Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, okul öncesi dönemde disleksi ve özel öğrenme güçlüğü konusunu anlatan eğitici bir içeriktir. Konuşmacı, bu bozukluğun tanımı, belirtileri ve erken tespitin önemi hakkında bilgi vermektedir.
- Video, özel öğrenme güçlüğü tanımıyla başlayıp, okul öncesi dönemde bu bozukluğun belirtilerini detaylı şekilde açıklamaktadır. Dil gelişimi, bilişsel beceriler, motor beceriler ve davranışsal sorunlar gibi alanlardaki zorluklar anlatılmaktadır. Ayrıca okuma ve yazma becerilerinin gelişimi aylara göre sıralanmakta ve erken dönemde eğitime başlamanın önemi vurgulanmaktadır. Video, ailelerin bu durumla karşılaştıklarında nasıl hareket etmeleri gerektiği konusunda tavsiyelerle sonlanmaktadır.
- 00:01Özel Öğrenme Güçlüğü Tanımı
- Özel öğrenme güçlüğü, bilişsel yetenekleri normal sınırları içerisinde veya üstünde olmakla birlikte dinleme, konuşma, okuma, yazma, akıl yürütme ve matematik yeteneklerinde önemli güçlükler görülmesidir.
- Bu bozukluğun tanımlanmasında ayırıcı özellik, zeka düzeyi normal ya da normal üstü bireylerde görülmesidir.
- Özel öğrenme güçlüğü tanımlanırken okuma-yazma, matematik alanlarında yaşıtlarından belirgin düzeyde gerilik özelliğinin vurgulanması ve bireylerin genel olarak ilköğretim 2-3. sınıflarda sorunlarla yüzleştirmeyi sağlamaktadır.
- 01:09Okul Öncesi Dönemde Risk Belirtileri
- Aileler çocuklarında farklılık olduğunu fark ederler ancak tam olarak adlandıramadıkları için ileriki yaşlarda bu sorunların geçeceği düşüncesiyle ertelerler.
- İyi bir gözlem ve yetkin uzman danışmanlığıyla çocukta fark edilen davranışlar, bu bozuklukla ilgili çocuğun risk altında olup olmadığını açıklayabilir.
- Okul öncesi dönemde risk altındaki çocukları tanımlayan belirtiler arasında çok zeki olmasına rağmen bazı şeyleri anlamama, sesleri düzgün söyleyememe, kitap okumadan hoşlanmama, kavramları karıştırmak, öfkesini kontrol edememe, sürekli ağlayarak isteklerini belirtmek ve yaşıtlarının yapabildiği basit işlerde sakarlık göstermek bulunmaktadır.
- 02:13Okul Öncesi Dönemde Disleksi Belirtileri
- Dil gelişiminde gecikme, telaffuz sorunları, birbirine yakın kelimeleri yanlış söyleme, kelime dağarcığında sınırlılık ve ifade edici dil becerilerinde sınırlılık disleksi belirtileridir.
- Alıcı dil becerilerinde karmaşık cümleleri anlama zorluğu, sıra takibini yapamama, uyaklı sözcükleri bulma ve ayırt etme zorluğu, hikaye dinleme ve anlatmaya ilgisizlik disleksi belirtileridir.
- Eylemleri karıştırma, yönelim becerilerinde zorluk, zaman kavramını algılamakta zorluk, görsel-işitsel algı becerileri ile ilgili sıkıntı, görsel-işitsel dikkat gerektiren etkinliklerde yetersizlik ve günlük rutin işleri takipte zorlanma disleksi belirtileridir.
- 04:21Disleksi Olan Çocuklarda Davranış Sorunları
- Yaşanılan gelişimsel sorunlar, çocukların oyun sırasında yaşıtlarıyla doğru iletişim kanallarını kullanamayarak grupta dışlanmasına yol açabilir.
- Gerekli bilgiye sahip olduğu halde dil, bilişsel veya motor gelişimdeki sıkıntılardan dolayı kendisini ifade edemediği için agresif tavırlar gösterebilir ve bu durum uyum sorunlarına yol açabilir.
- Okul öncesi dönemde anaokulu veya kreş ortamında arkadaşları ile etkileşimde pasif kalmayı seçebilirken, ev ortamında anne, baba veya kardeşe yönelik karşı gelme ve zarar verme davranışları gösterebilir.
- 05:35Okuma ve Yazma Gelişimi
- Okumanın gelişimi aylara göre belirli becerilerle ilerler; 6 ay sese tepki gösterme, 6-13 ay basit ifadeleri anlamak, 19-21 ay 20 kelimelik dağarcık, 24 ay 2-3 kelimelik cümleler kurmak gibi.
- Yazmak sembolik iletişim kurma becerisidir ve yazmayı öğrenmek için kalem kullanarak sembollerle dili ifade edebilme, ince motor beceri, el-göz koordinasyonu, sıralama becerisi ve dikkat yoğunlaştırma gibi becerilerin yaşına uygun olgunlukta olması gerekir.
- 60-80 ay aralığında çocuk anlayarak okumaya başlar.
- 07:36Erken Dönemde Eğitime Başlamak
- Açıklanan tanım ve belirtiler genel anlamda açıklanmıştır, ancak bu belirtileri taşıyan her çocuk için disleksi adayı olduğu söylenemez.
- Yapılan araştırmalar ve izlenen yöntemler açısından bakıldığında bu tarz belirtiler taşıyan çocuklarla ilgili önlem alınması gerektiğini ortaya koymaktadır.
- Erken dönemde eğitime başlamak, okul dönemine hazırlık ve okula uyum sürecinde verimli dönütler alınmasını sağlar ve çocuğun baş etmesi gereken akademik ve sosyal alanlar daha az olduğundan önemli bir zaman kazandırır.
- 09:17Ailelerin Yol İzlemesi
- Çocuklarda erken yaşta fark edilen belirtiler ileriki eğitim hayatını olumlu şekilde etkilemektedir.
- Yapılandırılmış ve doğal ortamlarda sürdürülen özel eğitim hizmetleri olumlu sonuçlar vermektedir.
- Uzmanlar tarafından yapılan test ve değerlendirmeler sonucunda çocuğun sıkıntı yaşadığı alanlar ve öğrenme biçimi belirlenir, bu sayede çocuğun hangi alanlarını geliştirilmesi gerektiği belirlenerek performansı en üst düzeye çıkarmak hedeflenir.