Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında sosyolojinin doğuşu konusunu anlatan bir öğretim materyalidir.
- Ders, sosyolojinin 19. yüzyılda bir bilim olarak ortaya çıktığını ve kurucularının Saint Simon ve August Comte olduğunu açıklamaktadır. Sosyolojinin doğuşuna hazırlık yapan faktörler olarak doğa bilimlerindeki gelişmeler, felsefenin etkisi, Fransız İhtilali ve Sanayi Devrimi ele alınmaktadır. Ayrıca Aristoteles, İbn-i Haldun, Rönesans, Reform hareketleri ve Aydınlanma çağının sosyolojinin gelişimine katkıları anlatılmaktadır. Son olarak, August Comte, Karl Marx, Durkheim ve Max Weber gibi önemli sosyologların çalışmaları ve katkıları özetlenmektedir.
- 00:01Sosyolojinin Doğuşu ve Kurucuları
- Sosyoloji 19. yüzyılda bir bilim olarak ortaya çıkmıştır.
- Saint Simon ve August Komt sosyolojinin kurucuları olarak kabul edilirken, İslam dünyasında İbni Haldun sosyolojinin müjdeleyicisi olarak görülür.
- İbni Haldun'un "devlet birey için vardır, birey devlet için yoktur" anlayışı, devleti yönetenlerin halka hizmet etmesi gerektiğini vurgular.
- 01:24Sosyolojinin Doğuşuna Hazırlık Dönemleri
- 19. yüzyılda sosyolojinin bilim sahnesine çıkıncaya kadar çeşitli ön gelişmeler ve hazırlıklar yaşanmıştır.
- Doğa bilimlerindeki gelişmeler, felsefenin yükselişi, Fransız İhtilali ve İngiltere'de başlayan Sanayi Devrimi sosyolojinin doğuşunda temel etkenlerdir.
- Aristoteles (MÖ 300'lü yıllarda) "insan sosyal bir varlıktır" sözüyle sosyolojiye ihtiyaç olduğunu vurgulamıştır.
- 03:31Rönesans ve Reform Hareketlerinin Etkisi
- Rönesans ve Reform hareketleri sosyolojinin doğuşunda önemli rol oynamıştır.
- 14-15. yüzyıllarda yapılan yenilikler ve Batı dünyasının yeniden uyanışı, eski Yunan uygarlığının düşünce sisteminin birleşmesine yol açmıştır.
- 16. yüzyıldan itibaren doğa bilimlerindeki gelişmeler, sosyolojinin güçlenmesine ve bilimsel bir yöntem olarak ortaya çıkmasına katkı sağlamıştır.
- 05:18Aydınlanma Çağında Sosyolojinin Gelişimi
- Aydınlanma çağında "insan değerlidir" anlayışı ve hümanizmin ortaya çıkması sosyolojinin kuruluşunun nedenlerinden biridir.
- Ekonomi, yönetim ve düşünce tarihindeki değişiklikler, Fransız İhtilali ve Sanayi Devrimi'ne bağlı olarak gelişmiştir.
- Sanayi Devrimi'nde proletarya sınıfı, Fransız İhtilali'nde burjuva sınıfı ortaya çıkmış ve üretim araçlarını elinde bulunduranlarla çalışanlar arasındaki ilişkiler sosyolojinin doğması için zorunlu hale gelmiştir.
- 06:24Sosyolojinin Önemli Kurucuları
- August Komt, felsefedeki pozitivizmin temsilcisi olarak tümevarım ve doğa bilimlerine yakın bir tavırla sosyolojiyi kurmuştur.
- Karl Marx, işçi sınıfı ile burjuva sınıfı arasındaki çelişkinin toplumu yapılandıracağını ve değişimin kaçınılmaz olduğunu söyleyerek marksist anlayışı ortaya koymuştur.
- Durkheim saha araştırmaları biçiminde yeni yöntem ve teknikler geliştirmiş, Max Weber ise bürokrasi kavramı üzerinden toplumsal yapının gelişmesinin inançlar, değerler ve kültürel etkenlerin de belirleyici olduğunu söylemiştir.
- 08:40Sosyolojinin Gelişimi
- Sosyoloji 19. yüzyılda kurulmuş olmasına rağmen, bu aşamaya gelinceye kadar pek çok evre ve aşamadan geçmiş, kurulduktan itibaren de yöntem konusunda çeşitli çatışmalar yaşanmıştır.
- Günümüz modern sosyolojisine kadar gelen sosyoloji, kurucuları arasındaki tartışmalar sayesinde günümüze kadar gelmiştir.