Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Auezef Çocuk Gelişimi Bölümü'nde verilen "Çocuklukta Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi" dersinin 7. ünitesinin özeti olup, bir eğitimci tarafından sunulmaktadır.
- Video, okul öncesi dönemde yabancı dil öğretimine ilişkin sık sorulan sorunları ve çözüm önerilerini ele almaktadır. İçerikte Chomsky'nin denetleme modeli, edinme-öğrenme hipotezi, iki dillilik ve yarım dillilik kavramları, evde dil kullanımı, iki dillilik sürecine etki eden etmenler, ara dil kavramı, fosilleşme, kod değiştirme ve kot karıştırma gibi konular detaylı olarak açıklanmaktadır.
- Ayrıca videoda iki dillilik eğitiminde dil tutumlarının etkisi, dillerin karıştırılması, iki dillilikten kaynaklanan olumsuzluklar ve okuma yazma eğitimi konuları da ele alınmaktadır. Özellikle çocukların anadillerini reddetme eğilimi, iki dilde okuma yazma eğitiminin sırası ve diller arasındaki benzerlikler veya farklılıklar durumunda yaşanan olumlu veya olumsuz aktarımlar detaylı olarak açıklanmaktadır. Video, konuyla ilgili örnek sorular ve cevapları da içermektedir.
- Okul Öncesi Dönemde Yabancı Dil Öğretimi
- Okul öncesi dönemde çocukların anadilleri dışındaki yeni bir dil ile girdikleri etkileşim süreci, yabancı dil öğretiminden ziyade iki dillilik süreci olarak anılmaktadır.
- Chomsky'nin ortaya koyduğu denetleme modelinde edinme-öğrenme hipotezi, doğal sıra varsayımı, denetleme varsayımı, girdi varsayımı ve etkisel filtre varsayımı olmak üzere beş varsayım ön plana çıkmaktadır.
- Edinme, yeni dil ile etkileşimdeki otomatik olarak gerçekleşen bilinçsiz bir işlemken, öğrenme ise yeni dil ile etkileşimdeki bilinçli olarak yapılandırılmış, planlı süreçleri ifade etmektedir.
- 01:48İki Dillilik ve Yarım Dillilik
- İki dil bilen bireyler tek bir bedende iki dile sahip olarak değerlendirilse de, iki dillilik olgusunda bireyin sahip olduğu diller arasında birtakım etkileşimlerin bulunduğu görülür.
- İki dillilik olgusu genellikle üç-dört yaşından önce çocuğun birden fazla dile maruz kalması ve bu diller içerisinde büyümesini ifade etmektedir.
- Hanszigger'a göre yarım dillilik görülen bireylerde dil bilgisi hatalarının yaygın olduğu, sözcük dağarcıklarının kısıtlı olduğu ve dil üretiminde tutuk oldukları belirtilmektedir.
- 03:24Evde Dil Kullanımı ve Etkenler
- Yeni bir ülkeye yerleşmeleri durumunda ebeveynlere ev içerisinde kendi anadillerini kullanmayı sürdürmeleri yönünde telkinlerde bulunmak, çocukların okul içerisindeki yeni dile çok hızlı uyum sağlayacakları bilgisini vermek ve çocuklar üzerinde baskıyı azaltmak bu süreç içerisinde yapılan en anlamlı girişimlerden olacaktır.
- İnsan zihninde bulunan dil edinim aygıtı sayesinde insanın dil edinme yetisiyle doğduğu öne sürülmektedir.
- Çocukların aynı zamanda bir kimlik inşa ettiği göz önünde bulundurulmalı ve ikinci dil edinim sürecinde de farklı diller, kültürler çatışmacı biçimde sunulmamalıdır.
- 06:39İki Dillilik Türleri ve Akıcılık
- İki dilliliğin büyük oranda göçlerle şekillenen bir olgu olduğu dikkat çeker, ayrıca elit iki dillilik de söz konusudur.
- Zamansal açıdan değerlendirildiğinde, bir çocuğun doğumundan itibaren iki dile maruz kalması durumunda karşımıza çıkacak iki dillilik olgusuna eş zamanlı iki dillilik denilir.
- Çocukların ana dilleri ile etkileşim kurduktan belirli bir süre sonra ikinci bir dille etkileşim kurmaları durumunda ise bu durum sıralı iki dillilik olarak anılmaktadır.
- 08:15Ara Dil Kavramı
- Ara dil, bireyin ikinci bir dil edinim sürecinde ana dilinden ve hedef dilden aldığı kurallarla oluşturduğu, gerek anadiline gerekse hedef dile benzeyen bir dili ifade etmektedir.
- Ara dilin geçirgenlik, dinamiklik ve sistematiklik olmak üzere üç temel özelliği bulunmaktadır.
- Ara dilin dinamik olması, sürekli bir değişim ve gelişim göstermesidir; sistematik olması ise kendi içerisinde oluşturulan kuralların oldukça tutarlı olmasıdır.
- 10:18Kod Değiştirme ve Kot Karıştırma
- İki dillilik söz konusu olduğunda çocukların dillerinde görülebilecek bir diğer durumda kod değiştirme ve kot karıştırma durumudur.
- Kod değiştirme, bir çocuğun bir dilde konuşurken hemen devamında başka bir dile geçmesi durumudur.
- Kot karıştırma ise bir dilde konuşurken araya başka bir dildeki sözcükler veya kuralları serpiştirmesidir.
- 14:09İki Dillilik Sürecinde Dil Tutumu
- Çocukların sahip oldukları iki dilden birisini toplumda kabul görmeyen bir dil olarak düşünmesi, iki dillilik sürecine olumsuz etki edebilir.
- Türkiye'ye göç etmiş bir Suriyeli ailenin Türkçe-Arapça iki dilli çocukları, toplumda Türkçe yaygın olduğu için Arapça kullanımına ilişkin olumsuz tutum geliştirebilir.
- İki dilin karıştırılarak kullanılması büyük oranda normal ve geçici bir süreç olmakla birlikte, bireyler toplumdan izole olmaları durumunda karmalaştırmanın daha kalıcı biçimde gözlenmesi mümkündür.
- 15:23İki Dillilikten Kaynaklanan Olumsuzluklar
- İki dilliliğin çocuklarda olumsuz bir etkisinin olmadığı, tam tersine pek çok avantajının bulunduğu görülmektedir.
- Çocuğun iki dilini de geliştirecek etkileşim ortamlarının yaratılmasının önemli olduğu belirtilmektedir.
- Çocukluk ve gençlik döneminde toplum tarafından daha fazla kabul gören dile doğru kayma eğilimi görülebilir ve aile içi iki dil reddedilebilir.
- 16:27Okuma Yazma Eğitimi Süreci
- Çocukların öncelikle sahip oldukları iki dilden birisinde okuma yazma becerilerini öğrenmeleri, belirli bir aşamaya geldikten sonra yer dilde eğitim alması uluslararası düzeyde daha yaygın olarak kullanılan bir yaklaşımdır.
- İkinci dilde okuma-yazma eğitiminde sıralı yaklaşım benimsenmişse, ikinci dilde eğitim ilk dildeki okuma-yazma eğitiminin hemen ardından başlanabilir.
- Bir dilde okuryazar olmak genel olarak diğer dildeki okuryazarlık sürecini olumsuz etkilemekte, tam tersine bireyin okuryazarlık sürecini geliştirmektedir.
- 18:21Diller Arasındaki Benzerlikler ve Aktarımlar
- Olumlu aktarım, iki dilin ilgili özellik açısından benzer olduğu durumlarda görülür.
- Olumsuz aktarım ise iki dilin birbirinden farklılaştığı durumlarda gündeme gelecektir.
- Bir dilde öğrenilenlerin diğer dile aktarılması diğer dilde soruna neden olacaktır.