Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir rehberlik servisi ekibi tarafından düzenlenen, Marmara Üniversitesi Psikolojik Danışmanlık mezunu ve 22 yıllık tecrübeye sahip bir psikolog ile yapılan canlı bir sohbet programıdır. Programda ayrıca Gül Hoca olarak tanıtılan bir eğitimci de yer almaktadır.
- Video, sınav kaygısı kavramını, kaygı ve korku arasındaki farkları açıklayarak başlamakta ve sınav kaygısıyla başa çıkma yöntemlerini detaylı şekilde ele almaktadır. İçerikte EMDR ve BDT gibi terapi yöntemleri, yetersizlik duygusunun oluşumu, olumlu düşünmenin önemi, sınav stratejileri, zaman yönetimi ve kaygı yönetimi teknikleri gibi konular işlenmektedir.
- Programda ayrıca öğrencilerin sınav sürecinde sağlıklı beslenme, uyku ve kaygı yönetimi konuları da ele alınmaktadır. Karbonhidrat tüketiminin azaltılması, sebze ağırlıklı beslenme, spor yapma ve müzik dinleme gibi önerilerde bulunulurken, nefes egzersizleri, meditasyon ve mindfulness gibi kaygı yönetimi teknikleri hakkında bilgiler verilmektedir. Video, bir sonraki programın 20 Mart'ta Osman Turan Hoca ile "ailede cinsel sağlık eğitimi" konusunu ele alacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- 00:08Konuşmacının Tanıtımı
- Konuşmacı, rehberlik ekibine katılmak isteyen hocaları beklediklerini belirtiyor.
- Konuşmacı, Marmara Psikolojik Danışmanlık'tan mezun olup 22 yıl meslekte çalıştığını söylüyor.
- Şu anda MEF Okullarında PDR bölüm başkanlığı yapıyor ve bir arkadaşıyla kurduğu "Gülümse Terapi" danışmanlık merkezinde çocuk ve ergenlerle danışmanlık yapıyor.
- 03:19Rehberlik Servisi Hakkında
- Rehberlik servisi uzun yıllar önce kurulmuş bir site olup, pandemi sonrası canlı yayınlar yapılmaya başlanmış.
- Grupta hem öğrenciler hem de veliler bulunuyor.
- Konuşmacı, rehberlik servisindeki yaratıcı dökümanları çok faydalandığını belirtiyor.
- 03:59Kaygı ve Korku Arasındaki Fark
- Kaygı, duygularımızdan biri olup, bizi diğer varlıklardan ayıran özelliklerden biridir.
- Korku, belirgin bir tehditle karşılaştığımızda ortaya çıkarken, kaygı belirsizliğin olduğu durumlarda ortaya çıkar.
- Sınav kaygısı, sınavda ne çıkacağını ve nasıl sorularla karşılaşacağımızı bilmediğimiz için ortaya çıkar.
- 05:25Kaygının Varoluşla İlişkisi
- Kaygı, insanın varoluşuyla birlikte ortaya çıkan ve genlerimizde kodlanmış verilerden biridir.
- Ava çıkan insan dinozorun karşısına çıkacağını düşünüp kaygılanabilir, ancak dinozor çıktığında bu kaygı olmaktan çıkıp korku olabilir.
- Karanlık bir sokağa ilk kez girerken tehlikeleri bilmediğimiz için kaygılanabiliriz, ancak tehdit eden bir varlık çıktığında bu korku olur.
- 07:57Sınav Kaygısının Nedenleri
- Sınav kaygısının en temel nedenlerinden biri ailede kaygılı bireylerin olmasıdır.
- Kaygı bulaşıcıdır, çevremizdeki kaygılı bireylerle iletişimimiz varsa kaygı bize bulaşabilir.
- Kaygılı bireyler genellikle mükemmeliyetçi yapıya sahiptir ve hata yapma konusunda çok endişelidir.
- 09:57Sosyal Çevre ve Kaygı
- Sosyal çevre sınav kaygısına önemli bir etkendir, öğretmenler ve aile bireyleri farkında olmadan çocukları kaygılandırabilir.
- "Sen çok iyi yapıyorsun, biraz daha çalışırsan çok daha iyi olacaksın" gibi mesajlar öğrencinin daha da kaygılanmasına neden olabilir.
- Birey kendisi için çabalarken, çevresi için, annesi için, babası için, özel ders hocaları için, dershane için, okul için ve öğretmen beklentileri için de kaygılanmaya başlar.
- 11:18Mükemmeliyetçilik ve Kaygı
- Kaygının en temelinde yatan şey mükemmeliyetçi yapıdır ve bu yapı yetersizlik hissi yaratır.
- Bireyler kendilerini etiketlemeye başlarlar ve bu etiketleme duygusal süreçlerine zorlamaya başlar.
- Bardağın dolu tarafını görmek yerine, hata sayısına odaklanarak kendilerini yetersiz hissederler.
- 12:45Sınav Kaygısıyla Baş Etme Yöntemleri
- Sınav kaygısıyla baş etmenin en temel yolu duygu ve düşüncelerimizi düzenlemektir.
- Kaygıların temelini keşfetmek önemlidir; yetersizlik hissi, çevrenin beklentilerini yanıt verememek veya gerçekten yetersizlik olabilir.
- Kaygıların temelindeki duyguyu keşfettikten sonra o duyguyla ilgili çalışmaya başlamak gerekir.
- 14:25Duygu Yolculuğu ve Tedavi Yöntemleri
- Kaygıyla baş etmek için duyguyu keşfettikten sonra "bu duygu ilk bizimle ne zaman burada?" sorusuna cevap aranmalıdır.
- EMDR (Hafıza İşleme ve Duygusal Düzenleme) ve BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi) gibi yöntemler kaygı tedavisinde faydalıdır.
- Kaygıların genellikle ilkokul döneminde başladığı, öğretmenin kızması, arkadaşların alay etmesi veya ailelerin sert tepki vermesi gibi durumlarla tetiklendiği görülür.
- 17:42Kaygıların Etkileri ve Önlemleri
- Kaygı sadece sınav kaygısı değil, performans kaygısı olarak da değerlendirilmelidir.
- Kaygılı bireyler sürekli "ben yetersizim, ben başaramıyorum" gibi ruminasyon (geviş getirme) yaparak kendilerini kısıtlayabilirler.
- Çocuklarda olumlu düşünmek için iyi olan şeyleri fark etmelerini ve yapabildikleri iyi şeyleri keşfetmelerini sağlamak önemlidir.
- 20:51Kıyaslama ve Yetersizlik Hissi
- Çocuklar kendilerini diğerleriyle kıyaslayarak yetersizlik hissi yaşayabilirler.
- Komşu çocukları, hala teyze çocukları, dayı çocukları veya kuzenlerle kıyaslama yapmak kaygıları artırabilir.
- 21:31Yetersizlik Duygusu ve Sınav Kaygısı
- Çocuklarda yetersizlik duygusu, parkta kaydırağa tırmanamayan bir çocuğun "Ahmet çıkabiliyor, sen niye çıkamıyorsun" gibi kıyaslamalarla ortaya çıkabilir.
- Sınavlarda da benzer durum yaşanır; öğrenciler kendilerini başkalarıyla kıyaslayarak yetersizlik duygusuyla yüzleşirler.
- Öğrencilere ve ebeveynlere önerilen yaklaşım, öğrencilerin neyi iyi yaptıklarını keşfetmelerini sağlamak ve bu iyi yaptıkları şeyleri pekiştirirken, yetersiz hissettikleri bölümleri nasıl geliştirebilecekleri odaklanmaktır.
- 23:13Sınav Hazırlık Stratejileri
- Aileler ve öğretmenler bazen gerçekçi olmayan büyük hedefler koyarlar, bu da kaygı tırmanmasına neden olur.
- Sınav antrenmanları (deneme sınavları) çok önemlidir ve hataların sayesinde doğru yapmayı öğrenmek mümkündür.
- Kaygı ile çalışırken çocuğa verilen mesajlarda doğru dili kullanmak çok önemlidir, böylece çocuk kendisine yavaş yavaş inanmaya başlar.
- 25:36Sınav Öncesi Hazırlık
- Sınav sürecinde kaygılar genellikle son üç ayda ortaya çıkmaya başlar.
- Konu analizleri üzerinden belirsizliği ortadan kaldırmak kaygıyı azaltacaktır.
- Öğrencilerden konuları çıkarmalarını, iyi bildiklerini mavi veya yeşil, geliştirmeleri gereken konuları kırmızıyla işaretlemelerini isteyebilirsiniz.
- 29:39Motivasyon ve Hedef Belirleme
- Öncelikle geliştirmesi gerektiğini düşündükleri konularla ilgili onları desteklemek, motivasyon kaynağı oluşturur.
- Geliştirmesi gereken konularla ilgili iki-üç hafta çalışıldığında netlerde artış olur ve bu da yetersiz hissettiği konuları denemekle ilgili cesaret verir.
- Bazı konuları bırakmak da gerekebilir, ancak geliştirmeleri gerekenleri yoğun odaklanarak geliştirdiklerinde hedeflerine ulaşmaları için büyük bir artı sağlar.
- 31:18Sınav Sürecinde Beslenme Önerileri
- Karbonhidrat tüketimini azaltmak, insülin ve kan şekeri dengesini korumak için sebze ağırlıklı ve hafif beslenmek önemlidir.
- Pandemi nedeniyle etkileşim azalması, öğrencilerin sınav kaygısıyla birlikte salgın kaygısıyla da baş etmesi gerekiyor.
- Spor yapmak, her gün yarım saat yürümek ve müzik dinlemek zihinsel olarak dinlendirici olabilir.
- 32:58Müzik ve Sınav Performansı
- Son araştırmalar, test çözerken müzik dinlemenin sınavda işe yaramayacağını gösteriyor.
- Sözlü müzik yerine klasik müzik veya meditasyon türü rahatlatıcı müzikler, soru çözerken rahatlama ve kaygı azaltma açısından faydalıdır.
- Sınav sürecinde beslenme, uyku ve hormonal denge (serotonin, melatonin) çok önemlidir.
- 34:41Sağlıklı Beslenme Seçenekleri
- Çikolata yerine kuru meyveler (kuru kayısı, kuru erik, kuru üzüm) ve kuruyemişler (ceviz, badem, fındık) daha sağlıklı bir tatlı alternatifi olabilir.
- Badem, beş tane bademde bir bardak süt kadar kalsiyum içerdiği için özellikle gelişim dönemlerinde faydalıdır.
- Sınav sürecinde enerji ihtiyacı, sağlıklı ve besleyici gıdalarla karşılanmalıdır.
- 37:40Kaygı ve Bedensel Özsaygı
- Sınav sürecinde kaygı, fizyolojik görüntü değişiklikleri ve ergenlikle ilgili kaygılarla birleşerek bedensel özsaygı ile ilgili zorluklara yol açabilir.
- Beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek, hem sağlık açısından hem de estetik açıdan önemlidir.
- Nefes egzersizleri, otojenik gevşeme ve meditasyon (mindfulness) kaygı ve duygu yönetiminde etkili yöntemlerdir.
- 39:43Nefes Egzersizlerinin Faydaları
- Japonların kilolu olmamasının nedeni, doğru nefes alarak kan dolaşımlarının düzenli olması ve bu sayede yağ yakımı yapabilmeleridir.
- Nefes egzersizi, kanı vücudumuzda daha düzenli olarak salınmasını ve gerginliğimizi azaltmayı sağlar.
- Sınavlarda kaygı başladığında, iç sesleri susturmak için odaklanmayı değiştirmek önemlidir.
- 42:02Sınav Stratejileri
- Öğrenciler bazen bir soruyla 7-8 dakika zaman harcayabilir, ancak her sorunun değeri aynı olduğundan, zorlandığımız soruları en sona bırakmak önemlidir.
- ÖSYM, bir soruyu 8 dakikada yaptığınızda veya 2 dakikada yaptığınız ekstra puan vermeyecektir.
- Kaydırma riskini azaltmak için optik formun yanına küçük işaretler koymak (ünlem veya soru işareti) faydalı olabilir.
- 43:20Sınav Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Sınav bittiğinde kalan soruları çözerken, önce ünlem işaretli sorulara başlamak ve kitapçığa dönmeyi kolaylaştırmak önemlidir.
- Ara dinlenmeler ve zihinsel imajinasyon (güvenli yer uygulaması) sınav sırasında odaklanmayı ve soruları daha rahat görmeyi sağlar.
- Genellikle hata yapılan soru aralıklarında (örneğin 7. soru sonrası 9-11. soru) küçük ara dinlenmeler vermek faydalıdır.
- 45:13Sınav Kaygısını Azaltma Yöntemleri
- Soruları çözdükten sonra işaretlemek, beyni rahatlatır ve diğer soruya geçmek için savaş vermek yerine daha verimli olmayı sağlar.
- Türk halkı daha pratik zekalı olduğu için, soruyu çözmek için zaman harcamak yerine analiz edip kısa sürede yapıp yapamayacağımıza karar veririz.
- Sınavın anlamını "bilgi ve birikimimizi ölçen bir test" olarak tanımlamak, sınav anında veya hazırlanırken söylenen kaygı verici ifadelerden kaçınmak kaygıları azaltır.