkarılacağı konusunda pratik yöntemler sunmaktadır.
    00:09Anlatım Biçimleri Tanıtımı
    • Anlatım biçimleri arasında açıklama, tartışma, öyküleme ve betimleme bulunmaktadır.
    • Anlatım biçimleri tek başına sorulabilir veya düşünceyi geliştirme yolları ile birlikte sorulabilir.
    • Bir paragrafın konusunu ve ana düşüncesini belirlerken anlatım biçimi önemlidir.
    00:48Açıklayıcı Anlatım
    • Açıklayıcı anlatım (açıklama), yazarın ele aldığı konuyu tanıtıcı özellikleriyle nesnel bir dille anlatmasıdır.
    • Ders kitapları, makaleler ve ansiklopediler tamamen açıklayıcı anlatım biçimiyle yazılmıştır.
    • Açıklayıcı anlatımda yazar kavramın tanımını yapabilir, örnekler verebilir, karşılaştırma yapabilir veya sayısal verilere başvurabilir.
    04:05Açıklayıcı Anlatım Örnekleri
    • Arılar hakkında yazılan paragraf, arıların propolis yapma ve peteklerini sıvama gibi davranışlarını nesnel bir dille anlatmaktadır.
    • Messenger adlı sondaj aracı hakkında yazılan paragraf, Merkür gezegenine gönderilen aracın gözlemlerini bilimsel bilgilerle aktarmaktadır.
    • Açıklayıcı anlatımda paragrafın ilk iki cümlesinden sonra yazarın kendi görüşünü vermediği, sadece bilgi aktardığı görülür.
    06:43Tartışmacı Anlatım
    • Tartışmacı anlatım (tartışma), yazarın okurla sohbet edercesine, senli benli bir üslupla bir fikri tartışmasıdır.
    • Tartışmacı anlatımda yazarın amacı, okurun yanlış bildiğini düzeltmeyi veya fikrini değiştirmeyi düşünmektedir.
    • Tartışma paragraflarında öznel bir dil kullanılır, "ben" veya "biz" dili tercih edilir ve fikir, tez-antitez çatışması vardır.
    08:17Tartışmacı Anlatım Örnekleri
    • Tartışmacı anlatım, okurun inandığı fikri değiştirmek veya başka bir fikri empoze etmek amacıyla yazılır.
    • Denemeler, köşe yazıları ve blog yazıları tamamen tartışmacı anlatım biçimiyle yazılmıştır.
    • Tartışmacı anlatımda paragrafın bütününe bakıldığında yazarın kendi görüşünü belirttiği, fikir değiştirmeyi amaçladığı görülür.
    09:10Tartışmacı Anlatım Özellikleri
    • Tartışmacı anlatımda yazar kendi görüşleri doğrultusunda bir fikir savunur ve bu fikir tartışmacı bir üsse sahiptir.
    • Tartışmacı anlatımda devrik cümle kullanılarak monotonluktan ve sıkıcılıktan okuru kurtarmak amaçlanır.
    • Yazar, savunduğu fikri daha inandırıcı kılmak için uzman görüşlerine başvurabilir, alıntı yapabilir veya karşılaştırma yapabilir.
    10:56Tartışmacı Anlatım Örnekleri
    • İlk örnek paragrafta, yayıncılıkta ekonomik ve kültürel sorunlar ele alınarak, şikayet etmekten yorulduğumuz için çözümler üzerine düşünmemiz gerektiği belirtilir.
    • İkinci örnek paragrafta, şiirin geçmişe göre gerilediği iddiasına karşı, bu iddialara inanılmadığı ve konunun aydınlığa kavuşturulması gerektiği ifade edilir.
    13:00Öyküleme Anlatım Biçimi
    • Öyküleme, yazarın okura bilgi vermek, fikrini değiştirmek veya empoze etmek yerine, olaylar anlatmak amacıyla kullanılan bir anlatım biçimidir.
    • Öyküleme, bir kişi veya kişilerin başından geçen ard arda gelişen olayları, bir mekan ve genellikle geçmiş zaman diliminde anlatır.
    • Öyküleyici anlatımlarda, okuyucuyu olayın içine çekerek kendisini kahraman gibi hissettirmeye çalışan, hareket halindeki fiilleri sıkça kullanan bir anlatım tarzı vardır.
    14:54Öyküleme Anlatımının Özellikleri
    • Öyküleyici anlatım, yazarın ard arda gelişen olaylar zincirini anlattığı paragraftır ve bu olaylar bir başlar biri biter şeklinde devam eder.
    • Öyküleme anlatımında birden fazla olay iç içe geçer, varlıklar devinim halindedir ve bol bol fiil cümlesi vardır.
    • Öyküleyici anlatım gezi yazılarında, romanlarda ve öykülerde sıklıkla görülür, özellikle romanlardaki olay ağırlıklı durumlar ve öykülerdeki olaylar tamamen öyküleyici anlatımla yazılmıştır.
    16:56Öyküleme ve Betimleme Arasındaki Fark
    • Öyküleme anlatımında olaylar birbirini etkiler ve ard arda gelişir, sadece tasvir yapmak öyküleme değildir.
    • Bir paragrafta hem öyküleme hem de betimleme olabilir, ancak ağır basan anlatım biçimi öyküleme ise, paragrafın genelinde öyküleme anlatım biçimi vardır.
    • Gezi yazılarında, olaylar ard arda geliştiği için öyküleyici anlatım sıkça kullanılır.
    19:17Betimleyici Anlatım
    • Betimleyici anlatımda yazar sözcüklerle resim yapar, sıfatlar, benzetmeler ve niteleyici sözler kullanır.
    • Yazar duyularla ilgili ayrıntılara başvurarak okuyucunun zihninde anlatılan manzarayı canlandırır.
    • Yaşar Kemal'in Çukurova'yı tasvir etmesi, okuyucuyu orada bir varlık gibi hissettirmesi en büyük başarıdır.
    20:33Betimleyici Anlatımın Özellikleri
    • Betimleyici anlatımda yazarın amacı okur zihninde bir görüntü yaratmak ve izlenim kazandırmaktır.
    • Betimleyici anlatımda durağanlık vardır; varlık, doğa veya insan durur, yazar etrafında gezinerek tasvir eder.
    • Yazar fiziksel görünüş, ruhsal portre, manzara veya herhangi bir şeyi tasvir edebilir.
    21:53Betimleyici Anlatım Örnekleri
    • Betimleyici anlatımda sıfatlar, karşılaştırma, benzetme ve kişileştirme gibi niteleyici sözler kullanılır.
    • "Her iki yanı ağaçlarla kaplı bir ırmağın ve gitgide silinen gecenin kıyısındaydık" gibi ifadeler okuyucunun zihninde manzara canlandırır.
    • "Sonbahar güneşinin ilk ışıkları karşı tepelerden göründü" gibi ifadeler öyküleme değil, sadece bir olayı aktarır.
    26:18Anlatım Biçimlerini Belirleme
    • Paragrafın anlatım biçimini belirlemek için paragrafın bütünlüğüne bakılır.
    • Bilgi ağırlıklı, nesnel dille anlatılan paragraflar açıklamayı, öznel dille fikir anlatan paragraflar tartışmayı işaret eder.
    • Olay ard arda gelişen hikaye veren paragraflar öyküleme, tasvir ve gözlem içeren paragraflar betimleme işaret eder.
    28:24Anlatım Biçimleri ve Düşünce Geliştirme Yolları
    • Açıklayıcı anlatım, nesnel bir dille bilgi aktarımıdır.
    • Tartışma anlatımı, kendi görüşlerini aktaran ve eleştirel bir yaklaşım sergileyen bir anlatım biçimidir.
    • Tanık gösterme, düşünceyi geliştirme yollarından biridir ve kendi görüşünü desteklemek için kullanılır.
    30:12Anlatım Biçimleri Örnekleri
    • Öznel anlatım, "biz" dilini kullanarak kişisel deneyimler ve düşünceleri aktarır.
    • Betimleme, duyuları aktararak bir yerin veya olayın detaylı bir tasvirini yapar.
    • Öyküleme, ard arda gelişen olaylar zinciri ile bir hikaye anlatır.
    39:16Anlatım Biçimleri ve Düşünce Geliştirme Yolları Arasındaki Fark
    • Paragrafın bütününe bakarak anlatım biçimini, içindeki cümlelerden ise düşünceyi geliştirme yollarını çıkarırız.
    • Açıklama, nesnel bir dille bilgi aktarımıdır ve düşünceyi geliştirme yollarından biri olan tanımlamayı içerir.
    39:29Anlatım Biçimleri ve Düşünce Geliştirme Yolları
    • Paragrafın anlatım biçimi, paragrafın bütününe bakarak belirlenir; nesnel bir dille anlatılan paragraflar açıklamadır.
    • Bir paragrafta birden fazla düşünce geliştirme yolu kullanılabilir, ancak anlatım biçimi bir tanedir.
    • Paragrafın içindeki bir kelime veya cümle düşünceyi geliştirme yollarını, paragrafın bütünü ise anlatım biçimini verir.
    41:16Öyküleme ve Betimleme Arasındaki Farklar
    • Öyküleyici anlatımda art arda gelişen olaylar zinciri vardır, hareket ve varlıkların devinimi söz konusudur.
    • Betimlemede durağanlık ve tasvir vardır, gözün önünde sadece bir tablo canlanır.
    • Öyküleme video kaseti gibi hareket halindedir, betimleme ise fotoğraf gibi durağandır.
    42:00Dersin Sonu ve Gelecek Plan
    • Anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yolları birlikte öğrenilmelidir çünkü tek tek testlerde bulmak zordur.
    • Videodan sonra düşünce geliştirme yolları konusu incelenecek ve ardından etkinlik ve sorularla ilerlenecektir.

    Yanıtı değerlendir

  • Yazeka sinir ağı makaleleri veya videoları özetliyor