Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından öğretmen adaylarına yönelik sunulan eğitim içeriğidir. Konuşmacı, ölçme işleminde ortaya çıkan hataları ve bunların ölçme işleminin geçerliliği ve güvenirliğine etkisini anlatmaktadır.
- Video, ölçme işleminde hataların tanımı ile başlayıp, üç temel hata türünü (sabit hatalar, sistematik hatalar ve tesadüfi hatalar) detaylı şekilde açıklamaktadır. Her bir hata türü için örnekler verilmekte ve bu hataların ölçme işleminin geçerliliğini nasıl etkilediği anlatılmaktadır.
- Ayrıca, ölçme ortamının, ölçen kişinin ve ölçülen grubun performans üzerindeki etkileri de incelenmektedir. Sabit ve sistematik hataların uygulama sonucu ortaya çıktığında düzeltilebileceği, tesadüfi hataların ise rastgele ortaya çıktığı ve önüne geçilmesinin zor olduğu vurgulanmaktadır. Video, ölçme işleminin eğitim sürecinin bir parçası olduğunu vurgulayarak sona ermektedir.
- Ölçme İşleminde Hata Kavramı
- Ölçme işleminde hata, gözlenen durum ile gerçek durum arasındaki farktır ve ölçme işleminin doğruluğunu etkileyen, sonucunu bozan durumlardır.
- Ölçme işleminde en az hatayla işlem yapmak önemlidir, ancak insan hata yapabilir ve ölçme işlemlerinde belli ölçüde bir hatanın olma olasılığı vardır.
- Ölçme işlemlerine hata üç şekilde karışabilir: sabit hatalar, sistematik hatalar ve tesadüfi hatalar.
- 02:02Sabit Hatalar
- Sabit hata, ölçme sonucundaki bütün sonuçlara aynı yönde ve aynı miktarda sabit olarak yansıyan hatalardır.
- Sabit hatalar ölçme işleminin geçerliliğini bozar ve ölçümden ölçüme değişmez.
- Örnekler: öğretmenin her öğrenciye aynı miktarda puan eklemesi, terazinin her nesneyi aynı miktarla eksik ölçmesi veya sınav kağıdında herkese aynı soruların eksik olması.
- 06:02Sistematik Hatalar
- Sistematik hata (yanlılık hatası), ölçme sonuçlarına ölçme işleminin büyüklüğüne göre değişen şekilde yansayan hatalardır.
- Örnekler: öğretmenin bazı öğrencilere yanlılık yapması, metrenin başındaki kırık ölçümü, öğretmenin puanların yüzdesine göre eklemesi.
- Sistematik hatalar da ölçme işleminin geçerliliğini bozar ve uygulama sonucunda ortaya çıktığında düzeltilebilir.
- 11:25Tesadüfi Hatalar
- Tesadüfi hata, rastgele karışan, gelişigüzel ortaya çıkan ve nedeni kaynağı belli olmayan hatalardır.
- Tesadüfi hatalar herkese aynı yön ve aynı miktarda yansımayan, kuralsız olan hatalardır.
- Ölçme işlemlerinde tesadüfi hataların tamamen önüne geçilemeyeceği iddia edilemez.
- 12:18Tesadüfi Hatalar
- Tesadüfi hatalar genellikle bilmeden, istemeden ve sehven yapılan hatalardır.
- Bu hata türü ölçme işleminin güvenirliğini bozar ve zedeler.
- Öğretmenlerin yorgunluk, dalgınlık gibi nedenlerle sınav kağıtlarını okurken bazı açıklamaları atlaması veya puanları yanlış toplaması gibi hatalar tesadüfi hatalardır.
- 13:56Öğrencilerden Kaynaklanan Tesadüfi Hatalar
- Öğrencilerin sınav esnasında gerçek performansını yansıtmasına engel durumlar tesadüfi hata oluşturabilir.
- Öğrencinin o gün halsiz olması, uykusuz kalması veya sınav kağıdında yazdıklarını optik forma işlerken sıra kaydırması gibi durumlar tesadüfi hatalardır.
- Tesadüfi hataların tamamen önüne geçebilmek her zaman mümkün olmayabilir.
- 15:49Ölçen Kişiden Kaynaklanan Hatalar
- Ölçen kişiler (öğretmenler) hem tesadüfi hem de sistematik hatalar yapabilir.
- Tesadüfi hata, yanlış okuma, yazılanı görmezden gelme veya toplama hatası gibi istenmeyen hatalardır.
- Sistematik hata, öğretmenin bazı öğrencileri istenmeyen şekilde puanlama yapması veya belirli gruplara (yabancı uyruklu öğrenciler gibi) farklı davranmasıdır.
- 18:25Ölçme Aracından Kaynaklanan Hatalar
- Ölçme aracından kaynaklanan hatalar, testlerin silik ve okunmaz olması, eksik basılması veya soruların çift cevabı olması gibi durumlardır.
- Doğru cevabı yanlış seçenekte gösterme gibi hatalar, öğrencilerin doğru cevap vermesine rağmen eksik puan almasını sağlayabilir.
- Ölçme araçlarının kusurları ölçme sonuçlarını hatalı gösterebilir.
- 20:30Ölçme Ortamından Kaynaklanan Hatalar
- Ölçme işleminin yapıldığı ortamda öğrencilerin gerçek performansının ortaya çıkmasını engelleyen faktörler olabilir.
- Aşırı sıcaklık, gün ışığının ters vurması, rahatsız oturma koşulları, kopya çekilmeye elverişli ortam veya gürültü gibi faktörler performansı etkileyebilir.
- Öğrencilerin yaşadığı olumsuz deneyimler (otobüs gecikmesi, tartışma gibi) sınav performansını düşürebilir.
- 22:40Ölçme İşleminin Önemi
- Ölçme işlemlerinde tesadüfi, sabit ve sistematik hatalar karışabilir.
- Bu hatalar ölçen kişiden, ölçülen gruptan, ölçme aracından ve ölçmenin yapıldığı ortamdan kaynaklanabilir.
- Ölçme işlemi eğitim sürecinin bir parçasıdır ve öğrencilere sınavın korkutucu değil, öğrenmenin bir parçası olduğunu vurgulamak önemlidir.