Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Abdurrahman Dilipak tarafından sunulan bir sohbet formatındadır. Konuşmacı, takvim sistemleri ve tarih algısı hakkında bilgiler paylaşmaktadır.
- Video, 1 Ocak 2019'un farklı takvim sistemlerindeki karşılıklarını açıklayarak başlıyor ve ardından hicri, miladi, rumi gibi farklı takvim sistemlerini detaylı şekilde anlatıyor. Osmanlı dönemindeki çok dilli topluluk, takvim inkılabı, haram aylar ve saat sisteminin değişimi gibi konular ele alınıyor. Konuşmacı, Türkiye'de 1926'dan itibaren miladi takvimin kabul edilmesi ve bunun getirdiği değişiklikleri, ayrıca dünya genelindeki takvim uygulamalarını karşılaştırarak sunuyor.
- Yeni Yıl ve Takvimler
- 1 Ocak 2019, miladi takvime göre hicri yılbaşı 31 Ağustos 2019 Cumartesi gününe denk gelmektedir.
- 1 Ocak aynı zamanda hicri 24 Rebiülevvel 1440, runi 25 Kasım 1434'e denk gelmektedir.
- Milletlerarası takvim dünyanın yarısında geçerli değil ve yerli, milli veya milletlerarası değildir.
- 00:40Takvimlerin Özellikleri
- Hicri 1440'ın sayılarını toplarsanız 9 eder, bu da bir son anlamına gelir.
- Müslümanlar hem kameri (hicri) hem şemsi (miladi) takvimi kullanırlar.
- Osmanlı yurdunda hicri, miladi, rumi, ibrani, farisi, ermeni, süryani ve daha birçok takvim kullanılıyordu.
- 01:38Takvim İnkılabı
- Takvim inkılabı ile yeni bir takvim getirilmedi, sadece islami olan yasaklandı.
- Osmanlı çok dilli bir topluluktu ve her millet kendi alfabesini kullanmakta serbestti.
- İnkılaplar yeni bir şey getirmedi, sadece islami olanı yasakladı.
- 02:08Hicri Takvim
- Hicri takvim, Rasulullah'ın Medine'ye hicret ettiği yılın Muharrem ayının birinci gününü başlangıç olarak alan ve ayın dünya etrafında on iki defa dönmesiyle bir yılı tamamlayan takvimdir.
- Hicri aylar Muharrem, Safer, Rebiülevvel, Rebiülahir, Cemaziyelevvel, Cemaziyelahir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarından oluşur.
- Gelenekte Muharrem, Safer, Rebi, Bahar, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval insan adı olarak da kullanılır.
- 02:42Rumi ve Miladi Takvimler
- Osmanlı'da mali-idari takvime Rumi takvim denir, Rum burada Osmanlı halkına verilen, İstanbul'dan yönetilen Doğu Roma halkının ortak adıdır.
- Miladi takvim şemsi takvimdir ve daha çok Hıristiyan toplumlarında kullanılır.
- Miladi takvimde aylar İbranice, Aramice ve Süryanicede benzer şekilde adlandırılmıştır.
- 04:00Haftanın Günleri
- Tanrı Kral Augustus zamanında haftanın her günü özel bir tanrıya adandı: Pazar güneş tanrısına, Pazartesi ay tanrısına, Salı Mars tanrısına, Çarşamba Merkür'e, Perşembe Jüpiter'e, Cuma Venüs'e, Cumartesi Satürn'e adanmıştı.
- Hıristiyanlar, İsa Aleyhisselam'ın dirilişi ile ilişkilendirerek Tanrı günü olarak yedi günü Cumartesi'yi değil de Pazar gününü tercih ettiler.
- Arapçada günler Pazar-Pazartesi yevmül-selase, Çarşamba yevmül-erba, Perşembe yevmül-hamis, Cuma yevmül-cuma, Cumartesi yevmül-sept şeklinde kullanılmaktadır.
- 05:32Haram Aylar
- Kur'an-ı Kerim'in Tevbe Suresi'nin 37. ayetinde ayların sayısının on iki, haftanın yedi gün olduğu, bu aylardan dördünün haram olduğu belirtilmektedir.
- Bu kutsal aylar, yılın son iki ayı olan Zilkade, Zilhicce ile ondan sonra gelen ve hicri takvime göre yeni yılın ilk ayı Muharrem ve yedinci ayı olan Recep'tir.
- Bu zamanlar dini açıdan hac ibadeti için yol güvenliği, ticari faaliyetler için yol ve mal mübadelesinin güvenliği, ekim ve hasat mevsimleri ya da hayvanların yavrulama veya göç zamanlarına denk gelmektedir.
- 06:25Takvim Değişiklikleri
- 1 Nisan 1931 tarihinde çıkarılan 1782 sayılı kanunla eski ağırlık ve uzunluk ölçüleri değiştirilmiş, arşın, endaze, okka, çeki gibi eski ölçüler kaldırılmıştır.
- Türkiye'deki saat sistemi 26 Aralık 1925'te günün 24 saati taksimine dair kanunun kabul edilmesiyle değişti ve miladi takvim kabul edilmiş oldu.
- 20 Mayıs 1928 tarihli yasayla uluslararası rakamlar kullanılmaya başlanmıştır.
- 07:14Takvim Değişiklikleri (Devam)
- 1931 yılında çıkarılan bir yasayla dünyada yaygın olan kilogram, metre ve litre gibi ölçü birimleri kabul edilmiştir.
- Hafta tatili yeniden düzenlenmiş ve daha önce Cuma günü olan hafta tatili Pazar gününe alınmıştır.
- 13 Ocak 1945 tarihli 4696 sayılı kanunla takvimin başlangıcı değiştirilmiş, ayların adı da değiştirilmiştir.