Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından Zoom üzerinden sunulan, tarih öğretmeni adaylarına yönelik bir eğitim dersidir. Öğretmen, tarih biliminin temel kavramlarını ve önemli tarihçileri anlatmaktadır.
- Video, tarihin tanımı ile başlayıp, Herodot, İbn-i Haldun, Edward Carr, Colinwood, Mark Bloch, Frederick Turner, Zeki Velidi Togan ve Bradle gibi önemli tarihçilerin tarih hakkındaki görüşlerini ele almaktadır. Daha sonra tarihin konusu, olay ve olgu kavramları, tarih öğrenmenin amaçları ve tarihin temel unsurları (insan, yer ve zaman) açıklanmaktadır.
- Ders, tarihin bir zincir olduğunu, olayların kronolojik sırasının önemini ve tarihi bilgilerin değişebilirliğini örneklerle anlatmaktadır. Ayrıca tarihin değerlendirilmesinde empati kurmanın ve o dönemin şartlarına göre değerlendirmenin önemi vurgulanmaktadır. Video, KPSS, ÖABT ve LYS sınavlarına hazırlanan adaylar için önemli bilgiler içermektedir.
- 00:01Tarihin Tanımı
- Tarih, geçmişte yaşamış insan topluluklarının tüm faaliyetlerini yer ve zaman göstererek sebep-sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayalı olarak inceleyen bir bilimdir.
- Tarih öğretmeni adaylarının önemli tarihçilerin tarihin tanımını bilmeleri gerekmektedir.
- 2016 ÖABT sınavında tarihle ilgili bir tanım verilmiş ve hangi tarihçiye ait olduğu sorulmuştur.
- 01:23Önemli Tarihçilerin Tarihin Tanımları
- Herodot (tarihin babası), tarihi "tanık olunan ve haber alınan şeylerin kayıt altına alınması" olarak tanımlamıştır.
- İbn-i Haldun, tarihi "olmakta olan şeylerin sebepleri hakkında bir tahkikat" olarak tanımlamıştır ve İslam tarihinde tarih felsefesini ortaya atan düşünürdür.
- Edward Carr, tarihi "bugün ile geçmiş arasında bitmez diyalog" olarak tanımlamıştır.
- 03:50Diğer Tarihçilerin Tanımları
- Colinwood, tarihi "geçmiş bir anlamda bugün hala yaşayan bir zaman dilimi" olarak tanımlamıştır.
- Mark Blok, Fransız Anales okulunun kurucusu olup tarihi "zaman içinde insanların ilmi" olarak tanımlamıştır.
- Frederick Turner, tarihi "geçmişten bize ulaşan, günümüzde ortaya çıkan tarihçi ve yorumcu anlayışı ile incelenen kalıntılardır" olarak tanımlamıştır.
- 06:33Türk Tarihçileri ve Tarih Filozofları
- Zeki Velidi Togan, tarihi "insanların eylem ve fikirleri sonucu ortaya çıkan olayları inceleyen bilimdir" olarak tanımlamıştır.
- Bradle, tarihi "bugünkü kaygı ve sorunlar adına geçmişin sorgulanmasından başka bir şey değil" olarak tanımlamıştır.
- Tarih filozofları arasında ilk olarak Augustine (ortaçağ kilise tarihçisi), İbn-i Haldun (15. yüzyıl İslam tarihçisi) ve 18. yüzyıl Fransız düşünürü Voltaire bulunmaktadır.
- 11:56Tarih Felsefesinin Tarihi
- Tarih felsefesi terimini ilk defa kullanan filozoflar: Hıristiyan tarihçisi Augustine, İslam tarihçiliğinde tarih felsefesini başlatan İbni Haldun ve 18. yüzyılda Batı dünyasında tarih felsefesini kullanan Voltaire'dir.
- Bu üç isim önemlidir: 15. yüzyıl İslam tarihçisi İbni Haldun, 18. yüzyıl Fransız tarihçisi Voltaire ve ortaçağ Hıristiyan tarihçisi Augustine.
- 13:03Tarihin Konusu
- Tarihin konusu, insanın ürettiği her şeydir; insanı ilgilendiren her şey tarihin konusu değildir.
- Depremler, tsunami, volkanik olaylar ve dinozorların ortaya çıkışı tarihin konusu değildir, ancak depremin insanlar üzerindeki etkisi tarihin konusu olur.
- Tarihin iki önemli tanımı vardır: Olay (hayatta tek tek yaşanan değişim, bir çırpıda ortaya çıkan şey) ve olgu (tarihi olayın sonucunda ortaya çıkan, gözlemlenebilen süreç).
- 17:33Tarih Öğrenmenin Amaçları
- Tarih öğrenmenin üç temel amacı vardır: evrensel amaç, toplumsal amaç ve bireysel amaç.
- Evrensel amaç, din, dil ve ırk ayrımı gözetmeden herkese saygı duymayı ve humanist olmayı sağlamaktır.
- Toplumsal amaç, vatandaş olma duygusunu ortaya çıkarmak ve tarih bilincine sahip olmayı sağlamaktır.
- Bireysel amaç, muhakeme, kavrama ve sorun çözme gücü kazandırmaktır.
- 22:17Tarihin Unsurları
- Tarih, geçmişte yaşamış insan topluluklarının tüm faaliyetlerini sebep-sonuç ilişkisi içerisinde, yer ve zaman göstererek belgelere dayalı olarak inceleyen bir bilimdir.
- Tarihin üç temel unsuru vardır: insan, yer ve zaman.
- Bir tarihi olayın ortaya çıkabilmesi için insan, yer ve zaman unsurlarının bilinmesi gerekir.
- 24:14Coğrafya ve Tarih
- Coğrafya insanoğlunun yaşam süreçlerinde kültürü, ekonomik yapısını, gelenek ve görenekleri üzerinde büyük etki yapar.
- 1915'te Kafkas cephesinde yaşanan olaylarda, hava sıcaklığının -36,5 dereceye düştüğü için 90 bin asker şehit olmuştur.
- Tarihi bir değer olabilmesi için yer, zaman ve insan unsuru olmalı ve bunlar mutlaka bilinmeli.
- 26:16Tarih ve Sebep-Sonuç İlişkisi
- Tarih bir zincirdir ve birbirini takip eden iki tarihi olaydan öncekinin sonuçları sonrakinin sebebi olabilir.
- İstanbul'un fethedilmesi, Bizans'taki bilim adamlarının İtalya'ya gitmesine, Rönesans'ın ortaya çıkmasına ve sonunda Sanayi Devrimi'ne yol açmıştır.
- Tarih bir bütündür ve tarihi olaylar bir zincirin halkalardır; halkadan biri koparsa sorun yaşanır.
- 28:33Tarihi Olayların Değerlendirilmesi
- Tarihçinin, araştıracağı olayın gününe götürebilmesi ve o günün şartlarına göre değerlendirebilmesi önemlidir.
- Atatürk'e göre tarih yazmak, tarih yapmak kadar zordur ve tarih yazan yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alabilir.
- Tarihi olaylar değerlendirildiğinde o günün şartlarına göre değerlendirilmelidir, aksi takdirde doğru bir değerlendirme yapılamaz.
- 31:53Tarihi Bilginin Değişebilirliği
- Tarih deney ve gözlem içermeyen, geçmişte yaşanmış olayları inceleyen bir bilimdir.
- Tarihi olaylar tekrarlanmaz ve genelleme yapılamaz.
- Tarihi bilgiler kesin değildir, yeni araştırmalar ve belgeler mevcut bilgiyi değiştirebilir veya geliştirebilir.