Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmen ve Recep adlı öğrencisi arasında geçen eğitim içeriğidir. Öğretmen, tahtada örnekler göstererek konuları anlatmaktadır.
- Video, Türkçe dil bilgisi konularını iki ana bölüme ayrılmış olarak ele almaktadır: ilk bölümde metin türleri (anı, mektup, tiyatro ve gezi yazısı) açıklanırken, ikinci bölümde benzetme, kişileştirme, konuşturma, tezat ve abartma gibi söz sanatları detaylı olarak incelenmektedir. Her bir konu için örnekler verilmiş ve bu örneklerin nasıl tespit edileceği gösterilmiştir.
- Öğretmen, interaktif bir ders anlatımı sunarak öğrencilere sorular sorarak konuları pekiştirmekte ve Türkçe dersinde metin türleri ve söz sanatları konularını öğrenmek isteyenler için faydalı bir kaynak niteliğindedir.
- 00:23Metin Türleri
- Metin, yazılı olan her şeydir ve cümleler topluluğu olması gerekir.
- Cümleler peş peşe sıralanıyorsa ve birbirini açıklayarak devam ediyorsa metin olarak adlandırılır, alt alta yazılan şiir ise metin değildir.
- Bu derste anı, mektup, tiyatro ve gezi yazısı metin türleri anlatılacaktır.
- 01:24Anı
- Anı, geçmişte yaşanmış bir olayı, üstünden belli bir zaman geçtikten sonra anlatan metindir.
- Anının özellikleri: yaşanmış bir olay olması, olayın geçtiği yer ve zamanın belli olması, yazarın kendi yaşadıklarını yansıtması ve tarihe ışık tutmasıdır.
- Anı metninde yazar olaya kendisini dahil eder ve olayı yaşayan kişinin anlattığını algılarız.
- 04:18Mektup
- Mektup, bir haberi veya duyguyu başkasına aktarmaktır.
- Özel mektup, özel bir kişiye duygularımızı, düşüncelerimizi veya bir haberi aktarmak için yazılan mektuptur.
- İş mektubu (dilekçe), bir kurumdan veya makamdan talebinizi veya beklentinizi yerine getirilmesi üzerine yazılan kısa yazıdır.
- Mektupların başlangıcı hitaptır, ardından duygular, düşünceler ve talepler aktarılır.
- 06:07Tiyatro
- Tiyatro, yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları sahnede canlandırmak üzere yazıya aktarılan yazılardır.
- Tiyatro metinleri oynanmak üzere yazılır ve olayın oluş anını anlatır.
- Tiyatro metinleri sürekli karşılıklı konuşma (diyalog) biçiminde ilerler ve olayla ilgili yorumlama yoktur.
- Tiyatro türleri: komedi, trajedi ve dramdır.
- 07:57Gezi Yazısı
- Gezi yazısında gezilen yerlerin özellikleri aktarılır.
- Gezi yazısında bir olay akışı beklenmez, ancak olay olabilir.
- Gezi yazısında kasabanın tarihi, sosyal, mimari, kültürel özellikleri ve kılık kıyafet, yeme-içme kültürleri hakkında bilgi verilir.
- 09:17Söz Sanatları
- Söz sanatları, sözcüğü gerçek anlamından çıkartarak farklı anlamlara gelecek şekilde kullanmaktır.
- Söz sanatları örnekleri: benzetme, kişileştirme, konuşturma, tezat ve abartmadır.
- Benzetme, iki varlık ya da kavramı birbiriyle karşılaştırarak, zayıf olanı güçlü olanla karşılaştırarak anlatmak için kullanılır.
- 10:40Benzetme Sanatı
- Benzetme sanatında benzeyen, benzetilen, benzetme yönü ve benzetme edatı olmak zorundadır.
- Benzetme yapabilmek için tüm unsurların olması gerekmez, sadece benzeyen ve benzetilenin olması yeterlidir.
- Benzetme edatı ve benzetme yönü çıkarıldığında bile benzetme devam edebilir.
- 12:16Kişileştirme Sanatı
- Kişileştirme, canlılara ait özelliklerin insan olmayan varlıklara aktarılmasıdır.
- "Kızgın bulutlar gürültüsüyle bizi ürküttü" örneğinde bulutların kızgın olması kişileştirmedir.
- "Hırçın dalgalar", "yürüyen bulutlar" ve "seslenen dağlar" da kişileştirme örnekleridir.
- 13:23Konuşturma Sanatı
- Konuşturma sanatında konuşma özelliği olmayan bir varlığın cümle içerisinde konuşması söz konusudur.
- "Pek dertliyim diyerek çalar sazım" örneğinde sazın konuşması konuşturma sanatıdır.
- Konuşturma sanatında konuşma özelliği olmayan bir varlığa konuşabilme özelliği yüklenir.
- 14:31Tezat Sanatı
- Tezat sanatı, birbirine ters sözcükleri veya durumları aynı dize veya cümle içerisinde kullanmaktır.
- Zıt anlamlı sözcükler kullanılmak zorunda değildir, sadece birbiriyle ters iki kavram da tezat oluşturabilir.
- "Yazımı kışa çevirdin" örneğinde yaz ve kış sözcükleri birbirine ters olduğu için tezat sanatıdır.
- 16:05Abartma Sanatı
- Abartma, bir şeyi olduğundan çok büyük veya çok küçük göstermektir.
- Abartma sanatında doğaüstü bir büyütme veya küçültme söz konusudur.
- "Bir ağlasam gözümün yaşı sel olur" örneğinde gözün yaşı sel olacakmış gibi abartma yapılmıştır.